Ауыздағы жараны емдеу: тиімді әдістер мен алдын алу
Ауыз қуысындағы жаралар (афталар) – бұл әртүрлі себептерден пайда болатын қолайсыз әрі ауырсыну сезімін тудыратын жағдай. Олар жиі ауыздың ішкі қабырғасында, тілде немесе еріннің ішкі жағында пайда болады. Мұндай жаралар күнделікті өмірге әсер етіп, тамақтану, сөйлеу және жалпы жайлылық деңгейін төмендетеді. Бұл мақалада ауыздағы жараның себептерін, олардан арылу жолдарын, және алдын алу шараларын қарастырамыз.
Ауыз жарасының себептері
Ауыздағы жараның пайда болуына көптеген факторлар әсер етуі мүмкін. Олардың ішінен ең жиі кездесетіндер:
- Жарақаттар:
- Тіс тазалау кезінде қатты щетканың әсері.
- Тамақтану кезінде ауыздың ішкі бөлігін тістеп алу.
- Қатты немесе өткір тағамдар.
- Аллергиялық реакциялар:
Кейбір тағамдарға немесе дәрі-дәрмектерге аллергия жараның пайда болуына себеп болуы мүмкін. - Иммундық жүйенің әлсіреуі:
Стресс, дұрыс тамақтанбау немесе созылмалы аурулар иммунитетті төмендетіп, ауыздағы жараларды тудырады. - Дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігі:
Әсіресе В дәрумендерінің, темірдің немесе мырыштың жетіспеушілігі жараның пайда болуына әкелуі мүмкін. - Инфекциялық аурулар:
Герпес немесе басқа вирустық инфекциялар ауыз жарасына әкелуі ықтимал. - Гормоналдық өзгерістер:
Әйелдерде етеккір циклдары кезінде немесе жүктілік кезінде гормоналдық ауытқулар жаралардың пайда болуына әсер етеді.
Ауыздағы жараны қалай кетіруге болады?
Ауыз жараларын емдеу тәсілдері олардың себебіне байланысты өзгереді. Дегенмен, күнделікті өмірде жараны емдеуге және ауырсынуды азайтуға көмектесетін бірнеше әдіс бар.
1. Дәстүрлі тәсілдер
- Тұзды сумен шаю:
Жылы суға тұз қосып, ауызды күніне бірнеше рет шайыңыз. Бұл қабынуды азайтып, инфекцияның алдын алуға көмектеседі.
Қалай қолдану:
Бір стақан жылы суға 1 шай қасық тұз қосып, жақсылап араластырыңыз. Осы ерітіндіні жаралар толық жазылғанша қолданыңыз. - Сода ерітіндісі:
Сода қабынуға қарсы әсер етіп, жараны тез жазуға ықпал етеді.
Қолдану әдісі:
Сода мен суды бірдей мөлшерде араластырып, алынған қоспаны жараға жағыңыз.
2. Дәріханалық құралдар
- Антисептикалық гельдер:
Ауыз жараларына арналған арнайы антисептикалық гельдер ауырсынуды азайтып, инфекцияның таралуына жол бермейді.
Мысалы: Камистад немесе Холисал секілді гельдер. - Жергілікті ауырсынуды басатын құралдар:
Лидокаин негізіндегі жақпалар жараға жағылып, ауырсынуды жедел басады.
3. Табиғи өнімдер
- Бал:
Балдың табиғи антисептикалық қасиеттері бар. Ол жараны жұмсартып, жазылуын жылдамдатады.
Қолдану әдісі:
Таза балды жараға күніне бірнеше рет жағыңыз. - Кокос майы:
Кокос майы жараны ылғалдандырып, бактерияларға қарсы әсер етеді.
Қолдану тәсілі:
Майды таза мақтамен жараға жағып, аздап ұстап тұрыңыз.
4. Дұрыс тамақтану
Дұрыс тамақтану – жараның жылдам жазылуына көмектеседі. Рационға мына тағамдарды қосыңыз:
- Жемістер мен көкөністер (әсіресе цитрус жемістері мен жасыл көкөністер).
- Дәрумендер мен минералдарға бай тағамдар.
- Сұйық тағамдар мен шөп шайлары.
Ауыз жарасының алдын алу
Жараның қайталанбауы үшін мына ұсыныстарды орындаңыз:
- Гигиена: Ауыз қуысының тазалығын сақтау үшін күнделікті тісті мұқият тазалаңыз.
- Салауатты өмір салты: Дұрыс тамақтанып, иммунитетті күшейтіңіз.
- Стрессті азайту: Қажетті демалыс пен релаксация әдістерін қолданыңыз.
- Тағам таңдау: Қатты және өткір тағамдардан аулақ болыңыз.
Қашан дәрігерге жүгіну керек?
Егер жаралар:
- Екі аптадан ұзақ жазылмаса;
- Үнемі қайталанса;
- Қатты ауырсынуды тудырса;
- Жоғары температурамен қатар жүрсе – міндетті түрде дәрігерге көрініңіз.
Қорытынды
Ауыз жаралары – жиі кездесетін, бірақ дұрыс күтім мен емдеуді қажет ететін мәселе. “Ауыздағы жараны қалай кетіруге болады” деген сұрақтың жауабы әр адамның жағдайына байланысты әртүрлі болуы мүмкін. Тұзды су, сода ерітіндісі, дәріханалық құралдар мен табиғи өнімдер сияқты әдістер жараны емдеуге және жайлылықты қалпына келтіруге көмектеседі. Алдын алу шараларын сақтап, салауатты өмір салтын ұстану арқылы бұл мәселені болдырмауға болады.
