Эмульгатор деген не: тағамдардағы рөлі

Бүгінгі таңда дүкен сөрелерінен алынған көптеген өнімдердің құрамында бейтаныс атаулар кездеседі. Солардың бірі — эмульгатор. Бұл атау көпшілігімізге таныс болғанымен, оның нақты не екенін және не үшін қолданылатынын біле бермейміз. Мақалада осы ұғымды қарапайым тілмен түсіндіріп көрейік.
Эмульгаторлар дегеніміз не?
Қысқаша айтқанда, эмульгаторлар — екі бір-бірімен араласпайтын сұйықтықтарды біртекті етіп біріктіретін қосылыстар. Көп жағдайда бұл су мен май болады. Табиғатта бұл екі сұйықтық араласпайтыны белгілі, ал эмульгатор соларды тұрақты қоспаға айналдырады. Мысалы, майонез немесе балмұздақтың құрылымын қарап көрсеңіз, олардың құрамында су мен май үйлесімді қосылғанын байқайсыз — бұл эмульгатордың арқасында.
Қайда қолданылады?
Эмульгаторлар ең алдымен тағам өндірісінде кеңінен қолданылады. Олар өнімнің құрылымын жақсартып, ұзақ сақтау мерзімін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, косметикалық өнімдерде (бетке арналған кремдер, сусабындар), дәрі-дәрмектерде, тіпті бояу мен лак өндірісінде де қолданылады.
Табиғи және синтетикалық түрлері
Эмульгаторлар табиғи және жасанды болуы мүмкін. Табиғи эмульгаторларға жұмыртқа сарысы, соя лецитині, ара балауызы жатады. Ал синтетикалық эмульгаторлар өндірісте арнайы технологиямен жасалады және көбінесе E кодтарымен белгіленеді (мысалы, E471, E322).
Денсаулыққа әсері
Эмульгаторлардың көпшілігі қауіпсіз деп есептеледі және халықаралық стандарттармен рұқсат етілген. Дегенмен, кейбір адамдарда асқазан-ішек жолына жағымсыз әсер етуі немесе аллергиялық реакция тудыруы мүмкін. Сондықтан құрамында эмульгатор бар өнімдерді шамамен тұтынған жөн.