Бақылау қалай жүргізіледі 2 сыныпта | Тиімді әдістер

Бастауыш сыныптарда оқушыларға білім берудің сапасын бағалау өте маңызды. Әсіресе, 2-сыныпта балалар оқудың негізгі дағдыларын қалыптастырып жатқандықтан, олардың даму деңгейін дер кезінде анықтап отыру керек. Бұл үшін ең тиімді әдістердің бірі – бақылау. Ендеше, бүгін біз «бақылау қалай жүргізіледі 2 сынып» тақырыбында толығырақ тоқталамыз.

Бақылаудың мәні қандай?

Бақылау дегеніміз — мұғалімнің оқушының оқу әрекетін жүйелі түрде қадағалап, оның жетістіктері мен қиындықтарын анықтауы. Бақылау арқылы мұғалім әр оқушының білім деңгейін, дағдыларды меңгеру қарқынын және жіберетін қателіктерін байқайды. Бұл мәліметтер оқыту процесін түзетуге, тиімді әдістерді таңдауға мүмкіндік береді.

2-сынып оқушыларына бақылау жүргізу — олардың жас ерекшеліктерін ескеретін нәзік процесс. Мұғалімдер баланың өзін еркін сезінуіне жағдай жасауы тиіс. Сонда ғана бақылау нәтижелері шынайы әрі пайдалы болады.

Бақылау қалай жүргізіледі?

Бақылау әр түрлі әдістермен жүзеге асырылады. Енді солардың ең маңызды түрлеріне тоқталайық:

1. Жүйелі бақылау

Жүйелі бақылау — алдын ала жоспарланған, белгілі бір мақсатқа бағытталған бақылау түрі. Мұғалім нақты оқу міндеттеріне сәйкес тапсырмалар дайындайды. Мысалы, диктант жаздыру, есеп шығарту немесе мәтін оқу арқылы баланың білімін тексереді.

Неліктен жүйелілік маңызды? Себебі, тек кездейсоқ бақылау нәтижелері толық әрі шынайы көрініс бере алмайды. Ал жүйелі бақылау арқылы оқушының даму динамикасын бақылап отыруға болады.

2. Ауызша бақылау

2-сыныпта балалармен ауызша жұмыс жасау өте тиімді. Ауызша бақылау кезінде мұғалім сұрақтар қойып, әңгімелесу арқылы оқушының білімін тексереді. Мысалы:

• Оқылған мәтін бойынша сұрақтар қою;
• Өткен сабақ тақырыбын сұрау;
• Қысқа әңгіме құрату.

Ауызша бақылау балалардың есте сақтау қабілетін, ойлау жылдамдығын және сөздік қорын дамытуға көмектеседі.

3. Жазбаша бақылау

Жазбаша бақылау жұмыстары — 2-сыныпта кеңінен қолданылатын әдіс. Мұнда оқушылар диктант жазады, есептер шығарады немесе шағын шығармалар құрастырады.

Жазбаша жұмыстардың маңызы қандай? Олар арқылы баланың грамматикалық ережелерді меңгеру деңгейі, сауатты жазу дағдылары және математикалық логикасы тексеріледі.

4. Практикалық бақылау

Кейбір пәндерде, мысалы еңбекке баулу, бейнелеу өнері сабақтарында практикалық бақылау жүргізіледі. Мұнда оқушылар нақты әрекеттер жасап көрсетеді:

• Аппликация жасау;
• Қолөнер бұйымдарын жасау;
• Сурет салу.

Практикалық жұмыстар арқылы баланың шығармашылық қабілеті, қол моторикасы және тапсырмаларды орындау шеберлігі бағаланады.

Бақылау барысында неге назар аудару керек?

Бақылау нәтижелі болу үшін бірнеше маңызды қағидаларды есте сақтау керек:

• Оқушыға қолдау көрсету. Бала бақылау кезінде қобалжып қалмас үшін, мұғалім жылы шырай танытып, сенім білдіруі тиіс.
• Әділ бағалау. Әр оқушының жетістігі шынайы әрі әділ бағалануы керек. Бұл олардың мотивациясын арттырады.
• Кері байланыс беру. Бақылаудан кейін мұғалім міндетті түрде баламен талқылап, нені дұрыс орындағанын және нені жақсарту керек екенін түсіндіруі керек.
• Жетістіктерді атап өту. Әр бала жетістікке жеткенін сезінуі қажет. Бұл оның әрі қарай оқуына ынталандырады.

Бақылаудың нәтижелері қалай қолданылады?

Бақылау нәтижелері оқыту процесін жетілдіру үшін пайдаланылады. Егер мұғалім оқушының әлсіз тұстарын байқаса, ол бағытта қосымша жұмыстар ұйымдастырады. Мысалы:

• Арнайы түзету сабақтарын өткізу;
• Жеке тапсырмалар беру;
• Қиындық туғызатын тақырыптарды қайталау.