Сенат таратылса, президенттікке үміткер кім болады – Айдос Сарым жауап берді

Парламент кулуарында депутат Айдос Сарымнан сенат таратылған жағдайда елде форс-мажор туындаса, мемлекет басшысы қызметіне кімнің негізгі үміткер болатыны туралы сұрады, деп хабарлайды dailykz.

Президентсіз қалған жағдайда кім билікке келеді?

Қазіргі Конституцияға сәйкес, президент отставкаға кеткенде, қызметінен мерзімінен бұрын босатылғанда немесе қайтыс болғанда оның орнына сенат төрағасы уақытша мемлекет басшысы қызметін атқарады.

Ал сенат таратылған жағдайда бұл өкілет кімге өтеді деген сауалға Айдос Сарым жауап берді.

«Қазақстан президенттік-парламенттік республика болып қала береді, бір палаталы парламентпен де, екі палаталы парламентпен де. Сенат таратылса, президент өкілеттігін автоматты түрде мәжіліс спикері атқарады деп ойлаймын», – деді депутат.

Заңнаманы нақтылау қажет

Айдос Сарым алдағы уақытта заңнаманы нақтылап жазудың маңызды екенін атап өтті:

«Қазір біз сайлау туралы, партиялар туралы заңдарды қарастырып жатырмыз. Меніңше, президент туралы заңға да жіті көңіл бөлу керек. Онда бәрі нақты жазылуы тиіс».

Ол мысал ретінде АҚШ тәжірибесін келтірді, онда биліктің берілу тәртібі бірнеше ондаған деңгейге дейін заңдастырылған.

«Мәселен, АҚШ-та президент өкілетінен бас тартса немесе қайтыс болса, билік сенат спикерінен бастап төмен қарай шамамен 28 лауазымды тұлғаға дейін рет-ретімен өту тәртібі бар. Бізде де барынша нақтылап жазу қажет. Әскерилерде неге сұрақ аз туады? Себебі оларда конверт бар: жағдай болса, конверт ашылады, ішінде не істеу керегі жазылған. Бізде де сондай жүйе болуы тиіс», – деді депутат.

Контекст

Еске сала кетейік, бүгін халыққа Жолдауында Қасым-Жомарт Тоқаев парламентті бір палаталы етіп, сенатты тарату жөнінде ұсыныс айтты. Бұл мәселе референдум арқылы шешіледі.

Бұған дейін депутат Азат Перуашев сенат депутаттарын таратпай, оларды мәжіліске қосу идеясын ұсынды.

Ал еңбек министрі Светлана Жақыпова сенаторлар «жұмыссыз қалмайды» деп мәлімдеді.