Еңбек шарты қалай жасалады – Қадамдық нұсқаулық

Бұл – жұмыс беруші мен жұмыскер арасында жасалатын екіжақты келісім, яғни тараптардың келісімімен реттелетін құжат. Бұл құжат арқылы қызметкер белгілі бір жұмыс түрін орындауға, ал жұмыс беруші оны тиісті түрде төлеуге және тиісті жағдай жасауға міндеттеледі.

Еңбек шарты қалай жасалады?

1. Тараптардың келісімі негізінде:
Ең алдымен жұмыс беруші мен қызметкер болашақ жұмыс шарттарын талқылайды. Мұнда жалақы мөлшері, жұмыс уақыты, демалыс тәртібі, міндеттер мен жауапкершіліктер секілді мәселелер қарастырылады.

2. Құжаттарды дайындау:
Жұмысқа орналасушы тұлға келесі құжаттарды ұсынуы керек:

• жеке куәлік немесе төлқұжат;
• білімі мен кәсіби біліктілігін растайтын құжаттар (диплом, сертификаттар);
• еңбек кітапшасы (бар болса);
• медициналық тексерістен өткендігі туралы анықтама (кейбір салада міндетті).

3. Екі тараптың қол қоюы:
Барлық келісілген шарттар жазбаша түрде рәсімделіп, құжатқа екі тарап та қол қояды. Бұл рәсімнің маңыздылығы зор, себебі ол тараптардың келісімін заңды түрде растайды.

4. Шарттың мазмұны:
Еңбек шартында мынадай негізгі бөлімдер қамтылуы тиіс:

• Жұмыс орны мен лауазымы – қызметкер қандай мекемеде, қандай қызметте жұмыс істейді;
• Жұмыс уақыты мен тәртібі – толық немесе жартылай жұмыс күні, ауысыммен немесе икемді графикпен;
• Еңбекақы мөлшері мен төлеу тәртібі – айлық немесе сағаттық төлем;
• Қызметкердің құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ жұмыс берушінің де міндеттемелері;
• Демалыс, еңбек қауіпсіздігі, әлеуметтік кепілдіктер туралы мәліметтер;
• Шарттың әрекет ету мерзімі – белгілі бір уақытқа немесе белгісіз мерзімге.

Нені есте сақтау қажет?

• Шарт міндетті түрде жазбаша жасалуы тиіс. Ауызша келісім заң жүзінде дәлелденуі қиын.
• Қызметкерге шарттың бір данасы берілуі керек. Бұл – оның құқығын қорғаудың кепілі.
• Егер шарт талаптары бұзылса, қызметкер сотқа немесе еңбек инспекциясына жүгінуіне болады.
• Шарт жасалған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде еңбек қатынасы заңды күшіне енеді.