Жазушы деген кім? Қазақ жазушысының тарихи және мәдени рөлі
Қазақ халқының рухани және мәдени өмірінде ерекше орын алған жазушылар әрқашан да қоғамның айнасы, халықтың көкірек көзін ашатын рухани жетекшілер саналған. Бүгінде «жазушы деген кім?» деген сұраққа тереңірек үңіліп, оның тарихи және мәдени тұрғыда қандай маңызға ие екенін түсінуге тырысамыз.
Жазушының тарихи және мәдени рөлі
Тарихта қазақ халқының рухани дамуы мен әдебиетінің қалыптасуында жазушылардың орны зор болды. Әсіресе, ұлттық сананы оятуда, қазақ болмысын тереңнен зерттеуде және халықтың арман-мұратын көрсетуде жазушылардың еңбегі ерекше бағаланды. Жазушы тек қана көркем шығарма жазушы емес, ол – халықтың ой-санасын қалыптастырушы, рухани тәрбиеші. Жазушы деген кім? Ол – халықтың шежіресін қағаз бетіне түсірген, оның мұң-мұқтажын жеткізген тұлға.
Қазақ тарихында алғашқы жазушылар ауыз әдебиетінің өкілдері болды. Олар халық ауызында жүрген эпостарды, аңыз-ертегілерді жазбаша түрде жеткізіп, қазақтың мәдени мұрасының негізін қалады. Кейінірек Абай Құнанбайұлы, Шәкәрім Құдайбердіұлы сияқты қаламгерлер жазушының жаңа замандағы рөлін айқындап берді. Олардың шығармалары тек қазақ даласында ғана емес, жалпы түркі әлеміне де таралып, мәдениетіміздің өркендеуіне үлкен үлес қосты.
Жазушының ерекше қасиеттері мен міндеттері
Жазушы болу оңай емес, ол ерекше қасиеттерді талап етеді. Ең алдымен, жазушының ойлау қабілеті, бай қиялы және тіл байлығы жоғары болуы керек. Қоғамдағы түрлі мәселелерді көре білетін, оған тереңнен талдау жасай алатын жазушы ғана шынайы халық өкілі бола алады. Жазушы тек оқиға мен кейіпкерлерді сипаттаумен ғана шектелмейді, ол оқырманның жүрегіне жетіп, оны ойландыруға міндетті. Бұл жерде жазушының жауапкершілігі ерекше.
Жазушының міндеттері қатарына халықтың рухани қажеттілігін қанағаттандыру, қоғамдағы өзекті мәселелерді көтеру, халықтың даусын жеткізу жатады. Ол заманның көрінісін ғана емес, болашаққа бағыт-бағдар көрсететін тұлға. Сондықтан жазушы болу тек мамандық емес, ол – ерекше қасиет пен өмірлік мақсатты қажет ететін өнер.
Жазушы деген кім және бүгінгі күндегі жазушының рөлі
Қазіргі қоғамда жазушының рөлі бұрынғыдан өзгеше. Заманауи ақпараттық технологиялардың дамуы, интернет пен әлеуметтік желілердің кеңінен таралуы жазушыларға жаңа мүмкіндіктер ашты. Олар тек кітап жазумен ғана емес, блог жазу, әлеуметтік желілерде шығармашылық контент ұсыну сияқты жаңа бағыттарда да жұмыс істейді. Сондықтан да бүгінгі күні жазушы деген кім? деген сұраққа «ол – халықтың ақылшысы әрі бағыттаушысы» деп жауап беруге болады. Жазушы тек шығармашылықпен айналысып қоймай, қоғамда болып жатқан өзгерістерге өз көзқарасын білдіріп, халықтың көңіл-күйін де қалыптастыруда.
Қазіргі заманда жазушылар түрлі жанрларда жазып, жаңа бағыттарды игеруде. Біреулер көркем әдебиет арқылы халыққа ой салса, енді біреулері ғылыми фантастика, детектив жанрларына бет бұрып, оқырманды қызықтыра түсуде. Сондай-ақ, бүгінгі жазушының маңызды міндеттерінің бірі – халықаралық мәдени алмасуды дамыту, қазақ тілінің мәртебесін көтеру. Жазушы өзінің шығармалары арқылы ұлттық мәдениетті дәріптеп, оны әлемге танытуда елеулі үлес қосады.
Қорытынды
Қазақ мәдениетінде жазушы – ерекше орын алған тұлға. Ол халқымыздың өмірі мен тарихының жарқын бейнесі, ұлттық сананы қалыптастыратын рухани көшбасшы. Жазушының еңбегі арқылы ұрпақтан ұрпаққа мирас болып қалған мәдени мұра жалғасып келеді. Жазушы деген кім? деген сауалға жауап бере отырып, біз оның тек жазушы ғана емес, халықтың рухани көшбасшысы екенін түсінеміз. Бүгінгі жазушылар халықты тәрбиелеуде, рухани байытуда, ұлттық құндылықтарды сақтауда үлкен рөл атқарады.
