Қазақстанда загран паспорт қалай алады – Қадамдық нұсқаулық

Шетелге сапар шегу – көптеген адамдардың арманы. Біреу туристік мақсатта барғысы келсе, енді бірі білім алу, жұмыс істеу немесе туыстарын көру үшін шетел асып жатады. Бірақ мұндай сапардың ең алғашқы әрі маңызды қадамы – паспорт рәсімдеу. Бұл мақалада шетелдік паспортты қалай алу жолдары туралы толық әрі қарапайым тілмен түсіндіреміз.
Паспорт дегеніміз не?
Паспорт – бұл азаматтың жеке басын және азаматтығын растайтын ресми құжат. Қазақстанда екі түрлі паспорт бар:
- Жалпыазаматтық паспорт – еліміздің ішінде қолданылады.
- Халықаралық немесе шетелге шығу паспорты – Қазақстаннан тыс жерлерге шығуға арналған.
Көпшілік арасында бұл екінші түрі “загран паспорт” деп аталады. Осы мақалада біз дәл осы құжатты алу жолдарын қарастырамыз.
Қандай жағдайда паспорт қажет?
Егер сіз:
- Шетелге туризм мақсатында шығатын болсаңыз;
- Білім алу үшін оқуға түссеңіз;
- Жұмыс істеу үшін барсаңыз;
- Отбасы мүшелерін көруге не көші-қон мақсатымен жол жүрсеңіз;
- Немесе жай ғана басқа елге саяхаттағыңыз келсе – онда сізге паспорт міндетті түрде қажет.
Құжатты қайдан рәсімдеуге болады?
Паспорт алу үшін азаматтар:
- Халыққа қызмет көрсету орталықтарына (ХҚКО);
- Немесе eGov.kz электронды порталы арқылы жүгінуіне болады.
Электронды тәсіл көбіне уақытты үнемдейді, ал орталыққа бару — құжат тапсырғаннан кейін де кеңес алуға мүмкіндік береді.
Қажетті құжаттар тізімі
Паспорт алу үшін келесі құжаттарды дайындау керек:
- Жеке куәлік (түпнұсқа және көшірме);
- Төлем туралы түбіртек (мемлекеттік баж салығының төленгенін растайтын құжат);
- 3,5х4,5 см өлшеміндегі фотосурет (кей жағдайда фото орталықта түсіріледі);
- Әскери билет немесе тіркеу куәлігі (әскер жасындағы ер азаматтар үшін).
Назар аударыңыз: Кейде қосымша құжат сұралуы мүмкін, сондықтан өтініш берген мекемеден нақты тізімді нақтылап алған дұрыс.
Қанша тұрады?
2025 жылғы жағдай бойынша шетелдік паспорт рәсімдеудің мемлекеттік баж салығы – 8 айлық есептік көрсеткіш (АЕК) көлемінде. Бұл шамамен 29 520 теңге (АЕК мөлшері өзгеріп отырады, нақты соманы eGov.kz сайтынан тексеруге болады).
Қанша уақыт ішінде дайын болады?
Құжатты рәсімдеу уақыты бірнеше факторға байланысты:
- Стандартты мерзім – 15 жұмыс күні;
- Жеделдетілген қызмет – 1-3 жұмыс күні ішінде (қосымша ақы талап етіледі).
Маңызды: Жедел қызмет әр қалада қолжетімді болмауы мүмкін, сондықтан алдын ала тексерген жөн.
Құжаттың жарамдылық мерзімі
Қазақстан Республикасының шетелге шығу паспорттарының жарамдылық мерзімі – 10 жыл. Бұл өте ыңғайлы, өйткені жиі құжат ауыстырып, қайта-қайта рәсімдеудің қажеті жоқ.
Балаларға паспорт алу
Жасы 16-ға толмаған балаларға ата-анасы немесе заңды өкілі өтініш бере алады. Бұл жағдайда қосымша мына құжаттар қажет:
- Баланың туу туралы куәлігі;
- Ата-анасының немесе қамқоршының жеке куәлігі;
- Баланың суреті.
Ескерту: Жеке паспортсыз бала шетелге тек ата-анасының паспортына тіркеліп, ата-анамен бірге шығуы мүмкін. Бірақ көптеген елдерде жеке паспорт талап етілетіндіктен, жеке рәсімдеген жөн.
eGov арқылы қалай тапсыруға болады?
Цифрлық үкімет порталы арқылы құжат рәсімдеу үшін:
- eGov.kz порталына кіріп, ЭЦҚ немесе SMS-құпиясөз арқылы кіру;
- “Қызметтер” бөлімінен “Паспорт алу” қызметін табу;
- Өтінішті толтыру, қажетті құжаттарды жүктеу;
- Мемлекеттік баж салығын онлайн төлеу;
- Қызмет нәтижесін жеке кабинеттен бақылау немесе SMS арқылы хабарлама алу.
Артықшылықтары – үйден шықпай-ақ өтініш беруге болады, кезек күтудің қажеті жоқ, уақыт үнемделеді.
Маңызды кеңестер
- Уақытылы әрекет етіңіз – шетелге сапарды жоспарламас бұрын кем дегенде 1 ай бұрын паспорт рәсімдеуді бастаңыз.
- Дұрыс мәлімет беріңіз – құжатта қате кеткен жағдайда, оны түзетуге қосымша уақыт пен қаржы қажет болуы мүмкін.
- Құжатты сақтау – шетелде жүргенде паспорт жоғалса, елшілікке немесе консулдыққа дереу хабарласыңыз.
- Көшірме жасаңыз – паспорттың қағаз немесе цифрлық көшірмесі әрдайым өзіңізде болсын.