Ұшақтың негізгі бөліктері – атаулары мен қызметі

Ұшақ – күрделі инженерлік құрылым, оның әрбір бөлігі ерекше функция атқарады. Әуеде қозғалу үшін ұшақтың барлық компоненттері бір-бірімен үйлесімді жұмыс істеуі қажет. Бұл мақалада ұшақтың негізгі бөліктеріне тоқталамыз және олардың атауларын қарастырамыз.

1. Фюзеляж – ұшақтың негізгі корпусы

Фюзеляж – жолаушыларды, жүк тасымалдау бөлімдерін, басқару жүйелерін қамтитын орталық құрылым. Ол аэродинамикалық пішінге ие болып, әуе кедергісін азайтады. Жолаушылар ұшаққа кіру үшін есік немесе люк арқылы өтеді.

2. Қанаттар – көтергіш күштің негізі

Қанаттар – ұшақтың әуеде қалуын қамтамасыз ететін ең маңызды құрылымдардың бірі. Олардың аэродинамикалық профилі ауа ағынын тиімді басқаруға көмектеседі. Ұшу кезінде қанаттардың артқы шетінде орналасқан элерондар мен флапондар ұшақтың бағытын өзгертуге ықпал етеді.

3. Қозғалтқыш – ұшақтың жүрегі

Ұшақтың қозғалтқышы оған қажетті күш береді. Заманауи әуе көліктерінде турбореактивті немесе турбовинтті қозғалтқыштар пайдаланылады. Олар отынды жағып, үлкен күш тудырады, соның арқасында ұшақ жоғары жылдамдықта қозғала алады.

4. Шасси – қону және көтерілу жүйесі

Шасси – ұшақтың ұшу жолағында қозғалуын, қонуын және жерге тұрақтауын қамтамасыз ететін құрылым. Ол алдыңғы және негізгі доңғалақтардан тұрады. Ұшу кезінде шассилер жиналып, арнайы бөліктерге жасырылып тұрады.

5. Құйрық бөлімі – тұрақтылық пен басқару

Ұшақтың артқы бөлігі тұрақтылық пен басқару үшін маңызды рөл атқарады. Онда екі негізгі элемент бар:

• Тік тұрақтандырғыш (рульдік бөлік) – ұшақтың көлденең бағытта қозғалысын реттейді.
• Көлденең тұрақтандырғыш – ұшақтың тігінен қозғалуын және тепе-теңдігін сақтауға көмектеседі.

6. Кабина – басқару орталығы

Ұшқыштар кабинада отырып, ұшақты басқарады. Мұнда барлық қажетті құралдар, навигациялық жүйелер және байланыс құрылғылары орналасқан. Заманауи ұшақтарда автопилот жүйесі де бар, ол ұшқыштардың жұмысын жеңілдетеді.