Сайттың Картасы Қалай Құрылады — Қадамдық Нұсқаулық
Интернеттегі кез келген веб-сайт — бұл құрылымы бар күрделі жүйе. Пайдаланушы үшін сайттың логикасы мен ішкі беттерінің реті түсінікті болуы өте маңызды. Осы мақсатта сайт картасы құрылады. Ол — іздеу жүйелері мен пайдаланушыларға сайтты оңай шолуға көмектесетін құрал.
Бұл мақалада сайт картасының не екенін, оның қандай түрлері барын және оны қалай дұрыс құру керектігін қарастырамыз. Сонымен қатар, сайт картасын жасаудың негізгі қадамдарын кезең-кезеңімен талдаймыз.
Сайт картасы дегеніміз не?
Сайт картасы (sitemap) — бұл веб-сайттың барлық ішкі беттерін тізімдейтін құрылымдық құжат. Ол пайдаланушылар мен іздеу жүйелеріне сайт мазмұнын оңай шарлауға мүмкіндік береді.
Сайт картасын екі түрге бөлуге болады:
- XML карта – бұл негізінен іздеу жүйелеріне арналған нұсқа. Ол сайттағы беттердің URL-дарын, олардың жаңару жиілігін, соңғы өзгертілген уақытын қамтиды.
- HTML карта – бұл сайтқа келушілерге арналған. Ол сайттың ішкі құрылымын көрнекі әрі қолжетімді форматта ұсынады.
Неліктен сайт картасы маңызды?
Сайт картасын құрудың бірнеше негізгі себебі бар:
- Іздеу жүйесі индексациясын жақсарту. Sitemap арқылы Google сияқты іздеу жүйелері жаңа беттерді жылдам тауып, индексациялай алады.
- Сайт құрылымын нақтылау. Көп бөлімді немесе динамикалық мазмұнға бай сайттарда карта ішкі байланыстарды түсінуге көмектеседі.
- Пайдаланушы тәжірибесін арттыру. HTML карта пайдаланушыға қажет бетті оңай табуға көмектеседі.
- SEO жақсарту. Дұрыс құрылымдалған карта іздеу жүйелеріне сайт логикасын түсінікті етіп көрсетеді, бұл рейтингке оң әсер етеді.
Сайт картасын қашан және кімге құру қажет?
- Жаңа сайт ашқанда. Іздеу жүйелері жаңа сайтты жылдам индексациялау үшін картаның болуы пайдалы.
- Көп бетті сайттарда. Электронды коммерция немесе блог платформалар сияқты сайттарда мыңдаған бет болуы мүмкін, сондықтан құрылым маңызды.
- Жаңартылған немесе қайта құрылған сайттарда. Егер сайттың мазмұны жиі өзгерсе, карта сол өзгерістерді көрсетуі керек.
Сайт картасын қалай құруға болады?
1. Сайт құрылымын жоспарлау
Алдымен, сайттағы барлық негізгі және ішкі беттерді анықтап алыңыз. Бұл процеске келесі қадамдар кіреді:
- Негізгі навигацияны белгілеу (мысалы: басты бет, блог, өнімдер, байланыс).
- Әр бөлімге жататын ішкі беттерді тізімдеу.
- Логикалық иерархия құру: негізгі → ішкі → қосымша беттер.
2. XML сайт картасын жасау
XML картасы көбінесе автоматтандырылған түрде жасалады. Қолдануға болатын құралдар:
- Yoast SEO (WordPress үшін)
- Google XML Sitemaps
- Screaming Frog SEO Spider
- Онлайн генераторлар: xml-sitemaps.com, sitemap-generator.org
Мұндай карталарда келесі деректер болуы мүмкін:
- URL мекенжайы
- Соңғы жаңарту уақыты
- Өзгеріс жиілігі (мысалы, күнделікті, аптасына бір рет)
- Приоритет (0.1-ден 1.0-ге дейін)
3. HTML сайт картасын жасау
HTML картасы пайдаланушылар үшін маңызды. Оны сайттың «footer» немесе «пайдалы сілтемелер» бөлімінде орналастыруға болады. HTML картада:
- Навигациялық тізім беріледі
- Әр бетке сілтеме көрсетіледі
- Қарапайым әрі түсінікті дизайн болуы керек
4. Картаны тексеру және Google-ға жіберу
XML картасы дайын болған соң оны Google Search Console арқылы жіберуге болады:
- Search Console-ға кіріңіз.
- Сайтыңызды таңдаңыз.
- Сол жақ мәзірден “Sitemaps” бөлімін ашыңыз.
- Картаңыздың URL-ын енгізіп, «Жіберу» түймесін басыңыз.
Бұл арқылы Google картаны жылдам сканерлейді.
Жаңартуларды қадағалау
Егер сайт мазмұны жиі өзгерсе, карта да жаңарып отыруы керек. Автоматты құралдарды пайдалану бұл процесті жеңілдетеді.
Қателіктерден сақ болыңыз
Карта жасау кезінде келесі жиі кездесетін қателіктерден аулақ болыңыз:
- Артық беттерді қосу (мысалы, «404» немесе «admin» беттері)
- Дубликат URL мекенжайлары
- Картаны жаңартпай қою
- XML мен HTML картасының арасында логикалық қайшылықтар
