Аппетитті қалай кетіруге болады – Тиімді кеңестер мен табиғи тәсілдер

Көпшілігіміз тамақтан тыйылуға тырысқан сәттерде кенеттен пайда болатын тәбетпен күресу қиын екенін байқаймыз. Әсіресе, артық салмақтан арылу немесе дұрыс тамақтануға көшу кезінде бұл мәселе өзекті бола түседі. Бұл мақалада тәбетті басқарудың тиімді жолдарына тоқталамыз, сонымен қатар ағзамен үйлесімді қарым-қатынас орнатуға көмектесетін әдістерді ұсынамыз.

Тәбет пен аштықтың айырмашылығы

Біріншіден, аштық пен тәбетті шатастырмау маңызды. Аштық — бұл ағзаның нағыз энергияға мұқтаж болуы, ал тәбет көбіне эмоционалды, көзбен көріп қозатын немесе белгілі бір дағдыға байланысты пайда болады. Мысалы, теледидар қарап отырып чипсы жеу — бұл нағыз аштық емес, тек үйреншікті жағдайға реакция.

Тәбетті басудың табиғи тәсілдері

1. Суды жеткілікті мөлшерде ішу

Кейде ағза аштық пен шөлді шатастырады. Егер өзіңізді аш сияқты сезінсеңіз, алдымен бір стақан су ішіп көріңіз. Бұл тәсіл тәбетті басуға көмектесіп, асқазанды “толтырғандай” әсер береді.

Кеңес: Таңертең оянғаннан кейін және әр тамақ алдында 1 стақан су ішуді әдетке айналдырыңыз.

2. Ақуызға бай тағам тұтыну

Ақуыздар — ұзақ уақытқа тойдыру әсерін береді. Жұмыртқа, тауық еті, балық, жаңғақ немесе бұршақ тәрізді өнімдер аштық сезімін баяулатады, тәбетті азайтады.

3. Талшыққа бай тағамдар

Талшықтар (клетчатка) ағзада баяу қорытылады. Олар асқазанды ұзақ уақытқа толтырып тұрып, жиі тамақтануға деген ниетті азайтады. Көкөністер, сұлы, дәнді-дақылдар және жемістер — бұның керемет көзі.

4. Ұйқыны қалыпқа келтіру

Ұйқы тапшылығы гормондық өзгерістерге алып келіп, грелин (аштық гормоны) деңгейін арттырады. Нәтижесінде адам шын мәнінде аш болмаса да, көп тамақ жеуге бейім болады.

Кеңес: Күніне кем дегенде 7-8 сағат сапалы ұйқы ұстауға тырысыңыз.

5. Стресті басқару

Кей адамдар стресс кезінде көп жейді. Бұл – эмоционалды тамақтану. Мұндай кезде медитация, тыныс алу жаттығулары, серуендеу сияқты тәсілдер көмектеседі.

6. Ас мәзірін алдын ала жоспарлау

Күні бойы не жейтінімізді алдын ала білсек, қажетсіз тойымсыздықтан аулақ боламыз. Жоспарланған мәзірдің арқасында тағам таңдауда саналы шешім қабылдаймыз.

Ми мен көзбен тойдыру әдістері

Кішірек ыдыс қолдану

Зерттеулерге сәйкес, үлкен тәрелкеге тамақ салсақ, көп жеуге бейім боламыз. Ал кішкентай ыдыс миға “осы жеткілікті” деген белгі береді. Бұл — сананы алдау тәсілі, бірақ өте тиімді.

Тамақты баяу шайнау

Тамақты асықпай шайнау — миға “тойдым” деген сигналдың уақытылы жетуіне көмектеседі. Егер баяу жейтін болсаңыз, аз мөлшермен-ақ қанағаттанасыз.

Экран алдында тамақтанбау

Теледидар көріп, телефон ақтарып отырып тамақ жеу — артық калория тұтынудың бір себебі. Тамақтану — бұл саналы процесс болуы тиіс. Бар назарды тағамға аударыңыз.

Тәбетті басуға көмектесетін өнімдер

• Жасыл шай — құрамындағы катехиндер майды ыдыратуға көмектеседі және тәбетті басуы мүмкін.
• Зімбір (имбирь) — ас қорыту процесін жақсартып, тойғандық сезімін күшейтеді.
• Алма — талшық пен судың керемет үйлесімі. Тәбетті азайтуға таптырмас жеміс.
• Чия дәндері — суға қосып ішсеңіз, көлемі ұлғайып, асқазанды толтырады, яғни тойымдылық береді.

Психологиялық қолдау мен әдеттерді өзгерту

Тәбетпен күресте тек физиологиялық емес, психологиялық қолдау да маңызды. Кейде ішкі себептерді түсінбейінше, мәселені түбегейлі шешу қиын болады.

• Жеке күнделік жүргізіңіз: қай кезде, қандай көңіл-күйде тамақ жейтіндігіңізді жазып жүріңіз.
• Кішкентай қадамдармен өзгеріс енгізіңіз: бірден бәрін өзгерту шарт емес, баяу болса да тұрақты өзгеріс маңызды.
• Өзіңізді кінәламаңыз: кейде артық тамақтанып қойсаңыз, өзіңізді жазғырудың орнына, неліктен солай болғанын түсінуге тырысыңыз.