Хафиз деген кім? Қасиетті Құранның сақтаушысы
Хафиз деген кім? Бұл сұрақ көптеген адамдарды ойландырған ұғым, себебі “хафиз” атауы ислам мәдениеті мен дәстүрінде үлкен маңызға ие. Хафиз — бұл қасиетті Құранның барлық аяттарын жатқа білетін адам. Бұл атақ кез келген адамға беріле бермейді, тек Құранды толық меңгеріп, жаттап алғандарға ғана тиесілі.
Хафиз атауының шығу тегі және оның тарихи мәні
“Хафиз” сөзі араб тілінен аударғанда “қорғаушы” немесе “сақтаушы” деген мағынаны білдіреді. Тарихи тұрғыдан қарағанда, хафиз деген кім деген сұраққа жауап берсек, ол ислам діні тараған кезеңдерден бастап пайда болған атақ екенін байқауға болады. Ислам дінінің алғаш кезеңдерінде Құран мәтіндері жазылмай тұрып, ауызша жатталып, ұрпақтан ұрпаққа ауысып отырған. Сол заманда хафиздер қасиетті Құранның әр сөзін, әр үтір-нүктесін сақтап қалу мақсатында оны толық жаттаған. Бұл жауапкершілік ерекше құрметпен қаралып, мұсылмандар қауымында хафиздер жоғары мәртебеге ие болған.
Хафиздердің міндеттері мен жауапкершіліктері
Хафиздердің жауапкершілігі ерекше. Хафиз деген кім деген сұраққа тек Құран жаттаған адам деп жауап беру жеткіліксіз. Олар тек жаттап қана қоймай, Құранды дұрыстап оқу, түсіну және өзгелерге үйрету міндетін де атқарады. Ислам дәстүрінде хафиздер намазда және басқа да діни жиындарда Құран аяттарын оқу арқылы жамағатқа бағыт-бағдар беріп, діни рухты сақтау жолында қызмет атқарады. Хафиз болу — тек білім мен жаттаудан тұрмайды; бұл рухани және моральдық жауапкершілікті талап ететін қасиетті қызмет. Сондықтан хафиздер діни білім мен ілімді меңгеріп, адалдықпен, тәртіппен өмір сүруі керек деп есептеледі.
Заманауи қоғамдағы хафиз ұғымының орны мен рөлі
Қазіргі таңда хафиз деген кім деген ұғым аздап өзгерді деуге болады, себебі заманның өзгеруімен бірге хафиздердің қызметі де кеңейіп келеді. Қазіргі таңда хафиздер тек діни ортада ғана емес, әртүрлі қоғамдық іс-шараларда да белсенді рөл атқарады. Мысалы, мектептер мен медреселерде діни білім беру саласында қызмет етеді, сондай-ақ, радио, телеарна және әлеуметтік желілерде халыққа діни білім мен рухани тәрбие беруде маңызды рөл ойнайды. Бұл хафиз ұғымының заманауи өмірде өзектілігін сақтап қана қоймай, қоғамның әртүрлі саласында қызмет көрсету мүмкіндіктерін арттырады.
Хафиз болу жолындағы маңызды қадамдар
Хафиз болу үшін адам алдымен Құранды толық жаттап алу керек. Бұл өте көп уақыт пен табандылықты талап етеді. Жас бала кезінен Құранды жаттауды бастаған адамдар оны үлкен табысқа жетуі мүмкін. Оқу процесі барысында әрбір аятты дәл жаттау және дұрыс айтуға мән беру маңызды. Әдетте, медреселерде Құранды жаттауды үйрететін арнайы ұстаздар бар, олар шәкірттерге аяттарды дұрыс жаттау мен оқу техникасын меңгертеді.
Қорытындылай келе, хафиз деген кім деген сұраққа жауап ретінде, хафиз — Құранның барлық аяттарын жатқа білетін, оны түсініп, өзгелерге үйрететін тұлға деп айтуға болады. Бұл атақ тек діни тұрғыда емес, рухани және мәдени маңызы бар атақ болып табылады. Хафиз болу тек білім емес, рухани кемелдену жолы екенін де естен шығармау қажет.
