Кадір түні оқылатын дұға– толық мәтін, мағынасы, дәстүрі
Қадір түні – ислам әлеміндегі ең қасиетті түндердің бірі. Мұхаммед пайғамбардың (с.а.с) хадисінде айтылғандай, бұл түн Рамазан айының соңғы он күнінің тақ күндерінің бірінде келеді. Қадір түні Құран Кәрімнің түсірілген түн ретінде ерекшеленеді, бұл түнде Алла тағала пендесіне ерекше жақсылық, мейірім және кешірім береді.
Бұл мақалада біз Қадір түні оқылатын дұғаның толық мәтінін, оның қайдан шыққанын, дұрыс оқылу тәртібін, рухани мәнін және қазақ мәдениетіндегі рөлін қарастырамыз.
Қадір түні оқылатын дұға
Дұға мәтіні
Арабша:
اللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي
Транскрипция:
«Аллаумма иннака ‘афуввун тухиббуль ‘афва фа‘фу ‘анни»
Аудармасы:
«Алла Тағалам! Сен мейірімдісің, кешіруді жақсы көресің, сондықтан мені кешір».
Дұғаның қайнар көзі
Бұл дұға Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.а.с) хадисінде берілген. Абу Хурайрадан (р.а) жеткізілген хадисте:
«Кім Қадір түнінде былай деп дұға етсе:
«Аллаумма иннака ‘афуввун тухиббуль ‘афва фа‘фу ‘анни»,
Алла оны кешірімге бөледі.»
— (Тирмизи, хадис № 3576)
Қадір түнінде осы дұғаны оқу ерекше сауабымен бағаланады, өйткені бұл түнде Алла тағала пенделерінің күнәларын кешіруге ерекше ықыласпен қарайды.
Дұғаны оқу уақыты мен тәртібі
- Уақыты: Қадір түні Рамазан айының соңғы он күнінің тақ күндерінің бірінде болады.
- Тәртібі:
- Намаздан кейін немесе түнгі уағында жеке немесе отбасымен оқуға болады.
- Жүректі толық шындықпен және ниетпен бағыттау маңызды.
- Дұғаны бірнеше мәрте қайталау рұқсат етіледі.
- Қосымша амалдар: Қадір түнінде Құран оқу, зикр айту және садақа беру де үлкен сауапқа ие.
Рухани мәні және даналығы
Қадір түні оқылатын дұға адамдардың жүрегін тазалауға, күнәлардан кешірім сұрауға, жан тыныштығын табуға көмектеседі. Ол тек бір түнгі амал ғана емес, адамның рухани өмірін тереңдететін жол.
Мақсаттары:
- Алланың мейірімін тілеу
- Жан мен тәнді тазартып, иманды нығайту
- Жаңа өмірге, жақсы амалдарға бет бұру
Мәдени даналық:
Қазақ халқы «Түнгі дұға – жүректің тазалығы» деп айтқан. Бұл түнде жасалатын әрбір дұға мен ізгі амал отбасының, қоғамның берекесін арттырады.
Қазақ мәдениетіндегі рөлі
Қадір түні қазақ даласында әрқашан ерекше мәртебеге ие болған.
- Ритуалдар: Қазақтар түнгі намаз оқып, Қадір дұғасын бірге жасайды, бала-шағаға рухани тәрбие береді.
- Отбасылық дәстүрлер: Әжелер мен ата-бабалардан қалған салт бойынша, отбасы мүшелері бір-біріне ізгі тілек айтып, кешірім сұрайды.
- Мәдени сабақ: Қадір түні жастарға имандылықты үйрету, отбасы мен қоғамдағы сыйластықты нығайту үшін пайдаланылады.
Практикалық кеңестер
- Дұғаны оқып, жүрекпен ниет жасау – басты шарт.
- Түнгі тыныштықты пайдаланып, жалғыз отырып немесе отбасымен бірге оқу.
- Қадір түні мүмкіндігінше Құран оқу, зикр айту, садақа беру.
- Ұйықтамас бұрын дұғаны қайталап оқу – артық болмайды.
Қателіктер мен түсініспеушіліктер
- Қате: Дұғаны тек «жазып қою» жеткілікті деп ойлау.
Дұрыс: Дұға тек сөз емес, жүректен келетін ниет пен сезім. - Қате: Қадір түні тек бір күнде келеді деп санау.
Дұрыс: Ол Рамазанның соңғы он күнінің тақ күндерінде болуы мүмкін, нақты күні белгісіз. - Қате: Дұғаны тек ашық жерде оқуға болады деп ойлау.
Дұрыс: Дұға кез келген жерде оқылуы мүмкін, бастысы шынайылық.
Халықтық нұсқалар мен дәстүрлер
Қазақтар Қадір түні оқылатын дұғаны арнайы «Қадір дұғасы» деп атап, оны отбасы мүшелерімен бірге түнде орындаған. Кейбір өңірлерде:
- Шам жағу
- Балаларға тәттілер беру
- Бір-біріне кешірім сұрау
сияқты дәстүрлер сақталған.
Бұл амалдар тек рухани емес, әлеуметтік байланыстарды нығайтады.
