Әжетханаға кірерде оқылатын дұға
Әжетхана — адам өміріндегі күнделікті қажеттілік орындарының бірі. Алайда исламда кез келген іс — тіпті күнделікті әдет — Аллаға ұнамды етуге мүмкіндік болуы мүмкін. Пайғамбарымыз ﷺ әжетханаға кіргенде, шыққанда дұға оқуға ерекше көңіл бөлген.
Құран мен хадистерде тазалық — иманның жартысы деп айтылған (Бухари, Муслим). Сол себепті әжетханаға кірерде дұға оқу — тек дәстүр емес, иман мен тазалықтың бір көрінісі.
Құран мен хадистердегі негіздер
Хадистер
- Пайғамбар ﷺ былай деген:
«Әжетханаға кірерде: «Бисмиллаһ, Алламен кірдім, Алламен шықтым. Алла, жамандықтан сақта» деп оқысын» (Әбу Дауд, Тирмизи).
- Тағы бір хадисте:
«Тазалық — иманның жартысы» (Муслим).
Бұл хадистер әжетханаға кіргенде дұға оқудың маңызын көрсетеді.
Әжетханаға кірерде оқылатын дұға
Арабша:
بِسْمِ اللَّهِ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْخُبُثِ وَالْخَبَائِثِ
Транскрипция:
Бисмилләһ, Аллаһумма инни а’узу бика мин әл-хубуси уәл-хабааис.
Қазақша аудармасы:
«Алланың атымен бастаймын. Уа Алла! Мен күнәлі жаман нәрселерден, жын-шайтанның азғыруынан Сенімен паналаймын».
Бұл дұға адамды әжетхананың зиянды немесе жағымсыз әсерінен қорғайды, сондай-ақ рухани тазалыққа шақырады.
Әжетханадан шыққанда оқылатын дұға
Арабша:
غُفْرَانَكَ
Транскрипция:
Ғуфранәк.
Қазақша аудармасы:
«Уа, Алла! Маған кешірім бер».
Бұл қысқа дұға Алладан кешірім сұрап, әжетханадан шыққан соң рухани тазалықты қамтамасыз етеді.
Дұғаны қашан және қалай оқу керек
- Әжетханаға кірерде дұғаны жүрекпен айту маңызды.
- Дұғаны тек араб тілінде емес, қазақша мағынасын біліп оқыса да болады.
- Шариғатта әжетханаға кірерде дауыс көтеру немесе жымиюға болмайды — тыныштық сақталады.
Духани мәні мен даналығы
- Дұға оқығанда адам Аллаға сүйенеді, күнделікті әрекетте де иман сақталады.
- Тазалыққа шақыру — адамның өзіне және қоршаған ортаға құрмет көрсету.
- Әжетханадағы дұға адамның рухани өмірінде шағын, бірақ маңызды амал болып саналады.
Қазақ халқының дәстүрінде
Қазақтарда әжетханаға кірерде тыныштық сақтап, дұға оқып шығу дәстүрі бар. Ол тек исламдық әдеп қана емес, денсаулыққа да пайдалы әдет. «Тазалық — иманның жартысы» деген сөз қазақ мәдениетінде де кең таралған.
Практикалық кеңестер
- Әжетхананы пайдаланғанда таза және әдепті болу керек.
- Дұғаны қысқа, ықыласпен оқу жеткілікті.
- Әжетханадан шыққан соң да қол жуу және хигиенаны сақтау маңызды.
Жиі қателіктер
- Әжетханаға кіргенде дұғаны ұмытып кету.
- Дұғаны тек ырым деп оқу.
- Ауыр дауыс шығару немесе көңілсіз кіру.
