Өсімдікпен Қоректенетін Жануарлар Қалай Аталады: Табиғаттағы рөлі мен ерекшелігі
Табиғатта жануарлар әртүрлі қорек түрін пайдаланады. Бірі — жыртқыш, екіншісі — өлексемен қоректенеді, ал үшіншілері тек өсімдіктерді азық етеді. Осындай жануарлар өсімдікпен қоректенетін жануарлар деп аталады. Бұл жануарлар өз тіршілігінде тек өсімдік тектес азықты — шөп, жапырақ, жеміс, сабақ және тұқым сияқты өнімдерді тұтынады. Олар ағзаға қажетті энергияны өсімдіктерден алады.
Мұндай жануарларға кімдер жатады?
Өсімдіктермен қоректенетін жануарлар әлемде кең таралған. Олардың қатарына мыналар кіреді:
- Сиыр, жылқы, қой, ешкі сияқты үй жануарлары;
- Керік, зебра, піл, бұғы сияқты жабайы шөпқоректілер;
- Кейбір құстар мен жәндіктер, мысалы, тотықұс, үйрек немесе шегіртке;
- Кеміргіштер тобына жататын тиін, қоян сынды жануарлар.
Бұл жануарлар табиғаттағы экожүйенің тепе-теңдігін сақтауда маңызды рөл атқарады. Олар өсімдіктермен қоректеніп, табиғи айналымның бір бөлігіне айналады.
Олардың ас қорыту жүйесі қалай жұмыс істейді?
Өсімдіктерді қорыту — оңай шаруа емес. Сондықтан мұндай жануарлардың асқорыту жүйесі ерекше бейімделген. Мысалы:
- Сиыр мен қойдың бірнеше бөлімнен тұратын күрделі қарны бар. Олар алдымен шөпті жұтып, кейін қайта шайнап, толық қорытады.
- Пілдер өте көп мөлшерде жапырақ жеп, оны азғана бөлігін ғана қорыта алады. Бұл себептен олар күні бойы дерлік азық іздейді.
- Жылқылардың ішегі ұзын, және олардың организмінде целлюлозаны ыдырататын арнайы бактериялар бар.
Табиғаттағы рөлі қандай?
Бұл жануарлар өсімдіктердің таралуына, топырақтың құнарлы болуына, және басқа жануарлардың өмір сүруіне ықпал етеді. Мысалы, олар жеген жемістердің тұқымын басқа жерге таратып, өсімдіктердің көбеюіне себепші болады. Сондай-ақ, оларды жыртқыш жануарлар азық етеді, яғни олар — қоректік тізбектің маңызды бөлігі.
Қызықты дерек
Бір піл күніне 150 кг-ға дейін өсімдік тұтынады. Ал жираф 5-6 метр биіктегі ағаш жапырағын жеу үшін ұзын мойнын пайдаланады.
