Отравление болғанда не істеу керек: Қауіпсіздік қадамдары
Отравление жағдайлары әртүрлі болуы мүмкін, және оны қалай емдеу керектігі уланудың себебіне байланысты. Міне, негізгі түрлері:
- Тамақтан улану: бұзылған немесе дұрыс дайындалмаған тағамдарды қолданғаннан туындайды.
- Дәрі-дәрмектен улану: артық дозаны қабылдау немесе дұрыс емес дәріні қолдану.
- Химиялық улану: тұрмыстық химия, пестицидтер немесе басқа зиянды заттардан улану.
- Газдан улану: көмірқышқыл газы немесе табиғи газдың әсерінен.
- Алкогольден улану: шамадан тыс алкоголь тұтыну.
Әрбір түрге арнайы көмек көрсету қажет, сондықтан алдымен улану себебін анықтаған жөн.
Шұғыл көмек: Алғашқы қадамдар
Егер сіз немесе жақындарыңыз уланған болса, “отравление болғанда не істеу керек” деген сұрақтың жауабын білу өте маңызды. Міне, негізгі қадамдар:
1. Шұғыл жағдайды бағалау
Уланған адамның белгілерін бақылаңыз:
- Бас айналу, жүрек айну немесе құсу.
- Асқазандағы ауырсыну.
- Терінің бозаруы немесе көгеруі.
- Дем алудың қиындауы немесе ес-түсінен айырылу.
Егер белгілер айқын болса, дереу әрекетке көшіңіз.
2. Қауіпті заттың әсерін тоқтату
- Егер тамақтан уланған болса, зардап шегушіні құстыруға тырыспаңыз, себебі бұл жағдайды нашарлатуы мүмкін.
- Егер химиялық зат көзге немесе теріге тисе, зақымдалған орынды таза сумен мұқият жуыңыз.
- Егер газдан улану орын алса, адамды таза ауаға шығарыңыз.
3. Жедел жәрдем шақырыңыз
Улану белгілері айқын болса немесе адамның жағдайы нашарласа, бірден жедел жәрдемге хабарласыңыз. Құтқарушыларға қандай заттан уланғаны және алғашқы белгілер қандай болғаны туралы хабарлаңыз.
Әр улану түріне арнайы көмек
Әр улану жағдайында арнайы көмек көрсету қажет. Мұнда бірнеше мысал келтірілген:
Тамақтан улану
- Зардап шегушіге жылы су беріп, асқазанды шаюға тырысыңыз.
- Белсендірілген көмір беріңіз. Бұл токсиндерді сіңіруге көмектеседі.
- Адамды жылы ұстап, тыныштық сақтаңыз.
Химиялық улану
- Зиянды заттың орамасын сақтаңыз, ол дәрігерлерге нақты көмек көрсетуге көмектеседі.
- Көзге немесе теріге тиген жағдайда таза сумен мұқият жуыңыз.
- Ауызға зиянды зат түскен болса, оны құстыруға тырыспаңыз.
Газдан улану
- Уланған адамды таза ауаға шығарыңыз.
- Тыныс алуды қиындатса, жасанды тыныс беруге тырысыңыз.
- Жедел жәрдемге хабарласыңыз және жағдайды түсіндіріңіз.
Дәрі-дәрмектен улану
- Қолданылған дәрі-дәрмек туралы ақпаратты жинаңыз.
- Белсендірілген көмір беріңіз, егер дәрігерлер бұл мүмкін екенін растаған болса.
Алдын алу жолдары
Улану жағдайларының алдын алу үшін келесі кеңестерді есте сақтаңыз:
- Тамақ қауіпсіздігі: Тамақты дұрыс сақтау және дайындау ережелерін сақтаңыз.
- Дәрі-дәрмектерді сақтау: Балалар қол жетпейтін жерде сақтаңыз және нұсқаулық бойынша ғана қолданыңыз.
- Химиялық заттармен жұмыс: Қолғап пен маска қолданып, химиялық заттарды дұрыс сақтаңыз.
- Газ қондырғыларын тексеру: Газ құрылғыларының дұрыс жұмыс істеп тұрғанына көз жеткізіңіз.
Дәрігерге қашан жүгіну керек?
Кейбір жағдайларда, “отравление болғанда не істеу керек” деген сұрақтың жауабын үй жағдайында табу қиын. Мына белгілер болған жағдайда дәрігерге міндетті түрде жүгініңіз:
- Ес-түсін жоғалту немесе есінен тану.
- Дем алу қиындауы.
- Ұзақ уақыт құсу немесе іш өту.
- Қан аралас құсу.
Қорытынды
Отравление – бұл елеулі қауіп төндіретін жағдай, бірақ дұрыс әрекет ету арқылы оның салдарын азайтуға немесе мүлде болдырмауға болады. Ең бастысы, “отравление болғанда не істеу керек” деген сұрақтың жауабын алдын ала білу және әрдайым сақ болу қажет. Жоғарыда берілген кеңестерді пайдаланып, өзіңізді және жақындарыңызды уланудан қорғаңыз. Егер күмәндансаңыз, дереу жедел жәрдемге хабарласыңыз.
