Жақсылық Үшкемпіров өмірбаяны – Қазақтың тұңғыш Олимпиада чемпионы
Жақсылық Үшкемпіров — қазақ халқының мақтанышы, әлемдік аренада еліміздің туын желбіреткен, қазақ күресінің ғана емес, жалпы ұлттық спорт тарихының алтын әріппен жазылған тұлғасы. Ол 1980 жылы Мәскеуде өткен ХХІІ Жазғы Олимпиада ойындарында грек-рим күресінен алтын медаль жеңіп алып, қазақтан шыққан тұңғыш Олимпиада чемпионы атанды. Бұл жеңісімен ол бүкіл елге рух беріп, тәуелсіздікке дейінгі кезеңде қазақ спортын әлемге танытты.
Жақсылық үшкемпіров өмірбаяны
Балалық шағы мен отбасы
Жақсылық Әмірәліұлы Үшкемпіров 1951 жылы 6 мамырда Жамбыл облысы, Свердловск ауданының Чапаев ауылында дүниеге келген. Үш баланың ортаншысы болған ол бала кезінен спортқа жақын болған. Ата-анасы қарапайым еңбек адамдары болғандықтан, Жақсылықтың балалық шағы қарапайым ауыл өмірімен өтті. Ол мектепте оқып жүргенде-ақ спортқа деген қызығушылығы байқалып, түрлі жарыстарға қатысып жүрген.
Білім алу және спортқа қадам басу
Мектепті тәмамдағаннан кейін Жақсылық Үшкемпіров Семей қаласындағы мал дәрігерлік институтына оқуға түседі. Институтта оқып жүріп, 1968-1969 жылдары грек-рим күресімен айналыса бастайды. Бірінші курс сессиясын тапсыра алмай, оқудан шығуға жақындаған Жақсылыққа институттың жаттықтырушысы қалалық жарысқа қатысуын өтініп, егер жеңімпаз болса, сессия мәселесін шешіп беруге уәде етеді. Сөйтіп, қалалық жарыста топ жарып, оқуын да аман-есен аяқтайды.
Спорттық мансабы мен жетістіктері
Жақсылық Үшкемпіровтің спорттық мансабы 1970 жылдардың басында басталды. Ол 1971 жылы спорт шебері, 1975 жылы халықаралық спорт шебері, ал 1980 жылы еңбек сіңірген спорт шебері атанды. Оның ең үлкен жетістігі 1980 жылы Мәскеуде өткен Олимпиада ойындарында 48 келі салмақ дәрежесінде алтын медаль жеңіп алуы болды. Бұл жеңіс қазақ халқы үшін тарихи оқиға болып, Жақсылық Үшкемпіровті әлемге танытты.
Олимпиададан кейін Жақсылық Үшкемпіров 1981 жылы әлем чемпионатында алтын медаль, 1982 жылы әлем кубогында күміс медаль, 1980 жылы Еуропа чемпионатында күміс медаль, 1975 және 1979 жылдары КСРО чемпионатында алтын медаль жеңіп алды. Ол сондай-ақ 1975 жылы КСРО халықтары Спартакиадасының жеңімпазы атанды.
Қоғамдық және саяси көзқарастары
Жақсылық Үшкемпіров тек спортшы ғана емес, қоғам қайраткері де болды. Ол жастарды отансүйгіштікке, еңбекқорлыққа және адалдыққа тәрбиелеуге үлкен көңіл бөлді. Спорттың дамуына қосқан үлесі үшін оған Қазақстанның Еңбек Ері атағы берілді. Ол сондай-ақ «Құрмет», «Барыс» және «Парасат» ордендерімен марапатталды.
Жеке өмірі
Жақсылық Үшкемпіровтің жеке өмірі қарапайым және отбасына адал болды. Ол отбасымен бірге Алматы қаласында тұрды. Отбасылық өмірінде де спортқа деген сүйіспеншілігін балаларына дарытып, оларды да спортқа баулыды.
Мұра және маңызы
Жақсылық Үшкемпіровтің мұрасы тек оның спорттағы жетістіктерімен ғана шектелмейді. Оның өмірі мен еңбегі жастарға үлгі болып, қазақ халқының рухын көтерді. Ол өз туған жері Жамбыл облысы, Мыңбай ауылында спорт мектебін, балабақша және отбасылық үлгідегі жатақхана салып, ауыл тұрғындарына көмек көрсетті. Оның есімі Алматы қаласында да құрметтеліп, ол қала әкімдігінің құрметті азаматы атанды.
