Пенсионкадағы ақшаны қалай алуға болады — Толық нұсқаулық
Көптеген қазақстандықтар үшін зейнетақы жинақтары – болашаққа деген сенімділіктің кепілі. Алайда соңғы жылдары бұл қаражатты мерзімінен бұрын пайдалану мүмкіндігі пайда болып, көпшілік оны үй сатып алу, емделу немесе инвестициялау мақсатында қолдана бастады. Бұл мақалада сізге зейнетақы қорындағы қаражатты қандай жағдайда, қалай және қандай тәртіппен ала алатыныңыз туралы толық ақпарат береміз.
1. Зейнетақы жинағын пайдаланудың негізгі шарттары
Қазақстанда Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры (БЖЗҚ) азаматтардың міндетті зейнетақы жарналарын жинақтайды. Осы қорда белгілі бір сома жиналғаннан кейін, азаматтар оны белгілі мақсаттарға пайдалана алады.
Маңызды шарт: зейнетақы жинағын тек жеткіліктілік шегінен асқан сома көлемінде ғана алуға рұқсат етіледі. Бұл шек – адамның жасы мен басқа да әлеуметтік көрсеткіштері ескеріле отырып, арнайы есептелетін мөлшер.
2. Қаражатты қандай мақсаттарда пайдалануға болады?
Мемлекет тарапынан бекітілген бірнеше нақты мақсаттар бар, олар бойынша зейнетақы жинағын қолдануға рұқсат етілген:
Тұрғын үй жағдайын жақсарту
Бұл – ең көп қолданылатын бағыт. Сіз:
- Пәтер немесе үй сатып ала аласыз;
- Ипотекалық несиені жабуға пайдалана аласыз;
- Жер телімін сатып алуға немесе құрылыс бастауға қаржы салуға құқылысыз;
- Өзіңіз немесе жақын туысыңыз үшін тұрғын үй жағдайын жақсартуға бағыттай аласыз.
Медициналық қызметтер
Зейнетақы жинағын белгілі бір медициналық қызмет түрлерін төлеу үшін де қолдануға болады. Бұған:
- Қымбат оталар;
- Орган трансплантациясы;
- Қалпына келтіру терапиялары;
- Жеке диагностикалық тексерулер жатады.
Инвестициялау
Қаржылық сауатты азаматтар үшін жинақты инвестициялық басқарушы компанияларға аударып, қосымша табыс табуға мүмкіндік бар. Мұнда сіздің таңдауыңыз бойынша тәуекел деңгейі әртүрлі компаниялар ұсынылады.
3. Қадамдық нұсқаулық: Зейнетақы жинағын қалай алуға болады?
Міне, ең маңызды бөлім – нақты әрекеттер тізбегі.
1-қадам: Жинағыңыздың көлемін тексеріңіз
БЖЗҚ-ның ресми сайтында жеке кабинет арқылы немесе eGov порталы арқылы жинағыңыздың жалпы сомасын көре аласыз. Сол жерде жеткіліктілік шегімен салыстырып, артық соманың бар-жоғын анықтайсыз.
2-қадам: Мақсатты анықтаңыз
Жоғарыда аталған мақсаттардың қайсысы сізге сай келетінін таңдаңыз. Мысалы, егер ипотекалық несиені жабу қажет болса, банктен анықтама алу қажет болады.
3-қадам: Уәкілетті оператор арқылы өтініш беру
Бүгінде бұл қызметті келесі операторлар атқарады:
- Отбасы банк;
- Halyk банк;
- БЦК және т.б.
Сіз таңдап алған оператордың интернет-ресурсы немесе мобильді қосымшасы арқылы өтініш толтырасыз, қажетті құжаттарды тіркеп, мақсатыңызды көрсетесіз.
4-қадам: Қаражатты пайдалану
Оператор мақұлдағаннан кейін БЖЗҚ белгіленген соманы уәкілетті оператордың арнайы шотына аударады. Содан кейін ол сома сіз таңдаған мақсатқа жұмсалады.
4. Назар аударатын жайттар
- Мақсатсыз пайдалану мүмкін емес. Жинақ міндетті түрде мақсатыңызға сәйкес жұмсалуы тиіс.
- Уақыт шектеуі бар. Қаражат мақұлданғаннан кейін 45 жұмыс күні ішінде қолданылуы керек.
- Салық салынуы мүмкін. Кей жағдайларда зейнетақы жинағынан алынған сомаға жеке табыс салығы салынады. Алайда оны кейін бөліп төлеу мүмкіндігі де бар.
- Құжаттар тізімі әр мақсатқа қарай өзгереді. Сондықтан өтініш бермес бұрын, нақты және толық тізімді оператор сайтынан тексерген жөн.
5. Қауіпсіздік пен саналы шешім
Бұл мүмкіндік – үлкен жауапкершілік. Себебі, бұл сіздің болашағыңыз үшін жиналған қаржы. Сондықтан, оны тек шынайы қажеттілік туған жағдайда және барлық шарттарды толық түсінген соң ғана қолдану керек.
Кеңес: егер сіз инвестициялау бағытын таңдасаңыз, қаржылық кеңесшімен кеңесіп алғаныңыз жөн. Ал егер тұрғын үй үшін қолдансаңыз, барлық келісімшарттарды мұқият оқып шығыңыз.
