Роза гүлін қалай көбейтуге болады?
Роза – әсемдігімен және нәзіктігімен ерекшеленетін гүлдердің бірі. Оның түрлі түстері мен хош иісі адамдарды ерекше баурап алады. Көптеген бағбандар роза гүлін көбейтудің қарапайым әрі тиімді әдістерін іздейді. Бұл мақалада розаны көбейтудің ең тиімді жолдары туралы толық ақпарат беріледі.
1. Роза гүлін көбейтудің негізгі әдістері
Роза гүлін бірнеше әдіс арқылы көбейтуге болады. Олардың әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері бар, сондықтан қажетті жағдай мен мақсатқа қарай таңдау жасауға болады.
- Шламмен көбейту
- Бұтақ бөліп отырғызу
- Егу (прививка) арқылы көбейту
- Тұқым арқылы өсіру
Бұл әдістердің әрқайсысы әртүрлі жағдайда қолданылады, сондықтан олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талдап көрейік.
2. Шламмен көбейту – ең кең таралған әдіс
Шламмен көбейту бағбандар арасында ең танымал тәсілдердің бірі болып саналады. Бұл әдістің басты артықшылығы – оны үй жағдайында оңай қолдануға болады.
Шламмен көбейтудің қадамдары:
- Дұрыс бұтақты таңдау:
- Көктемнің соңында немесе жаздың басында жаңа өсіп шыққан, бірақ қатты емес бұтақтарды кесіп алу керек.
- Бұтақтың ұзындығы шамамен 10-15 см болғаны дұрыс.
- Дайындық:
- Бұтақтың төменгі жапырақтарын алып тастау қажет.
- Кесілген ұшын тамыр өсіретін арнайы ерітіндіге салып, 2-3 сағат ұстау ұсынылады.
- Отырғызу:
- Шламды ылғалды топыраққа отырғызу керек.
- Топырақтың құрамында құнарлы қарашірік, құм және шымтезек болғаны жөн.
- Шламды жылыжайда немесе пленка астында ұстау ұсынылады.
- Күтім:
- Топырақтың ылғалдылығын сақтау керек.
- Жерді жиі қопсытып, күн сәулесін орташа мөлшерде алуын қамтамасыз ету қажет.
Шламдар шамамен 3-4 аптадан кейін тамыр жайып, толыққанды өсімдікке айнала бастайды.
3. Бұтақ бөліп отырғызу – жылдам әрі сенімді әдіс
Бұл әдіс ересек роза бұталарын бөліп отырғызу арқылы жүзеге асырылады.
Қадамдары:
- Күшті бұтаны таңдау: 5 жылдан асқан үлкен роза бұталары жарамды.
- Бұтаны қазып алу: Тамырына зиян келтірмей, өсімдікті қазып алу қажет.
- Бөлу: Бұта бірнеше бөлікке бөлінеді, әрқайсысының жеке тамыры болғаны маңызды.
- Отырғызу: Әр бөлікті жаңа топыраққа отырғызып, мол суару керек.
Бұл әдістің басты артықшылығы – роза тез бейімделіп, гүлдей бастайды.
4. Егу (прививка) әдісі – ерекше сұрыптарды көбейту жолы
Егу әдісі арқылы ерекше түсті немесе хош иісті роза сорттарын өсіруге болады.
Қадамдары:
- Тамырсабақ дайындау: Мықты тамыры бар қарапайым роза бұтасы алынады.
- Егу үшін бұтақ дайындау: Жаңа өсіп шыққан жас бұтақтан кішкентай кесінді алынады.
- Кесу және біріктіру: Тамырсабақтың қабығы кішкене кесіліп, оған жаңа бұтақ орналастырылады.
- Орау: Бекіту үшін арнайы бау немесе пленка пайдаланылады.
Бұл әдіс арқылы сирек кездесетін немесе қымбат роза сорттарын көбейтуге мүмкіндік бар.
5. Тұқым арқылы көбейту – сирек қолданылатын әдіс
Розаны тұқым арқылы көбейту қиын, себебі тұқымдардың өну процесі ұзақ уақыт алады. Бірақ, егер сіз ерекше сұрыптарды өсіргіңіз келсе, бұл әдісті қолданып көруге болады.
Қадамдары:
- Тұқым жинау: Піскен роза жемістерінен тұқым алынады.
- Стратификация: Тұқымды 1-2 ай тоңазытқышта сақтау қажет.
- Егу: Көктемде дайын топыраққа отырғызылады.
- Күтім: Жиі суарып, жылы жерде ұстау керек.
Тұқымнан өскен розалар алғашқы гүлдерін 2-3 жылдан кейін ғана береді.
6. Роза гүлін көбейтудің сәтті болуы үшін қандай жағдайлар қажет?
Роза гүлін сәтті өсіру үшін төмендегі шарттарды сақтау керек:
- Жарық: Роза күн сәулесін жақсы көреді, бірақ тым қатты ыстықтан қорғау қажет.
- Топырақ: Құнарлы, борпылдақ және жақсы ылғал өткізетін топырақ болуы керек.
- Суару: Тұрақты суару маңызды, бірақ топырақта су тұрмауы тиіс.
- Қоректендіру: Органикалық және минералды тыңайтқыштарды қолдану қажет.
