Света Айтбаева өмірбаяны – Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, әнші және мәдениет тұлғасы
Қазақ өнер кеңістігінде ерекше орны бар тұлғалардың бірі – Светлана Ермекқызы Айтбаева. Ол – Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, танымал әнші, педагог, мәдениет қайраткері және ұлы әнші Димаш Құдайбергеннің анасы ретінде де көпшілікке белгілі. Дегенмен, Света Айтбаева тек белгілі әншінің анасы ғана емес, өз алдына дербес шығармашылық жолы, еңбегі мен мәдениет саласындағы үлесі бар өнер адамы.
Ол Актөбе өңіріндегі мәдениет пен өнердің дамуына зор еңбек сіңірген, талай жас таланттың қанатын қатайтуға үлес қосқан, өмірін музыка мен сахнаға арнаған жан. Айтбаева — өнер мен отбасының үйлесімін көрсететін сирек кездесетін тұлғалардың бірі. Оның өмір жолы, шығармашылық ізденістері, қоғамдағы белсенділігі — қазіргі заман әйелінің бейнесін, еңбекқорлық пен рухани беріктіктің үлгісін айқындайды.
Cвета айтбаева өмірбаяны
Балалық және отбасы
Светлана Ермекқызы Айтбаева 1973 жылы 15 шілдеде Қазақстанның Ақтөбе облысында дүниеге келген. Ол ауылдық жерде тәрбиеленіп, ұлттық дәстүр мен еңбекқорлықтың, қарапайымдылық пен мәдениеттіліктің ортасында өсті. Оның әкесі Ермек — өнерге бейім, домбыра мен баян тарта білетін, ән салған жан болған. Әкесінің өнерге жақындығы Светланың музыкаға қызығушылығын ерте оятқан. Анасы да өмірге, еңбекке адал, отбасына қамқор адам еді.
Балалық шағы ауыл тіршілігімен байланысты өтті. Ол мектеп кезінде өте белсенді оқушы болды: түрлі үйірмелерге қатысып, ән айтып, мерекелік іс-шараларда өнер көрсетті. Мұғалімдері мен достары оның өте еңбекқор, ұқыпты және ұйымдастырушылық қабілеті жоғары болғанын жиі еске алады.
Света есімінің де қызықты тарихы бар. Ол уақытта ауылдық жерде көбіне қазақы есімдер жиі қойылса, Светлана есімін оған ата-анасы ерекше ықыласпен берген. Бұл есім жарық, жылу, нұр деген мағынада қолданылып, оның болашақ өмір жолына да сай келді – ол расында да өз өнерімен елге жарық сыйлаған адамға айналды.
Отбасындағы тәрбие Светланың болашағына айтарлықтай ықпал етті. Ол кішкентайынан ата-анасының еңбексүйгіштігін, қарапайымдылығын, жауапкершілігін көріп өсті. Бұл қасиеттер кейін оның кәсіби және жеке өмірінде маңызды рөл атқарды. Әкесінің музыкалық аспаптарда ойнап, ән салғанын тыңдап өскен қыз бала да өнерге ғашық болды.
Білім және алғашқы қадамдар
Орта мектепті жақсы үлгеріммен тәмамдаған соң Светлана Айтбаева музыка саласында кәсіби білім алуды мақсат етті. Ол Актөбе қаласындағы музыка бағытындағы оқу орнына түсіп, кейін Қ. Жұбанов атындағы Актөбе мемлекеттік университетінде жоғары білім алды. Университет қабырғасында жүріп-ақ ол түрлі концерттер мен студенттік шығармашылық шараларға белсене қатысты.
Сол жылдары ол вокал шеберлігін жетілдіріп, сахналық мәдениетті меңгере бастады. Студенттік ортада оның дауыс тембрі ерекше, ән айту мәнері нәзік әрі әсерлі болғаны жиі аталады. Университет кезінде құрылған вокалды-аспаптық ансамбль құрамында өнер көрсетті. Бұл топ облыс көлемінде бірнеше мәдени шараларға қатысып, көрермен ықыласына бөленді.
Дәл осы кезеңде ол өз тағдырын музыкамен біржола байланыстырды. Әншілік өнер тек хобби емес, өмірлік миссиясына айналды. Оқу бітіргеннен кейін Светлана еңбек жолын Актөбе облыстық филармонияда солист ретінде бастады. Бұл оның кәсіби сахнадағы алғашқы үлкен тәжірибесі еді.
Филармониядағы алғашқы жылдар Светланың өзін кәсіби маман ретінде танытқан кезең болды. Ол камералық хор құрамында өнер көрсетті, кейін қазақ халық аспаптар оркестрінің солисі қызметін атқарды. Осы жылдары ол дәстүрлі және заманауи бағыттағы әндерді орындап, өзінің вокалдық мүмкіндігін жан-жақты танытты.
Шығармашылық жолы және жетістіктері
Света Айтбаеваның шығармашылық жолы – еңбекқорлық, ізденіс және өнерге шексіз сүйіспеншіліктің көрінісі. Ол 2000 жылдардың басында Қазақстанның мәдени өмірінде танымал бола бастады.
Орындаушылық өнері
Айтбаева ұлттық және заманауи музыканың тоғысында өзіндік орындаушылық стилін қалыптастырды. Оның репертуарында қазақ халық әндері, заманауи эстрадалық шығармалар және авторлық әндер де бар. Дауыс диапазоны кең, әуенді нәзік жеткізу қабілеті жоғары. Ол сахнада көрерменмен байланыс орната білетін, әсерлі орындаушы ретінде танылды.
Көптеген облыстық және республикалық концерттерге қатысып, өнер сүйер қауымның ықыласына бөленді. Оның орындаған әндері мен сахнадағы бейнесі – қарапайымдылық пен кәсібиліктің үйлесімі.
Мәдениет саласындағы қызметі
Филармониядағы жұмысынан бөлек, Светлана Айтбаева мәдени-ағарту ісіне белсене араласты. Ол жас орындаушыларға вокал, сахна мәдениеті, музыкалық дайындық сабақтарын беріп, педагогикалық тәжірибе жинақтады.
2010-жылдары ол облыстық филармония жанындағы балалар мен жасөспірімдерге арналған студияның жетекшісі қызметін атқарды. Бұл студияда ол ондаған талантты жас әншіні тәрбиеледі. Көптеген шәкірттері облыстық және республикалық байқаулардың жүлдегері атанды.
Марапаттары мен мойындалуы
Светлана Айтбаева өнер саласындағы еңбегі үшін бірнеше мәрте марапатталған. Ол – Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері атағының иегері. Бұл атақ оның кәсіби деңгейі мен мәдениет саласына қосқан үлесін айғақтайды.
Сондай-ақ, ол бірнеше облыстық және республикалық байқаулардың лауреаты, мәдениет қызметкерлері арасында жоғары беделге ие тұлға. 2011 жылы Светлана Айтбаеваға «Миссис Актобе» атағы берілген, бұл оның өнердегі ғана емес, қоғамдағы танымал бейнесін де көрсетеді.
Қоғамдық және мәдени көзқарастары
Светлана Айтбаева – тек өнер адамы ғана емес, қоғам белсендісі. Ол мәдениет, тіл, отбасылық құндылықтар, жастар тәрбиесі сияқты тақырыптарда үнемі пікір білдіріп, өз ұстанымын білдіріп келеді.
Ол үшін ұлттық мәдениет пен қазақ тілі – басты рухани тірек. Әрбір сұхбатында ол жас ұрпақтың өз тілін, тарихын, дәстүрін ұмытпау керектігін айтады. Өзінің отбасында да балаларын қазақ рухымен тәрбиелеп өсірген.
Светлана Айтбаева ұзақ жылдар бойы қоғамдық іс-шараларға қатысып, мәдениет қызметкерлерін қолдауға бағытталған бастамаларды жүзеге асырып келеді. Ол Актөбе өңірінде өткізілетін қайырымдылық концерттері мен мәдени форумдарға тұрақты түрде қатысады.
Кейбір жылдары ол облыстық деңгейдегі мәдениет кеңестерінде, мәдени бағдарламаларды ұйымдастыру топтарында қызмет атқарған. Оның ұстанымы – өнер адамдары тек сахнада емес, қоғамда да үлгі болуы тиіс.
Жеке өмірі
Светлана Айтбаева – сүйікті жар, ардақты ана. Ол күйеуі Қанат Құдайбергенұлымен бірге өнер мен отбасын үйлестіре білген жұп ретінде елге үлгі. Қанат Айтбаев та мәдениет саласының өкілі, композитор әрі продюсер.
Отбасы өмірінде өзара сыйластық пен қолдау басты орын алады. Светлана мен Қанаттың үш баласы бар: Димаш, Раушан және Абильмансұр. Барлық балалары да музыкаға бейім.
Димаш Құдайбергеннің әлемдік деңгейде танымал болуына Света Айтбаеваның еңбегі орасан. Анасы ретінде ол ұлының алғашқы ұстазы, тәрбиешісі әрі қолдаушысы болды. Ол баласының бойындағы талантты ерте байқап, өнерге бағыттап, сахна мәдениетін үйретті.
Айтбаева отбасылық құндылықтарды әрқашан жоғары қояды. Оның айтуынша, кез келген жетістік – отбасыдан басталады. Ол көпшілік алдында қарапайым, кішіпейіл қалпынан айнымай, отбасын, елін, тілін қадірлеуді үлгі етеді.
Мұрасы мен мәдениеттегі маңызы
Светлана Айтбаеваның өмір жолы мен шығармашылығы қазіргі Қазақстан мәдениетінің бір бөлігіне айналды. Ол – өнерге өмірін арнаған, көптеген жас таланттарға шабыт сыйлаған тұлға.
Оның мұрасы – тек орындаған әндерінде емес, тәрбиелеген шәкірттерінде, өнерге қосқан үлесінде. Света Айтбаева өңірлік мәдениет деңгейін көтеріп, ұлттық музыканы насихаттауға күш салды. Оның өнерге деген адалдығы мен кәсіби шеберлігі жастар үшін үлгі боларлық.
Айтбаеваның ең үлкен мұрасы – рухани тәрбиелеу мен ұлттық мәдениетті дәріптеу. Ол өзінің ұлы Димаштың жетістіктері арқылы да қазақ мәдениетінің әлемге танылуына үлес қосқан жан.
Света Айтбаева – аналық мейірім мен шығармашылық үйлесімнің символы. Оның өмірі арқылы өнердің тек сахна емес, өмірдің де мәні бола алатынын көруге болады.
