Қалқанша безінің кішіреюі – себептері мен емдеу жолдары
Қалқанша безі – адамның мойын тұсында орналасқан, зат алмасу, энергия өндіру және гормондар тепе-теңдігін реттейтін маңызды орган. Оның жұмысы бұзылғанда бүкіл ағза жүйелеріне әсер етеді. Соның бірі – қалқанша безінің кішіреюі деп аталатын жағдай.
Бұл құбылыс көбіне бездің жеткіліксіз жұмыс істеуімен байланысты. Медицинада мұны гипотиреоз деп атайды. Себептері әртүрлі болуы мүмкін:
- Йод тапшылығы – ең жиі кездесетін фактор;
- Аутоиммунды тиреоидит (иммундық жүйенің өз тіндеріне шабуылы);
- Қабыну және жарақат салдарынан тіндердің зақымдануы;
- Туа біткен дамудың ақаулары.
Белгілері бірден байқалмауы мүмкін, бірақ уақыт өте келесі шағымдар туындайды:
- Тез шаршау, әлсіздік;
- Салмақтың баяу, бірақ тұрақты өсуі;
- Тері мен шаштың құрғауы;
- Дене қызуының төмендеуі, суыққа сезімталдық;
- Есте сақтау мен көңіл-күйдің нашарлауы.
Диагностикасы қандағы гормондар деңгейін (TSH, T4, T3) өлшеу және ультрадыбыстық зерттеу арқылы қойылады. УДЗ кезінде бездің көлемі мен құрылымы нақты анықталады.
Емі себебіне байланысты таңдалады:
- Йод тапшылығында – йод қосылған тағамдар немесе препараттар;
- Гормон тапшылығында – тиреоидты гормондарды алмастыру терапиясы;
- Қабыну кезінде – қабынуға қарсы және иммундық жүйені реттейтін дәрілер.
Уақытында анықтап, дұрыс ем қолданса, ағза қызметін толық қалыпқа келтіруге болады. Ал алдын алу үшін теңгерімді тамақтанып, йодқа бай өнімдерді (теңіз балдыры, балық, йодталған тұз) пайдалану маңызды.
