Үй кезегіне қалай тұрады: Толық нұсқаулық
Қазақстанда баспана мәселесі көптеген адамдар үшін маңызды болып табылады. Әсіресе, әлеуметтік осал топтарға арналған үй алудың арнайы жүйелері бар. Бұл мақалада “үй кезегіне қалай тұрады” деген сұраққа толық жауап беріп, өтініш беру, құжаттарды дайындау және кезекке тіркелудің қадамдарын талқылаймыз. Бұл ақпарат әрбір үміткер үшін пайдалы болмақ.
Үй кезегіне тұруға кімдер құқылы?
Қазақстанда үй кезегіне тұру үшін белгілі бір талаптарға сай болу қажет. Мемлекет тұрғындарды бірнеше категорияға бөледі, әрқайсысы үшін нақты шарттар бар:
- Әлеуметтік осал топтар – бұл санатқа көпбалалы отбасылар, мүгедектігі бар адамдар, жетім балалар және толық емес отбасылар кіреді.
- Жас мамандар – мемлекеттік немесе қоғамдық салада еңбек етіп жүрген жас мамандар, мысалы, мұғалімдер, дәрігерлер.
- Мемлекеттік қызметкерлер – бұл топқа мемлекеттік қызметте жұмыс істейтіндер кіреді.
- Тұрмысы төмен азаматтар – орташа кірісі күнкөріс минимумынан төмен азаматтар.
Үй кезегіне тұрудың негізгі қадамдары
1. Жергілікті әкімдікке өтініш беру
Алғашқы қадам – өзіңіздің тұратын қала немесе аудан әкімдігіне барып, үй кезегіне тіркелу үшін өтініш беру. Әкімдікке өтініш жазу кезінде жеке куәлік, тұрғын үй жағдайын растайтын құжаттар және өтініш берушінің санаты туралы құжаттар қажет болады.
2. Құжаттарды жинау және тапсыру
Үй кезегіне тұру үшін төмендегі құжаттарды дайындау керек:
- Жеке куәлік (және оның көшірмесі);
- Неке туралы куәлік немесе ажырасу туралы анықтама;
- Балалардың туу туралы куәліктері (егер көпбалалы отбасы болса);
- Тұрғын үй жағдайын растайтын құжаттар (тұрғын үйдің жоқтығы туралы анықтама);
- Табыс туралы анықтама (ай сайынғы кіріс туралы мәлімет);
- Әлеуметтік мәртебені растайтын құжаттар (мүгедектік туралы анықтама, зейнетақы куәлігі және т.б.).
3. Электронды үкімет порталы арқылы тіркелу
“Электрондық үкімет” порталы (eGov.kz) арқылы да үй кезегіне тұруға болады. Бұл үшін төмендегі қадамдарды орындаңыз:
- Порталға тіркелу;
- “Тұрғын үй мәселелері” бөліміне өту;
- Тиісті өтініш формасын толтыру және құжаттарды жүктеу.
4. Кезек нөмірін бақылау
Өтінішіңізді тапсырғаннан кейін, сізге кезек нөмірі беріледі. Бұл нөмірді eGov.kz порталы арқылы немесе әкімдікке хабарласу арқылы тексеруге болады. Кезек нөмірі маңызды, себебі үйді алудың мерзімі осыған байланысты.
Үй кезегіне тұру үшін қойылатын талаптар
- Қатысу санатына сәйкес болу: жоғарыда аталған санаттардың біріне кіруіңіз керек.
- Меншікке тұрғын үйдің болмауы: соңғы 5 жыл ішінде меншікке тиесілі тұрғын үй болмауы қажет.
- Қазақстан азаматы болу: тек Қазақстан азаматтары немесе қандастар үй кезегіне тұра алады.
- Тұрақты тіркеу орнының болуы: үй кезегіне тек тұрғылықты жерде тіркелген азаматтар ғана өтініш бере алады.
Кезектің жылдамдығы неге байланысты?
Кезек қозғалысы бірнеше факторларға байланысты:
- Сіз қатысатын санаттың басымдылығы;
- Бос тұрғын үйдің саны;
- Мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асу қарқыны.
Мысалы, көпбалалы отбасылардың кезегі әдетте тезірек жүреді, себебі бұл топқа мемлекет тарапынан ерекше көңіл бөлінеді.
Мемлекеттік тұрғын үй бағдарламалары
Мемлекетте тұрғын үймен қамтамасыз ету бойынша бірнеше бағдарлама бар. Бұл бағдарламалар кезекті жылдамдатуға немесе қолжетімді баспананы алуға мүмкіндік береді:
- “Бақытты отбасы” бағдарламасы: көпбалалы отбасылар мен толық емес отбасыларға арналған.
- “Шаңырақ” бағдарламасы: орташа кірісі бар азаматтарға арналған.
- “Отбасы банкі” арқылы несие: төмен пайыздық мөлшерлемемен тұрғын үй сатып алуға көмектеседі.
Бұл бағдарламаларға қатысу үшін міндетті түрде үй кезегінде болу шарт.
Қосымша кеңестер
- Құжаттарды дұрыс дайындаңыз: Құжаттарда ешқандай қате болмаса, өтінішіңіз тезірек қаралады.
- Өз құқықтарыңызды біліңіз: Әкімдік немесе eGov порталынан нақты ақпарат алыңыз.
- Кезекті тұрақты тексеріп отырыңыз: Сіздің кезегіңіз қозғалғанын бақылау маңызды.
Қорытынды
“Үй кезегіне қалай тұрады” деген сұраққа жауап іздеу көптеген қазақстандықтар үшін маңызды. Бұл процесс бастапқыда күрделі көрінгенімен, дұрыс дайындықпен және ақпаратпен оны жеңілдетуге болады. Әлеуметтік баспана алу мүмкіндігі – әрбір азаматтың құқығы. Сондықтан, құжаттарды мұқият жинап, барлық қадамдарды орындасаңыз, сіздің кезегіңіз міндетті түрде жылжиды.
