Қазақстан туризмі: Қалай дамып келеді?
Қазақстан – кең байтақ жері, бай мәдени мұрасы мен әсем табиғатымен ерекшеленетін мемлекет. Соңғы жылдары елімізде туризм саласына деген қызығушылық артып келеді. Бұл – тек ел ішіндегі саяхаттаушылар ғана емес, шетелдік қонақтардың да назарын аудара бастаған салалардың бірі. Туризм экономиканың драйверіне айналып келе жатқанын байқау қиын емес.
Туризмнің дамуына әсер еткен негізгі факторлар:
- Инфрақұрылымның жақсаруы. Жол сапасы, әуежайлар, қонақүйлер мен демалыс базаларына жасалған инвестициялар елімізде саяхаттауды әлдеқайда ыңғайлы ете түсті. Бұрын шалғайда жатқан тарихи немесе табиғи орындарға жету қиын болса, қазір бұл бағытта айтарлықтай ілгерілеу бар.
- Цифрландыру және заманауи технологиялар. Онлайн брондау жүйелері, мобильді қосымшалар мен ақпараттық платформалар туристерге бағыт-бағдар алуды жеңілдетуде. Сонымен қатар, цифрлық сервистер арқылы туризмге қатысы бар барлық нысандар туралы толық ақпарат қолжетімді бола бастады.
- Мемлекеттік қолдау. Үкімет туризмді дамытуға басым бағыт ретінде қарай отырып, арнайы бағдарламалар қабылдады. Бұл бағдарламалар аясында ішкі туризмді ынталандыру, инвестиция тарту және халықаралық нарыққа шығу көзделіп отыр. Мысалы, “Қазақстанда саяхатта” ұлттық жобасы халықты өз елімізді тануға үндейді.
- Мәдени және экотуризмге деген қызығушылықтың артуы. Шетелдік туристер үшін Қазақстан – ерекше мәдениеті мен бай тарихы бар ел. Түркістан, Отырар, Сауран сияқты ежелгі қалалар тарихи құндылығымен ерекшеленсе, Көлсай, Бурабай, Шарын сияқты табиғи нысандар экотуризмнің дамуына серпін беріп отыр.
- Аймақтық ерекшеліктерді алға шығару. Әрбір облыстың өзіне тән туристік бренді қалыптасып келеді. Мысалы, Алматы облысы – тау туризмі мен табиғи парктерімен танымал болса, Маңғыстау – ерекше геологиялық формацияларымен қызықтырады. Солтүстік Қазақстан – агротуризм бағытында дамып жатыр.
Туризм түрлері бойынша даму бағыттары
Қазақстанда туризм бірнеше бағыт бойынша дамып келеді:
- Ішкі туризм. Ел азаматтарының өз елі ішінде саяхаттауы артып келеді. Бұған жолдардың жаңаруы, жаңа туристік маршруттардың пайда болуы, балалар мен отбасыларға арналған демалыс нысандарының көбеюі әсер етуде.
- Халықаралық туризм. Шетелдік туристер Қазақстанға негізінен мәдениет пен тарихты тану мақсатында келеді. Бұған қоса, аңшылық туризм, этноауылдар мен ұлттық тағамдар да қызығушылық тудырады.
- Экстремалды және спорттық туризм. Тауға шығу, шаңғы тебу, велосаяхат және парапланмен ұшу сияқты бағыттар бойынша туризм кең қанат жайып келеді. Алматы маңындағы Шымбұлақ пен Медеу – халықаралық деңгейде танымал спорттық демалыс орындарына айналды.
- Медициналық және сауықтыру туризмі. Балқаш, Щучинск, Алакөл мен Сарыағаш сияқты шипажай аймақтары халықтың денсаулығын жақсарту бағытында туристерді қызықтыруда. Табиғи минералды сулар мен емдік балшықтар бұл бағыттың басты ресурстары.
Кедергілер мен шешімін күткен мәселелер
Дегенмен, салада әлі де болса шешімін күткен түйткілдер бар. Мысалы:
- Кейбір бағыттарда туристік инфрақұрылымның жетіспеушілігі байқалады.
- Бағалар мен қызмет сапасының сәйкессіздігі – шетелдік қонақтар жиі атап өтетін мәселе.
- Кадр тапшылығы, әсіресе ағылшын тілін меңгерген гидтердің аздығы да кедергі тудырып отыр.
Жаңа бастамалар мен инновациялық жобалар
Қазақстандағы туризм саласын жаңғырту мақсатында жаңа технологиялар мен жобалар енгізілуде. Мысалы:
- Смарт-туризм: QR-код арқылы тарихи орындар туралы ақпарат алу мүмкіндігі;
- Экотуризм кластерлері: табиғатты сақтау және туризмді дамыту арасындағы балансты ұстану;
- Этнотуризм нүктелері: киіз үйлерде тұру, ұлттық тағамдар мен салт-дәстүрлермен танысу арқылы саяхатшыларға шынайы қазақ өмірін сезіндіру.
Қазақстан туризмі қалай дамып келеді деген сұраққа жауап іздесек, бұл – бір ғана сектордың емес, тұтас елдің мәдениеті мен әлеуетін танытатын сала. Еліміздегі туристік әлеует толық ашылған кезде, Қазақстан Орта Азиядағы тартымды туристік бағыттардың бірі ретінде мойындалары сөзсіз.
