Өмірбаян қалай жазылады – Толық нұсқаулық
Өмірбаян – бұл адамның жеке өмірі, білім беру, жұмыс тәжірибесі және жетістіктері туралы ақпараттарды қамтитын құжат. Ол көбінесе жұмысқа қабылдау кезінде немесе басқа ресми жағдайларда талап етіледі. Дұрыс жазылған өмірбаян сіздің кәсіби бейнеңізді көрсетіп, өзіңізді жақсы таныстырудың маңызды тәсілі болып табылады. Бұл мақалада өмірбаян қалай жазылады деген сұраққа жауап беріп, оны дайындау барысында ескеретін негізгі қадамдарды талқылаймыз.
Өмірбаянның құрылымы
Өмірбаян жазу барысында оның негізгі құрылымына мән беру керек. Әдетте, өмірбаян бірнеше маңызды бөлімнен тұрады:
- Тақырып
Құжаттың жоғарғы жағында «Өмірбаян» сөзі жазылады. Бұл құжаттың мақсатын бірден көрсетеді. - Жеке ақпарат
Ең алдымен, өзіңіз туралы негізгі ақпаратты көрсетіңіз:- Толық аты-жөніңіз.
- Туған жылыңыз және жеріңіз.
- Мекенжайыңыз, телефон нөміріңіз және электронды пошта мекенжайыңыз.
- Білім беру
Сіздің білім деңгейіңізді сипаттайтын бөлім. Мұнда оқу орындарының атауы, оқыған жылдары және алған мамандығыңызды көрсету қажет. - Жұмыс тәжірибесі
Бұл бөлімде бұрынғы жұмыс орындарыңызды, лауазымдарыңызды және қызметтік міндеттеріңізді сипаттаңыз. Егер сізде жұмыс тәжірибесі көп болса, тек маңызды әрі өзекті жұмыс орындарын көрсеткен жөн. - Жетістіктер мен дағдылар
Қандай кәсіби жетістіктерге жеткеніңізді және сізді ерекшелендіретін дағдыларды көрсетіңіз. Бұл жұмыс берушінің сіздің құндылығыңызды бағалауына мүмкіндік береді. - Қосымша ақпарат
Егер сіздің өмірбаяныңызды толықтыратын маңызды ақпарат бар болса, оны осы бөлімде көрсете аласыз. Мысалы, шет тілдерін меңгеру деңгейіңіз, жүргізуші куәлігі немесе сертификаттар.
Өмірбаян жазудағы маңызды ережелер
1. Ресмилік пен нақтылықты сақтау.
Өмірбаян – бұл ресми құжат. Сондықтан оның мазмұны нақты әрі қысқа болуы керек. Қате немесе артық ақпараттың болмауын қадағалаңыз.
2. Хронологиялық тәртіп.
Маңызды оқиғаларды, білім мен жұмыс тәжірибесін уақыт тәртібімен жазу маңызды. Бұл оқырманға ақпаратты оңай түсінуге көмектеседі.
3. Шынайылық.
Өмірбаяныңызда жалған ақпарат беруден аулақ болыңыз. Жұмыс беруші сіздің мәліметтеріңізді тексеруі мүмкін.
4. Тілдің грамматикалық дұрыстығы.
Қазақ тіліндегі грамматикалық ережелерді сақтап, мәтініңізді бірнеше рет тексеріңіз. Қате сөздер сіздің кәсібилігіңізге теріс әсер етуі мүмкін.
Өмірбаян жазуға арналған кеңестер
1. Негізгі мақсатты анықтаңыз.
Өмірбаянды белгілі бір жұмысқа немесе мақсатқа бағыттап жазыңыз. Мысалы, сіздің кәсіби дағдыларыңыз талап етілетін жұмыс үшін өзекті болуы тиіс.
2. Жұмысқа бейімделген стильді таңдаңыз.
Егер өмірбаянды жұмысқа қабылдау үшін жазып жатсаңыз, жұмыс берушінің талаптарын зерттеңіз. Бұл сіздің құжатты кәсіби деңгейде дайындауға көмектеседі.
3. Дизайн мен құрылымды ұмытпаңыз.
Өмірбаянның дизайны көз тартарлық, бірақ тым күрделі болмауы тиіс. Оқырман құжатты оңай түсініп, қажетті ақпаратты жылдам табуы керек.
Өмірбаян жазудың мысалы
Мына жерде өмірбаян қалай жазылады деген сұраққа жауап ретінде қысқа мысал келтірейік:
Өмірбаян
Мен, Серікұлы Нұрлан, 1990 жылы 10 наурызда Алматы қаласында дүниеге келдім. 2008 жылы №15 орта мектепті үздік аяқтадым.
2008-2012 жылдары әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде «Экономика» мамандығы бойынша білім алдым.
2012-2018 жылдар аралығында «Қазақбанк» АҚ-да экономист болып жұмыс істедім. Жұмыс барысында банк операцияларын автоматтандыру бойынша жобаларды басқардым.
2019 жылдан бері «Қаржы талдау орталығы» ЖШС-інде аға аналитик болып қызмет етемін.
Қосымша ақпарат:
- Шет тілдері: ағылшын (еркін), орыс (еркін).
- Компьютерлік дағдылар: Excel, SAP, Power BI.
Өмірбаян жазуда жиі кездесетін қателіктер
1. Қысқалықтың болмауы.
Өте ұзын өмірбаян оқырманды жалықтыруы мүмкін. Қысқа әрі мазмұнды жазуға тырысыңыз.
2. Нақты деректердің жоқтығы.
Тек жалпылама ақпарат бермей, нақты фактілерді көрсетіңіз.
3. Орфографиялық қателер.
Қате жазылған сөздер сіздің кәсіби беделіңізге теріс әсер етуі мүмкін.
4. Қажетсіз ақпарат қосу.
Тек маңызды және қажетті ақпаратты қамтыңыз.
Қорытынды
Өмірбаян жазу – әр адамның өмірлік маңызды кезеңдерін сипаттайтын құнды құжат дайындау үдерісі. Өмірбаян қалай жазылады деген сұраққа жауап іздеу барысында оның құрылымын, мазмұнын және стильін дұрыс таңдау маңызды екенін түсіну керек. Жоғарыда келтірілген кеңестер мен мысалдар осы үдерісті жеңілдетуге көмектеседі. Ең бастысы, өмірбаяныңыз сіздің кәсіби бейнеңізді нақты әрі тартымды көрсететін құжат болуы тиіс.
