Видер электр шығынын есептеудің қарапайым әдістері
Электр энергиясы – біздің күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігі. Үйде қолданатын құрылғылардың көптігінен энергия шығынын басқару маңызды. Бірақ көпшілік үшін “үйдегі электр энергиясының шығынын қалай есептейді” деген сұрақ күрделі болып көрінуі мүмкін. Бұл мақалада біз сізге электр энергиясының шығынын есептеу жолдарын қарапайым және түсінікті түрде түсіндіреміз.
Электр энергиясының шығынын есептеудің негіздері
Электр энергиясын есептеу үшін, алдымен оның өлшем бірліктерін түсініп алу қажет. Электр энергиясы киловатт-сағатпен (кВт/сағ) өлшенеді. Бұл сіздің құрылғыңыздың қуаты мен оны қолдану уақытының көбейтіндісінен шығатын шама.
Формула:
Энергия шығыны (кВт/сағ) = Құрылғының қуаты (кВт) × Қолдану уақыты (сағ).
Мысалы, қуаты 1,5 кВт болатын электр пешін күніне 2 сағат қолдансаңыз:
1,5 кВт × 2 сағ = 3 кВт/сағ.
Электр құрылғыларының қуатын анықтау
Көптеген құрылғылардың қуаты олардың техникалық сипаттамаларында көрсетіледі. Бұл ақпаратты құрылғының артқы бетінде немесе пайдаланушы нұсқаулығынан табуға болады. Мысалы:
- Тоңағытқыш: Орта есеппен 100-200 ватт.
- Теледидар: 50-300 ватт.
- Кір жуғыш машина: 500-1500 ватт.
Құрылғының қуаты ваттпен (Вт) берілсе, оны киловаттқа (кВт) ауыстыру үшін 1000-ға бөлу қажет. Мысалы, 500 Вт = 0,5 кВт.
Энергия шығынын күнделікті есептеу
“Үйдегі электр энергиясының шығынын қалай есептейді” дегенде, алдымен құрылғыларды күнделікті қанша уақыт пайдаланатыныңызды анықтаңыз. Мысалы:
- Шамдар: Егер бір шам күніне 5 сағат жанып тұрса және оның қуаты 60 Вт болса:
60 Вт = 0,06 кВт.
0,06 кВт × 5 сағ = 0,3 кВт/сағ. - Шаш кептіргіш: 2000 Вт қуаттылығы бар құрылғыны күніне 10 минут қолдансаңыз:
2000 Вт = 2 кВт.
2 кВт × (10/60) сағ = 0,33 кВт/сағ.
Бұл есептерді әр құрылғы үшін жүргізіп, нәтижелерді қосу арқылы жалпы күнделікті шығынды анықтауға болады.
Электр есептегіш құралдың деректерін пайдалану
Көпшілігінде электр есептегіш құрал бар. Бұл құрал сіздің үйдегі жалпы энергия тұтынуыңызды көрсетеді. Электр энергиясының шығынын қалай есептейді деген сұрақтың ең оңай жауабы – осы құралдың көрсеткішін пайдалану.
- Есептегіштің бастапқы көрсеткішін жазыңыз.
- Бір күннен кейінгі немесе айдың соңындағы көрсеткішті жазып алыңыз.
- Екі көрсеткіштің айырмасын анықтаңыз – бұл сіздің тұтынған энергия мөлшеріңіз болады.
Мысал: Егер айдың басында есептегіште 4500 кВт/сағ көрсетілсе, ал соңында 4700 кВт/сағ болса:
4700 – 4500 = 200 кВт/сағ.
Бұл ай бойы тұтынған энергия көлеміңіз.
Энергия шығынын азайту жолдары
Электр энергиясының шығынын есептеп қана қоймай, оны үнемдеудің тиімді жолдарын да білу маңызды. Кейбір кеңестер:
- Энергия тиімді құрылғыларды таңдаңыз. А++ немесе А+++ сыныбындағы құрылғылар аз энергия тұтынады.
- Шамдарды ауыстыру. Қалыпты шамдарды LED шамдарға ауыстырыңыз. Олар 75%-ға дейін аз энергия жұмсайды.
- Құрылғыларды өшіру. Пайдаланылмай тұрған құрылғыларды желіден ажыратыңыз. Көптеген құрылғылар күту режимінде де энергия тұтынады.
- Термостаттарды реттеу. Кондиционер немесе жылыту құрылғыларын дұрыс температурада қолданыңыз.
- Күн сәулесін тиімді пайдалану. Күндіз табиғи жарықты барынша пайдаланыңыз.
Электр энергиясының құнын есептеу
Энергия шығынын анықтағаннан кейін, оны қанша тұратынын есептеуге болады. Бұл үшін сіздің аймағыңыздағы электр энергиясының тарифін біліңіз.
Формула:
Құн (теңге) = Энергия шығыны (кВт/сағ) × Тариф (теңге/кВт/сағ).
Мысалы, егер сіз 300 кВт/сағ тұтынсаңыз және тариф 15 теңге/кВт/сағ болса:
300 × 15 = 4500 теңге.
Энергия шығынын басқаруға арналған құрылғылар
Заманауи технологиялар энергия шығынын бақылауға көмектеседі:
- “Ақылды розеткалар” – әр құрылғының нақты тұтынуын көруге мүмкіндік береді.
- Энергия мониторлары – бүкіл үйдің шығынын бақылайды.
- Уақыт таймерлері – құрылғыларды автоматты түрде өшіруге көмектеседі.
Бұл құрылғылардың көмегімен энергияны үнемдеп, төлемдерді азайтуға болады.
Қорытынды
Электр энергиясының шығынын есептеу – қиын емес, бірақ маңызды іс. “Үйдегі электр энергиясының шығынын қалай есептейді” деген сұраққа жауап іздеп, біз оның бірнеше әдісін талқыладық. Құрылғылардың қуатын білу, қолдану уақытын есепке алу және электр есептегіш құралдарын пайдалану арқылы энергия тұтыну мөлшерін оңай анықтауға болады. Бұл тек қаржы үнемдеуге ғана емес, сонымен қатар экологияны қорғауға да үлес қосады.
