Есектің еркегі қалай аталады? Қызықты мәліметтер

Есек – адамзат тарихында маңызды рөл атқарған үй жануары. Ол ауыл шаруашылығында, жүк тасымалдауда және түрлі тұрмыстық қажеттіліктерде қолданылған. Алайда, көпшілік бұл жануардың аналығы мен еркегі қалай аталатынын біле бермейді. Есектің еркегі “айғыр” деп аталады. Бұл атау жылқының еркегіне де қатысты болғанымен, есекке қолданған кезде де дұрыс қолданылады.
Есектердің түрлері мен ерекшеліктері
Есектердің бірнеше түрі бар, олардың ішінде ең кең таралғандары:
- Жабайы есектер – табиғатта еркін тіршілік ететін есектер, көбіне Африка мен Азияның кей аймақтарында кездеседі.
- Үй есектері – адамдар қолға үйреткен, ауыл шаруашылығында, көлік ретінде пайдаланатын түрлері.
- Қашырлар мен муллдар – жылқы мен есектің будандасуынан алынған жануарлар.
Есек пен жылқының айырмашылықтары
Есек пен жылқы сырттай ұқсас болғанымен, олардың арасында көптеген айырмашылық бар:
- Дене бітімі – есектер жылқыға қарағанда шағын, бірақ өте шыдамды келеді.
- Құлақтары – есектердің құлақтары ұзын әрі үлкен, бұл оларға шөлді аймақтарда дыбысты жақсы естуге көмектеседі.
- Мінез-құлқы – есектер өте сақ және ақылды жануарлар. Олар қауіпті сезген кезде жылқылар сияқты шошып қашпайды, алдымен жағдайды бағалап, шешім қабылдайды.
Есектің қолданылу тарихы
Есектер адамзат тарихында мыңдаған жылдар бойы пайдаланылып келеді. Ежелгі Египет, Грекия және Рим империясында оларды жүк тасуға, ауыл шаруашылығына және тіпті соғыс мақсатында қолданған. Қазіргі уақытта есектер көбінесе дамушы елдерде ауылдық жерлерде қолданылады, өйткені олар шөлді аймақтарда тіршілік етуге өте бейім және күтімі жылқыға қарағанда арзанырақ.
Есектердің төзімділігі мен артықшылықтары
Есектердің ең басты ерекшелігі – олардың шыдамдылығы. Олар:
- Өте ауыр жүктерді көтере алады (өз салмағының 30-40%-ын таси алады);
- Суық пен ыстық ауа райына тез бейімделеді;
- Қоректің аз мөлшерімен де ұзақ уақыт өмір сүре алады.
Бұл қасиеттер оларды қиын жағдайларда таптырмас жануар етеді.
Есек және мәдениет
Есектер көптеген мәдениеттерде ерекше символизмге ие. Көптеген халықтарда ол қарапайымдықтың, шыдамдылықтың және еңбексүйгіштіктің белгісі ретінде қабылданады. Батыс әдебиетінде есек кейде қырсық немесе ақымақтықтың символы ретінде бейнеленсе, шығыс мәдениеттерінде оның төзімділігі мен адалдығы жоғары бағаланады.