Емдік кеңестер: Жұтқыншақ ауырса не істеу керек
Жұтқыншақ ауыруы – жиі кездесетін мәселе, әсіресе суық мезгілде немесе иммундық жүйе әлсіреген кезде. Бұл жағымсыз сезім әртүрлі себептермен туындауы мүмкін, соның ішінде инфекциялар, аллергиялар, тітіркендіргіш заттар немесе ұзақ уақыт бойы қатты сөйлеу. Сондықтан бұл мәселеге назар аударып, дер кезінде емдеу қажет.
Жұтқыншақ ауыруының негізгі себептері
Жұтқыншақтың ауырсынуына әсер ететін негізгі факторларды анықтау үшін ең алдымен оның пайда болу себебін түсіну маңызды. Ең жиі кездесетін себептер:
- Вирустық инфекциялар – тұмау, ЖРВИ немесе басқа респираторлық инфекциялар жұтқыншақтағы қабынуға әкелуі мүмкін.
- Бактериялық инфекциялар – мысалы, стрептококктық инфекция жұтқыншақта қатты ауырсыну тудырады.
- Аллергия – шаң, өсімдік тозаңдары немесе үй жануарларының жүні жұтқыншақты тітіркендіріп, қабыну сезімін тудыруы мүмкін.
- Түтін немесе химиялық заттар – зиянды заттар жұтқыншақтың шырышты қабатын тітіркендіреді.
- Физикалық немесе дауыстық күш салу – қатты ән айту немесе ұзақ сөйлеу жұтқыншақ бұлшықеттерін шаршатады.
Жұтқыншақ ауырса не істеу керек?
Мұндай жағдайда әркімге қолжетімді қарапайым, бірақ тиімді әдістерді қолдану маңызды. Міне, жұтқыншақ ауырса не істеу керек деген сұраққа нақты жауаптар:
- Тұзды сумен шайқау
Бұл әдіс жұтқыншақтағы бактерияларды жоюға және қабынуды азайтуға көмектеседі. Бір стакан жылы суға жарты шай қасық тұз қосып, күніне бірнеше рет шайқау қажет. - Жылы сусындар ішу
Бал қосылған жылы шай, өсімдік шайлары немесе лимон қосылған жылы су жұтқыншақты жұмсартып, ауырсынуды азайтады. Жылы сусындар инфекцияға қарсы күресте көмектеседі. - Ингаляция жасау
Бумен ингаляция жасау – тыныс жолдарын жұмсартып, жұтқыншақтағы тітіркенуді азайтуға жақсы әдіс. Эвкалипт майы немесе тұз қосылған су бумен дем алуға өте пайдалы. - Дәрілік препараттар қолдану
Жұтқыншақтың ауырсынуын жеңілдету үшін фармацевтикалық препараттарды қолдануға болады, бірақ бұл дәрігердің кеңесінен кейін ғана жасалуы тиіс. - Иммунитетті нығайту
Қосымша дәрумендер қабылдау немесе дұрыс тамақтану арқылы иммундық жүйені қолдау маңызды. Цитрус жемістері мен көкөністер, мысалы, лимон мен болгар бұрышы, С дәруменіне бай.
Жұтқыншақ ауруын болдырмаудың алдын алу шаралары
Жұтқыншақтың ауыруын болдырмау үшін алдын ала әрекеттер жасау қажет. Бұл шаралар күнделікті өмірде қарапайым, бірақ өте тиімді болуы мүмкін:
- Гигиенаны сақтау – қолды жиі жуу және бетті таза ұстау.
- Иммунитетті көтеру – тұрақты ұйқы, дұрыс тамақтану және физикалық белсенділік.
- Суықтан сақтану – суық ауа райында жылы киіну және аяздан қорғау.
- Зиянды заттардан аулақ болу – темекі түтіні немесе химиялық заттарды тыныс жолдарынан алыстату.
Тарихи және мәдени түсініктер
Қазақ халқының емдеу тәсілдерінде жұтқыншақ ауырғанда қолданылатын әдістердің бірі – табиғи өнімдерді пайдалану. Бал, қойдың майы және өсімдік шайлары ежелден-ақ емдік қасиеттерімен танымал болған. Әсіресе ауылдық жерлерде бұл дәстүр әлі де сақталады.
Сонымен қатар, мәдениетте жұтқыншақ ауыруы адамның көңіл-күйі мен қарым-қатынасын бұзатын жағдай ретінде қаралған. Сондықтан халық арасында «денің сау болса – жаның сау» деген мақал жиі айтылады.
Қорытынды
Жұтқыншақ ауырса не істеу керек деген сұраққа жауап іздеу кезінде, ең алдымен, оның себебін анықтау маңызды. Жоғарыда аталған әдістер мен алдын алу шаралары денсаулықты сақтауға көмектеседі. Егер ауырсыну ұзақ уақытқа созылса немесе жағдай нашарласа, міндетті түрде дәрігерге жүгіну қажет. Жұтқыншақтың саулығы – жалпы денсаулықтың кепілі, сондықтан оған көңіл бөлуді ұмытпаңыз.