Қазақстанда минималдық жалақыны 500 мың теңгеге көтерсе не болады – аналитиктің пікірі
Минималды жалақы – бұл жұмыс берушілер қызметкерлерге одан төмен төлем жасай алмайтын ең аз сома. Оның мөлшері өсуі мүмкін, бірақ тым жоғары көтеру экономикалық тәуекелдерге әкелуі мүмкін, деп хабарлайды dailykz.
Минималды жалақының қазіргі деңгейі
2025 жылы Қазақстанда минималды жалақы 85 000 теңге болып белгіленген. Яғни, ресми еңбек шарты бойынша азаматтар бұл сомадан төмен ақы ала алмайды.
Сондай-ақ кейде міндетті түрде айлықты орташа деңгейге дейін көтеру қажеттігі туралы ұсыныстар айтылып жатады. Орташа жалақы қазіргі уақытта 448 620 теңге, ал кейбір пікірлер бойынша ол 500 мың теңгеге дейін көтерілуі тиіс деп есептеледі.
500 мың теңге деңгейіне көтерілсе салдары қандай болады
Андрей Чеботарев, аналитик және Finance.kz арнасының авторы, бұл шараның бірнеше салдары болуы мүмкін екенін атап өтті:
- Жалақы қорының өсуі: МЗП-ны 500 мың теңгеге көтеру жұмыс берушілердің еңбек ақы қорын жылына 40% арттырады, яғни 15,4 трлн теңгеге дейін.
- Инфляциялық шок: Айлықтардың өсуі мен экономикаға ақша қосылуы инфляцияны қосымша 8–12 пайыздық пунктке көтереді. Яғни, қазіргі 11% орнына 23% болады.
- Мемлекеттік бюджет шығындары: Қосымша қаржы шығыны 3,7 трлн теңгеге жетуі мүмкін.
Сонымен қатар, аналитиктің айтуынша, жұмыссыздық деңгейі қазіргі 5%-дан 14–16%-ға дейін көтерілуі ықтимал. Себебі бизнес бұл жалақыны төлеуге қабілетсіз болады, ал азаматтар тауарлар мен қызметтердің бағасының өсуін сезеді.
Қорытындысында: шамамен 1 миллион қазақстандық жұмыссыз қалуы мүмкін. Ең үлкен шығындарға сауда, білім беру және ауыл шаруашылығы салалары ұшырайды.
“Мен жеке секторда МЗП ұғымына қарсы болар едім, себебі жалақы – бұл жеке жұмыс беруші мен қызметкер арасындағы келісім. Бірақ қазіргі жағдайдағы жұмыс берушілер мен қызметкерлермен біз нарықтық идеалды жағдайға жету қиын”, – дейді Чеботарев.
Қосымша мәліметтер
- Бұрын салық органдары ресми жалақының «күлгін» схемалардан жақсы екенін түсіндірген.
- Номиналды жалақы өссе де, қазақстандықтардың нақты табысы инфляция әсерінен өспейді.
- Сонымен қатар, адамдардың ақша үнемдеуі қиын болуына да осы факторлар әсер етеді.
