Қазақстанның әлемдік қауымдастыққа кірігуі қалай жүзеге асты?
Тәуелсіздік алған сәттен бастап Қазақстанның алдында жаңа тарихи кезең ашылды. Бұл кезеңде басты міндеттердің бірі – әлемдік қауымдастықтың толыққанды мүшесі болу, халықаралық аренада өзін мойындату еді. Осы жолда еліміз бірқатар батыл әрі салмақты қадамдарға барды.
Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы сын-қатерлер
1991 жылы тәуелсіздігін жариялаған Қазақстан жас мемлекет ретінде күрделі геосаяси, экономикалық және әлеуметтік жағдайда жаңа жолды таңдауға мәжбүр болды. Елде нарықтық экономикаға көшу, инфляциямен күресу, ішкі тұрақтылықты сақтау секілді мәселелер күн тәртібінде тұрды. Бірақ соған қарамастан, еліміз сыртқы саясаттағы белсенділігін арттыра отырып, халықаралық ұйымдармен байланыс орнатуға тырысты.
Дипломатиялық қатынастардың орнығуы
Алғашқы жылдары Қазақстан 140-тан астам елмен дипломатиялық қатынас орнатты. Елшіліктер ашылып, шетелдік өкілдіктер елімізге келе бастады. 1992 жылы Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымына мүшелікке қабылданып, халықаралық қоғамдастықта өзінің бейбіт ұстанымын көрсетіп берді.
БҰҰ-ға мүше болу еліміздің сыртқы саясаттағы ең маңызды қадамдарының бірі болды. Бұл Қазақстанның халықаралық аренада мойындалғанын білдірді. Сонымен қатар, Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық Ұйымы (ЕҚЫҰ), Ислам Ынтымақтастығы Ұйымы, ТМД және өзге де аймақтық құрылымдарға кіру де осы мақсатты жүзеге асыруға бағытталды.
Ядролық қарусыздану — бейбіт миссияның бастамасы
Қазақстанның әлемдік қауымдастықтағы беделін арттырған шешімдердің бірі — ядролық қарудан бас тарту болды. Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы шешім және еліміздегі ядролық арсеналдан ерікті түрде бас тарту – әлем алдында еліміздің жауапты әрі сенімді әріптес екенін дәлелдеді.
Бұл әрекеттер халықаралық ұйымдар тарапынан жоғары бағаланып, Қазақстанның қауіпсіздік пен тұрақтылықты жақтайтынын көрсетті. Бұл қадам еліміздің жаһандық қауіпсіздік процесіне белсенді араласуына жол ашты.
Экономикалық ықпалдастық және инвестиция тарту
Әлемдік қауымдастыққа кіру тек саяси емес, экономикалық ықпалдастықпен де байланысты болды. Қазақстан шетелдік инвестицияны тарту мақсатында ашық экономикалық саясат жүргізіп, қолайлы бизнес климатын қалыптастырды.
Шетелдік инвесторлар үшін жеңілдіктер, еркін экономикалық аймақтар мен салықтық реформалар – барлығы да еліміздің жаһандық экономикаға бейімделуін жылдамдатты. Нәтижесінде, елімізге 100 миллиардтаған доллар көлемінде тікелей шетелдік инвестициялар тартылды.
Мәдени және гуманитарлық ықпалдастық
Қазақстан тек экономика мен саясатта ғана емес, мәдени-гуманитарлық бағытта да белсенділік танытты. Түркітілдес мемлекеттермен, мұсылман елдерімен, сондай-ақ Еуропа мен Азия елдерімен мәдени байланыс орнату арқылы еліміздің көпвекторлы саясаты нығая түсті.
“Болашақ” бағдарламасы арқылы мыңдаған жас шетелде білім алып, елімізге халықаралық тәжірибемен оралып жатыр. Бұл Қазақстанды білім мен ғылым саласында да жаһандық деңгейге шығаратын маңызды факторлардың бірі.
Еуразиялық интеграция — өңірлік әріптестік үлгісі
Қазақстан Еуразиялық экономикалық одақ сияқты өңірлік ұйымдардың бастамашысы ретінде танылды. Бұл интеграциялық бірлестіктер экономикалық ынтымақтастықты тереңдетіп, өңірдегі елдердің бірлескен дамуына жол ашты. Сонымен қатар, бұл қадам Қазақстанның әлемдік қауымдастықпен тығыз байланыс орнатуына қосымша мүмкіндік берді.
