Қара тізімнен қалай шығуға болады: Қаржылық еркіндікке жол
Кредиттік қара тізім – бұл банктер мен қаржылық ұйымдардың борышкерлер туралы мәліметтер жинақтайтын тізім. Егер сіз осы тізімге түссеңіз, қаржы ұйымдары сізге несие беру туралы шешім қабылдағанда қиындықтар туындауы мүмкін. Осы мақалада біз «қара тізімнен қалай шығуға болады» деген сұраққа жауап іздеп, тиімді кеңестер мен ұсыныстар береміз.
Қара тізімге қалай түседі?
Қара тізімге түсу үшін ең жиі кездесетін себептер мыналар:
- Несие төлемдерін уақытында төлемеу. Банктер сіздің төлемдеріңізді кешіктіру туралы ақпаратты арнайы ұйымдарға жібереді.
- Банкроттыққа ұшырау. Егер сізде қаржылық міндеттемелерді орындау мүмкіндігі болмаса, бұл сізді тізімге енгізуге әкелуі мүмкін.
- Алаяқтық әрекеттер. Қаржылық алаяқтықпен айналысқандар үшін де қара тізімге түсу қаупі бар.
Қара тізімге түсу тек несие алу мүмкіндігін ғана шектемейді. Кейбір жағдайларда бұл сіздің беделіңізге де кері әсерін тигізуі мүмкін.
Қара тізімнен қалай шығуға болады?
Егер сіз қара тізімге түскен болсаңыз, одан шығу мүмкін емес деген пікір қате. Одан шығудың бірнеше тиімді жолдары бар.
1. Қарызды толығымен өтеу
Ең алдымен, қара тізімнен шығудың басты шарты – барлық қарыздарды толық көлемде өтеу. Қарыздарыңызды жабу сіздің қаржылық ұйымдар алдындағы жауапкершілігіңізді көрсетеді.
Маңызды: Егер сіз қарызды толығымен өтесеңіз, банк немесе несие ұйымы бұл ақпаратты арнайы кредиттік бюроға жіберуі керек. Бұл процесс бірнеше аптаға созылуы мүмкін, сондықтан шыдамдылық танытыңыз.
2. Кредиттік бюроға өтініш беру
Кредиттік тарихыңызды түзету үшін арнайы кредиттік бюроға өтініш жаза аласыз. Өтініште сіздің қара тізімге не себепті түскеніңіз туралы ақпарат беру қажет.
Кредиттік бюро сіздің жағдайыңызды тексеріп, қажет болған жағдайда деректерді түзете алады.
3. Қарызды қайта құрылымдау
Егер сізде қарызды толық өтеу мүмкіндігі болмаса, оны қайта құрылымдау мүмкіндігін қарастырыңыз. Банктер сіздің қаржылық жағдайыңызды түсініп, төлемдерді қайта қарастыруы мүмкін.
Мысалы: Кейбір банктер төлем мерзімін ұзартуға немесе пайыздық мөлшерлемені төмендетуге келісуі мүмкін.
4. Кепілгер табу
Кей жағдайларда, банктер кепілгердің көмегімен несие беруге келіседі. Егер сізге сенетін және қаржылық жауапкершілігі жоғары адам кепілгер болса, бұл сіздің қара тізімнен шығуыңызды жеделдетуі мүмкін.
5. Құқықтық көмекке жүгіну
Егер сіз өзіңіздің қара тізімге әділетсіз түрде енгізілгеніңізді сезінсеңіз, заңгердің көмегіне жүгініңіз. Олар сіздің құқықтарыңызды қорғап, жағдайды шешуге көмектеседі.
Қара тізімнен шығудың қанша уақыты кетеді?
Қара тізімнен шығу уақыты әртүрлі факторларға байланысты. Мысалы:
- Қарызды толық өтеу арқылы сіз бірнеше ай ішінде тізімнен шыға аласыз.
- Егер сіз қайта құрылымдау немесе құқықтық шаралар қолдансаңыз, бұл процесс ұзағырақ болуы мүмкін.
Ескерту: Қазақстанда кредиттік бюролардың ақпараттарды жаңартуы әдетте 90 күнге дейін уақыт алады.
Қара тізімге қайта түспеу үшін не істеу керек?
Қара тізімнен шыққан соң, қаржылық беделіңізді сақтау үшін келесі кеңестерді ұстаныңыз:
- Төлемдерді уақытында төлеу. Төлем кестесін қатаң түрде орындауға тырысыңыз.
- Қаржылық жоспарлау жүргізу. Ай сайынғы кіріс пен шығысты есептеп, қарыздарды басқаруды қолға алыңыз.
- Шамадан тыс қарыз алмау. Қарыз көлемін өз мүмкіндіктеріңізге сай шектеу маңызды.
- Кредиттік тарихты тексеру. Кредиттік бюролардан өз тарихыңыз туралы мәліметтерді үнемі тексеріп отырыңыз.
Қара тізімнен шығу туралы кеңестер
- Жауапкершілік танытыңыз. Қаржы ұйымдарымен ашық қарым-қатынас жасап, өз жағдайыңызды түсіндіріңіз.
- Қаржылық білімді арттырыңыз. Қаржыны дұрыс басқаруды үйреніп, болашақта қиындықтардан аулақ болыңыз.
- Кәсіби кеңес алыңыз. Қаржылық сарапшылардан немесе заңгерлерден көмек сұрауға ұялмаңыз.
Қорытынды
Қара тізім – бұл сіздің болашағыңыз үшін үлкен кедергі бола алады, бірақ оны жеңуге мүмкіндік бар. «Қара тізімнен қалай шығуға болады» деген сұраққа жауап беру үшін қарыздарды өтеу, кредиттік бюроға өтініш беру, қайта құрылымдау, кепілгер табу сияқты тиімді әдістерді пайдаланыңыз. Қаржылық беделіңізді сақтау үшін жауапкершілікті арттырып, кредиттік тарихыңызды таза ұстауға тырысыңыз.