Баланың ыстығы көтерілгенде оқылатын дұға: рухани шипа мен сенім
Баланың денсаулығы әрбір ата-ана үшін ең басты байлық. Ыстық көтерілгенде жүрек алаңдап, шарасыздық сезімі туындайды. Ислам діні бұл жағдайларда да Алладан көмек сұрауды, дұға етуді үйретеді. Баланың ыстығы көтерілгенде оқылатын дұға – бұл тек рухани қолдау емес, сонымен қатар сенім арқылы ауруды жеңуге бағытталған ерекше амал.
1. Баланың ыстығы және рухани көмек
1.1. Дін тұрғысынан
Пайғамбарымыз Мұхаммед ﷺ:
«Ауруға Алладан ем сұраңдар, дұға оқыңдар, себебі әрбір емдеуші – Алла» (Сахих Бухари, 5678 хадис)
Ауру кезінде дұға оқып, Аллаға жүгіну – сенімділік пен рухани қорғаныстың ең тиімді жолы.
1.2. Қазақ дәстүрінде
Қазақтарда балалардың ыстығы көтерілгенде ата-ана немесе үлкендер дұға оқып, Алладан шипа сұраған. Сонымен қатар халықтық емшаралар – шөптер, жылы сүлгілер, тыныштық сақтаған.
2.1. Арабша мәтіні
أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّةِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ
2.2. Транскрипциясы
«А‘узу бикалимати-ллахи-т-таамма мин шарри ма халақ»
2.3. Қазақша аудармасы
«Мен Алланың толық сөздеріне паналаймын, жаратқан нәрсенің зұлымдығынан қорғаймын».
Бұл дұға баланың организміне тыныштық беріп, ыстықтан қорғануға көмектеседі.
3. Дұғаның қайдан шыққаны
3.1. Аят пен хадистер
- Құран аяттары:
- «Алла – барлығын емдеуші» (Әш-Шуара, 26:80)
- Хадистер:
- Пайғамбар ﷺ: «Ауру кезінде Алладан шипа сұраған адамға шипа беріледі» (Сахих Әбу Дәуіт, 3874 хадис)
- «Балаларға дұға оқу арқылы шипа тілеген абзал» (Сунан Тирмизи, 2047 хадис)
4. Қашан және қалай дұрыс оқылады
- Ыстық көтерілгенде дереу – баланың жағдайын бақылап, дұғаны бастау.
- Жүрекпен ниет етіп оқу – дұға тек ауызбен айтылмай, жүректен шығуы қажет.
- Тыныш ортада оқу – балаға және ата-анаға көңіл бөлу.
- Қайталау – 3 немесе 7 рет оқу ұсынылады.
5. Духани мәні мен білімдік мағынасы
- Жүректі тыныштандыру: Дұға ата-ананың алаңын азайтады.
- Рухани қорғау: Аллаға сенім арқылы баланы аурудан сақтау.
- Шипаны шақыру: Пайғамбар ﷺ айтқандай, «Дұға – емнің жартысы».
- Құлшылықты күшейту: Ауру кезінде Аллаға жақындау – рухани өсуге жол.
6. Қазақ мәдениетіндегі рөлі
- Үйде: Баланың ыстығы көтерілгенде дұға оқылады.
- Қоғамда: Ауылдағы үлкендер немесе емшілер баланың ыстығы көтерілгенде дұға арқылы шипа тілейді.
- Мерекелерде: Науқас балаға арнайы дұға оқылады.
Қазақ мақалында айтылғандай:
«Дұға – балаға шипа, ата-анаға тыныштық».
7. Практикалық кеңестер
- Баланың ыстығы көтерілгенде тыныштық сақтау өте маңызды.
- Дұғаны дәрігерлік еммен үйлестіру – тиімділік береді.
- Жеке ниетпен оқу – жүрекке әсер етеді.
- Дұғаны 3–7 рет қайталау – дәстүрлі амал.
8. Жиі кездесетін қателіктер
- Дұғаны мәтінсіз оқу, мәнін түсінбеу.
- Шу мен алаңда оқу, балаға көңіл бөлмеу.
- Дұғаны тек ауызбен оқу, жүректі қоспау.
- Дәрігерлік емнен бас тарту, тек дұғаға сену.
9. Халықтық әдеттер мен нұсқалар
- Кейбір өңірде ыстық көтерілгенде шөппен бірге дұға оқу.
- Баланы құсқанда немесе ыстықта дұғаны қайталап оқу.
- Ауылда отбасымен оқу – берекені арттыру тәсілі.
