Құсуды тоқтататын дұға: рухани ем мен денсаулықты сақтау
Адам өмірінде кейде күтпеген денсаулық қиындықтары туындайды. Солардың бірі – құсу, жүрек айнуы немесе ішкі ағзалардың дұрыс жұмыс істемеуі. Ислам діні денсаулықты сақтау мен Алладан көмек сұрауды біріктіретін ерекше амалдарды ұсынады. Құсуды тоқтататын дұға – бұл тек рухани қолдау емес, сонымен қатар сенім арқылы адамның өзіне күш беру жолы.
Қазақ мәдениетінде ауру кезінде дұға оқу – күнделікті өмірдің бір бөлігі. Бұл мақалада біз құсуды тоқтататын дұғаның мәтінін, қайдан шыққанын, дұрыс оқылу тәсілдерін, рухани мәнін және қазақ мәдениетіндегі орнын жан-жақты қарастырамыз.
1. Құсудың себептері мен рухани көмек
1.1. Дін тұрғысынан
Пайғамбарымыз Мұхаммед ﷺ ауру кезінде Алладан көмек сұрауды, дұға етуді үнемі үйреткен:
«Ауруға Алладан ем сұраңдар және дұға оқыңдар, себебі әрбір емдеуші – Алла» (Сахих Бухари, 5678 хадис).
1.2. Қазақ дәстүрінде
Қазақтарда науқас немесе құсып тұрған адамға дұға оқып, Алладан шипа сұраған. Сонымен қатар, емшілер мен үлкендер халықтық әдістерді қолданған: шөптер, тыныштық, дұға.
2. Құсуды тоқтататын дұға
2.1. Арабша мәтіні
اللَّهُمَّ ربَّ الناس، أذهب البأس، اشفِ أنت الشافي، لا شفاء إلا شفاؤك، شفاءً لا يغادر سقماً
2.2. Транскрипциясы
«Аллаһумма рабба-ннас, азхиб әл-ба’са, ашфи ант аш-Шафи, ла шифаа илла шифаук, шифаа-л لا югхадир сакам»
2.3. Қазақша аудармасы
«Жаралы Алла! Барлық адамдардың Раббысы, ауырсынуды кетір, Сен – шипа беруші, Сенен басқа шипа жоқ, толық, қалдырмайтын шипа бер».
Бұл дұға жүрекке тыныштық беріп, науқасқа сенім сыйлайды, сонымен қатар дәрігерлік еммен үйлескенде тиімді болады.
3. Дұғаның қайдан шыққаны
3.1. Аят пен хадистер
- Құран аяттары:
- «Алла – Сенім мен шипаның қайнар көзі» (Әш-Шуара, 26:80)
- Хадистер:
- Пайғамбар ﷺ: «Ауруға дұға оқыған адамға Алла шипа береді» (Сахих Әбу Дәуіт, 3874 хадис)
4. Қашан және қалай дұрыс оқылады
- Ауру кезінде немесе құсу басталғанда – дұға оқуды дереу бастау керек.
- Жүрекпен ниет етіп оқу – дұға тек ауызбен айтудан гөрі маңызды.
- Тыныш ортада оқу – науқастың ойы бөлінбейтін тыныш жерде.
- Қайталау – 3 немесе 7 рет оқу ұсынылады.
5. Духани мәні мен білімдік мағынасы
- Жүректі тыныштандыру: Дұға науқастың қорқынышын азайтады.
- Рухани қорғау: Аллаға сенім арқылы құсудан сақтайды.
- Шипаны шақыру: Пайғамбар ﷺ айтқандай, «Дұға – емнің жартысы».
- Құлшылықты күшейту: Ауру кезінде Аллаға жақындау – рухани өсуге жол.
6. Қазақ мәдениетіндегі рөлі
- Үйде: Науқасқа жақындаған кезде оқу.
- Қоғамда: Ауылда немесе отбасы ішінде құсуды тоқтату үшін дұға оқылады.
- Мерекелерде: Науқас немесе бала құсқанда шипа тілеу дәстүрі бар.
Қазақ мақалы:
«Дұға – науқастың жан тыныштығы, тасбих – сөздің тұнығы».
7. Практикалық кеңестер
- Науқасқа дұғаны тиімді әрі сабырлы оқу.
- Дұғаны дәрігерлік еммен үйлестіру.
- Жеке ниетпен оқу – жүрекке әсер етеді.
- Дұғаны 3–7 рет қайталау – дәстүрлі амал.
8. Жиі кездесетін қателіктер
- Дұғаны мәтінсіз оқу, мәнін түсінбеу.
- Шу мен алаңда оқу, ойды бөлетін ортада.
- Дұғаны тек ауызбен оқу, жүректі қоспау.
- Дәрігерлік емнен бас тарту, тек дұғаға сену.
9. Халықтық әдеттер мен нұсқалар
- Кейбір өңірде құсуды тоқтату үшін шөппен бірге дұға оқу.
- Баланы құсқанда дұғаны қайталап оқу.
- Ауылда отбасымен оқу – берекені арттыру тәсілі.
