Ашура күні оқылатын дұға: мәні, тәртібі және қазақ мәдениетіндегі рөлі
Ашура күні – ислам күнтізбесіндегі ерекше күндердің бірі. Бұл күн Ислам тарихында маңызды оқиғалармен байланысты және рухани тазалыққа, кешірімге және дұғаға ерекше мән беріледі. Қазақ халқында Ашура күніне қатысты дәстүрлер бар: ерекше дұғалар оқылады, игі істер жасалады және балаларға жақсы тілек беріледі. Бұл мақалада Ашура күні оқылатын дұғаның толық мәтіні, қайнар көздері, оқылу тәртібі, рухани мәні және қазақ мәдениетіндегі рөлі қарастырылады.
Ашура күні оқылатын дұғаның толық мәтіні
Арабша мәтіні:
اللّهُمّ اجعل هذا اليوم مباركاً واغفر لنا ذنوبنا وتقبل منا صالح الأعمال
Транскрипциясы:
Allāhumma aj‘al hādhā al-yawm mubārakan waghfir lanā dhunūbanā wa taqabbal minnā ṣāliḥ al-a‘māl
Қазақша аудармасы:
«Алла Жаратушы, осы күнді берекелі ет, күнәларымызды кешір және бізден қабыл болсын игі істеріміз».
Дұғаның қайнар көздері
Ашура күніне қатысты дұға Құран мен хадистердің рухани қағидаларына сүйенеді:
- Құран: «Раббы, бізді кешір және дұрыс амалдарымызды қабыл ет» (Бақара сүресі, 2:286).
- Хадис: Пайғамбар Мұхаммед (с.ғ.с.) Ашура күні күнәлардан кешірім сұрап, дұға жасауды дәріптеген.
Ислам ғалымдары бұл дұғаның адамның рухани тазалығын арттыратынын және күнәдан сақтайтынын атап көрсетеді.
Қашан және қалай оқылады
- Уақыты:
- Ашура күні таңертең немесе түстен кейін
- Қасиетті ораза уақытында
- Оқылу тәртібі:
- Дұғаны таза ниетпен, ықыласпен оқу қажет
- Қолды көтеріп немесе жүректен айту дәстүрге сай
- Дұғаны оқып болған соң «Әмин» деп айту ұсынылады
Рухани мәні және даналығы
Ашура күні оқылатын дұғаның негізгі мәні – кешірім, тазалық және Құдайға жақындау:
- Кешірім: Күнәлардан арылу, жүректі жеңілдету
- Рухани тазалық: Ішкі тыныштыққа жету
- Дұға арқылы байланыс: Адам мен Жаратушы арасындағы рухани байланыс
Қазақ мәдениетіндегі рөлі
- Ашура күні қазақ отбасыларында ерекше орын алады
- Дәстүрлі салт-дәстүрге сәйкес, игі істер жасау, кедейлерге көмек беру, дұға оқу маңызды
- Балаларға жақсылық тілеп, отбасылық бірлік пен берекені арттыру
Практикалық кеңестер
- Дұғаны ашура оразасы кезінде оқу тиімді
- Ата-ана мен отбасылар ниетінде шынайылық пен ықылас болуы керек
- Дұғаны оқыған соң қайырымдылық жасау – дәстүрлі тәжірибе
Жиі кездесетін қателіктер мен қате түсініктер
- Қателік: Дұғаны тек рәсімдік қана оқу
Шындық: Дұға ішкі ниет пен рухани байланыс ретінде маңызды - Қателік: Ашура күні тек ораза ұстап дұға жасау
Шындық: Дұға күннің кез келген уақытында оқыла береді, бастысы ниет
