Қорылды қалай кетіруге болады – тиімді әдістер
Қорыл – көптеген адамдар үшін жай ғана мазасыздық емес, сонымен қатар денсаулыққа әсер ететін мәселе. Егер сіз немесе сіздің жақындарыңыз түнде қатты қорылдап, оятатын болса, бұл тыныс алу жолдарының дұрыс жұмыс істемеуіне байланысты болуы мүмкін. Қорылдау тек сіздің ғана емес, айналаңыздағы адамдардың да ұйқысының сапасын төмендетеді. Сондықтан, бұл мәселеге немқұрайлы қарамай, оның себептерін анықтап, тиімді шешімдерін қарастыру маңызды.
Қорылдың негізгі себептері
Қорылдау көбінесе жоғарғы тыныс жолдарының тарылуына байланысты пайда болады. Оның бірнеше негізгі себептері бар:
- Артық салмақ – мойын мен жұтқыншақ аймағындағы май қабаты тыныс алу жолдарын тарылтады.
- Мұрынның бітелуі – аллергия, синусит немесе мұрын қуысының анатомиялық ерекшеліктері ауаның еркін өтуіне кедергі келтіреді.
- Тіл мен таңдайдың босаңсуы – ұйқы кезінде бұлшықеттер босаңсып, тыныс алу жолдарын жауып тастауы мүмкін.
- Алкоголь және ұйықтататын дәрілер – бұл заттар бұлшықеттерді тым босаңсытып, қорылдың күшеюіне себеп болады.
- Ұйқының дұрыс болмауы – шаршау мен жеткіліксіз ұйқы да қорылдауға әкелуі мүмкін.
- Позаның дұрыс болмауы – арқада жату кезінде тіл артқа қарай жылжып, тыныс алу жолдарын бітейді.
Қорылды азайтудың тиімді әдістері
1. Салмақты қалыпқа келтіру
Артық салмақтан арылу – қорылдауды азайтудың ең тиімді жолдарының бірі. Артық май, әсіресе мойын аймағында жиналса, тыныс алу жолдарын тарылтып, қорылдауды күшейтеді. Тамақтану әдеттерін өзгерту, спортпен шұғылдану және дұрыс ұйқы режимін сақтау арқылы артық салмақтан құтылуға болады.
2. Ұйықтар алдында алкогольден бас тарту
Алкоголь бұлшықеттерді босаңсытып, таңдай мен жұтқыншақтың жабылуына әкеледі. Сондықтан, ұйықтар алдында кемінде 3-4 сағат бұрын алкоголь ішпеу ұсынылады.
3. Ұйқы қалпын өзгерту
Арқада жатып ұйықтау қорылдауды күшейтеді, себебі бұл кезде тіл артқа қарай сырғып, тыныс алу жолдарын жауып қояды. Бүйірде ұйықтау – ең тиімді әдістердің бірі. Егер сіз жиі арқамен ұйықтайтын болсаңыз, арнайы ортопедиялық жастықтарды қолдануға немесе арқаңызға кішкене доп тігіп қоюға болады, бұл сізді бүйірге ауысуға мәжбүр етеді.
4. Мұрын тазалығын сақтау
Мұрынның бітелуі қорылдаудың негізгі себептерінің бірі. Егер сізде жиі тұмау, аллергия немесе синусит болса, мұрын жолдарын ашық ұстау маңызды. Мұны келесі жолдармен жасауға болады:
- Тұзды ерітіндімен мұрынды шайқау
- Бөлмедегі ылғалдылықты қалыпты деңгейде сақтау
- Аллергендерден аулақ болу
5. Ұйықтар алдында ауыр тамақтан бас тарту
Ұйқыға дейін 2-3 сағат бұрын тамақтануды тоқтату қажет. Асқазандағы толық тамақ диафрагмаға қысым жасап, тыныс алуды қиындатады.
6. Тыныс алу жаттығулары мен бет бұлшықеттерін шынықтыру
Жұмсақ таңдай мен тілдің босаңсуы – қорылдың басты себептерінің бірі. Арнайы тыныс алу жаттығулары мен тіл бұлшықеттерін күшейту әдістері қорылды азайтуға көмектеседі. Мысалы:
- Тілді алға созып, 10 секунд ұстап тұру
- Ауызды ашып, таңдайды көтеру
- «И» және «У» дыбыстарын қатты айту
Бұл жаттығулар бұлшықеттердің тонусын көтеріп, түнгі уақытта тыныс алу жолдарының жабылып қалуына жол бермейді.
7. Медициналық құралдар мен арнайы құрылғыларды қолдану
Егер қарапайым әдістер көмектеспесе, арнайы қорылға қарсы құрылғыларды қолдануға болады. Оларға мыналар жатады:
- Мұрын кеңейткіштері – мұрын қуысының ашық болуына көмектеседі.
- Тіл ұстағыштары – тілді алдыңғы позицияда ұстап, тыныс алу жолдарын ашық күйде сақтайды.
- CPAP аппараты – тыныс алу жолдарына тұрақты ауа ағынын жіберетін құрылғы, көбінесе ауыр ұйқы апноэсі бар адамдарға ұсынылады.
Қашан дәрігерге қаралу қажет?
Егер жоғарыда аталған әдістердің ешқайсысы көмектеспесе немесе қорылдау өте қатты болып, тыныс алудың уақытша тоқтауына (апноэ) әкелсе, дәрігерге қаралу қажет. Ұйқы апноэсы денсаулыққа үлкен қауіп төндіреді, себебі ол жүрек ауруларына, жоғары қан қысымына және есте сақтау қабілетінің нашарлауына әкелуі мүмкін.
Дәрігер сізге арнайы зерттеулер жүргізіп, қажет болған жағдайда хирургиялық араласу немесе арнайы емдеу әдістерін ұсына алады.
Қорытынды
Қорыл – көптеген адамдар кездесетін проблема, бірақ оны шешуге болады. Қорылды қалай кетіруге болады? деген сұраққа жауап іздесеңіз, ең алдымен оның себебін анықтау қажет. Артық салмақтан арылу, дұрыс ұйықтау қалпын таңдау, мұрын тазалығын сақтау және арнайы жаттығулар жасау – ең тиімді әдістердің бірі. Егер бұл тәсілдер көмектеспесе, медициналық көмекке жүгіну қажет.
