“Бизнесмен деген кім: Кәсіпкерліктің мәні мен рөлі”
Бизнесмен сөзі бүгінгі күні кеңінен қолданылатын және баршаға таныс ұғым. Бұл термин кәсіппен айналысатын, өз бизнесін жүргізетін, оны дамытатын және табыс табуға ұмтылатын адамды сипаттайды. Бірақ бұл ұғымның мәнін тереңірек түсіну үшін, оның мәдени және тарихи негіздерін зерттеп, бизнестегі міндеттері мен қасиеттерін талдап, уақыт өте келе ұғымның қалай өзгергеніне назар аудару маңызды.
Тарихи және мәдени негіздері
Кәсіпкерлік, яғни бизнесмен болу, адамзат өркениетінің бастапқы кезеңдерінен бастау алады. Ежелгі саудагерлерді қазіргі бизнесмендер деп атауға болады, себебі олар тауарларды өндіру, айырбастау және сату арқылы өз мүдделерін қорғаған. Қазақ мәдениетінде де байырғы дәуірлерден бері сауда-саттықпен айналысатын адамдар ерекше мәртебеге ие болған. Олар тек байлық жинаушы емес, қоғамға экономикалық пайда әкелуші тұлғалар ретінде құрметтелген.
Кеңес одағы кезеңінде кәсіпкерлік «жеке пайда үшін жұмыс істеу» ретінде сынға алынды, ал тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстанда бұл ұғым қайта жанданды. Осылайша, «бизнесмен деген кім?» деген сұраққа жауап беру үшін оның тарихи тамырларын да ескеру керек.
Бизнесменнің негізгі міндеттері мен қасиеттері
Бизнесмен болу тек кәсіп ашып, пайда табумен шектелмейді. Бұл қызметтің ерекшеліктері мынадай:
- Шешім қабылдау қабілеті. Бизнесмендер әрқашан жылдам әрі тиімді шешімдер қабылдап, жаңа мүмкіндіктер іздейді.
- Жауапкершілік. Өз бизнесінің табыстылығы мен қызметкерлердің әл-ауқаты үшін жауап беру – басты міндет.
- Жаңашылдыққа ұмтылу. Заманауи нарық жағдайында инновацияларды енгізіп, оларды дұрыс пайдаланған кәсіпкерлер ғана табысты бола алады.
- Тәуекелге бару. Кез келген бизнестің құрамдас бөлігі – тәуекел. Бизнесмендер болашақта жоғары пайда әкелуі мүмкін тәуекелдерге барады.
Бұдан бөлек, адалдық, қарым-қатынас шеберлігі және креативті ойлау секілді қасиеттер де бизнестің негізі болып табылады.
Бизнесмен ұғымының эволюциясы
Бұрын бизнесмен сөзі тек бай адамдарды сипаттайтын болса, қазіргі таңда оның ауқымы кеңейді. Қазіргі бизнесмен тек жеке кәсіп ашқан адам ғана емес, стартап негізін қалаушы, шығармашылық салада табысқа жеткен маман немесе әлеуметтік кәсіпкер болуы мүмкін. «Бизнесмен деген кім?» деген сұрақтың жауабы уақыт өте келе өзгеріп, қоғамның экономикалық және мәдени дамуына байланысты әртүрлі мәнге ие болды.
Қазақ қоғамындағы бизнесмендердің рөлі
Қазақстанда қазіргі заманғы бизнесмендер елдің экономикалық тұрақтылығы мен дамуына үлкен үлес қосуда. Олар тек өз пайдасын көздеп қана қоймай, әлеуметтік жобаларға қолдау көрсетіп, қайырымдылықпен айналысады. Сонымен қатар, бизнесмендер шағын және орта кәсіпкерлікті дамытып, жаңа жұмыс орындарын ашу арқылы халықтың тұрмысын жақсартуға көмектеседі.
Мысалы, Қазақстандағы ірі бизнесмендердің бірі Құлыбаевтың кәсіпкерлік тәжірибесі елдің энергетика, өндіріс және қаржы салаларының дамуына септігін тигізді. Бұл заманауи бизнесменнің тек табысты адам ғана емес, қоғамның белсенді қатысушысы екенін көрсетеді.
Қорытынды
Сонымен, бизнесмен деген кім? Бұл – қоғамның экономикалық және мәдени дамуына ықпал ететін маңызды тұлға. Ол жаңашылдыққа ұмтылады, тәуекелге барады, жауапкершілік алады және қоғам үшін маңызды рөл атқарады. Қазақстанда бизнесмендер тек кәсіпкер ретінде ғана емес, қоғамның белсенді мүшесі ретінде де ерекше орын алады.
