Blog

Неміс ақшасы қалай аталады: Германия валютасының тарихы мен қазіргі жағдайы

6 days ago

2 2 minutes read

Германия – Еуропаның ең қуатты экономикаларының бірі. Бұл елдің қаржы жүйесі, ұлттық валютасы және экономикалық саясаты жаһандық нарыққа үлкен әсер етеді. Ал неміс ақшасы қалай аталады? Бүгінде Германияда еуро (€) қолданылады, бірақ елдің бай тарихи жолында басқа да валюталар болған. Бұл мақалада Германия валютасының тарихы, оның өзгеруі және қазіргі экономикалық жағдайға әсері туралы толыққанды талқылаймыз.

Германия валютасының тарихи эволюциясы

Германияның тарихында көптеген валюталар болған. Әр дәуірдің өз ақшасы болғандықтан, оның атауы мен құны уақыт өте өзгеріп отырды.

1. Орта ғасырлардағы валюталар

Орта ғасырларда қазіргі Германия аумағында әртүрлі князьдіктер мен патшалықтар болғандықтан, бірыңғай валюта болмаған. Әр аймақтың өз ақшасы айналымда жүрді. Ең танымалдарының бірі – рейхсталер және грошен еді.

Рейхсталер – XVI-XVIII ғасырларда қолданылған күміс тиын. Бұл валюта кең таралғандықтан, көптеген елдерде қабылданды.
Грошен – төмен құнды, негізінен күнделікті саудада пайдаланылған ақша бірлігі.

2. Неміс империясы және марканың пайда болуы

1871 жылы Германия бірыңғай мемлекетке айналғаннан кейін, жаңа ортақ валюта енгізу қажеттілігі туындады. 1873 жылы неміс маркасы (Deutsche Mark, DM) ресми валюта болып бекітілді.

Алтын марка (1873-1914) – алтын стандартына негізделген ақша бірлігі.
Империялық марка (1914-1923) – Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін инфляцияға ұшырап, құнсызданған валюта.
Рентенмарка (1923-1924) – гиперинфляцияның алдын алу үшін енгізілген өтпелі валюта.
Рейхсмарка (1924-1948) – Екінші дүниежүзілік соғысқа дейін және одан кейін қолданылған валюта.

3. Неміс маркасының заманауи тарихы

1948 жылы, Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін, Германияның екіге бөлінуіне байланысты Батыс Германияда неміс маркасы (Deutsche Mark), ал Шығыс Германияда шығыс маркасы (Ostmark) енгізілді.

Батыс Германия (ФРГ) – неміс маркасы 1948-2002 жылдары қолданылды.
Шығыс Германия (ГДР) – 1948-1990 жылдары шығыс маркасы болды. 1990 жылы Германия қайта біріккеннен кейін, неміс маркасы бүкіл елдің ресми валютасына айналды.

Неміс маркасы әлемдегі ең тұрақты валюталардың бірі болып, халықаралық резервтік валюта ретінде танылды.

Еуроға көшу және қазіргі жағдай

2002 жылы Германия еуроны (€) ресми валюта ретінде қабылдады. Бұл процесс Еуропалық Одақтың экономикалық интеграциясының маңызды бөлігі болды.

1. Еуроға көшудің себептері:

Экономикалық тұрақтылық: Бірыңғай валюта экономикалық қауіпсіздікті арттырды.
Сауданың жеңілдеуі: Еуропадағы ірі елдермен сауда жасау оңайырақ болды.
Бағалардың тұрақтануы: Еуропалық Орталық Банк инфляцияны бақылау үшін күшті механизмдер енгізді.

2. Германияда еуро қалай қабылданды?

Көптеген немістер неміс маркасымен қоштасуды қиын қабылдады, себебі бұл валюта ұзақ уақыт бойы экономикалық сенімділік пен тұрақтылықтың символы болған. Дегенмен, бүгінгі таңда еуро Германияда толыққанды қолданыста және ел экономикасының маңызды элементіне айналды.

Германия экономикасындағы еуроның рөлі

Германия Еуропадағы ең ірі экономикалардың бірі болғандықтан, еуроның тұрақтылығы үшін үлкен жауапкершілікке ие. Елдің экспорттық нарығы кең, әсіресе автомобиль өндірісі, техника және химия өнеркәсібі саласында.

1. Еуро Германияға қандай артықшылықтар берді?

Саудадағы жеңілдіктер: Германия экспортының көп бөлігі Еуропалық Одақ елдеріне бағытталған, ал ортақ валюта сауда процедураларын оңайлатты.
Қаржылық тұрақтылық: Еуропалық Орталық Банк инфляция мен пайыздық мөлшерлемелерді бақылап, экономикаға оң әсер етеді.
Жаһандық ықпал: Германия Еуроаймақтағы ең күшті экономикалардың бірі ретінде қаржы саясатын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады.

2. Неміс маркасын қайтару мүмкін бе?

Кейбір саясаткерлер мен экономистер неміс маркасын қайтару туралы пікірлер айтқанымен, Германияның еуродан шығу ықтималдығы өте төмен. Себебі:

Бұл Еуропалық Одақтың қаржы жүйесіне үлкен соққы береді.
Германияның экспорттық нарығына кері әсер етеді.
Жаңа валюта енгізу экономикалық тұрғыдан қымбатқа түседі.

Қорытынды

Бүгінде Германияның ресми валютасы еуро (€) болып табылады, алайда оның тарихы күрделі және көпқырлы. Неміс маркасы ұзақ жылдар бойы сенімділік пен тұрақтылықтың символы болса да, бүгінде еуро Германияның халықаралық саудасы мен экономикасының ажырамас бөлігіне айналды.

Негізгі түйіндер:

Орта ғасырларда әртүрлі валюталар қолданылған (рейхсталер, грошен).
1873 жылы неміс маркасы ресми валюта ретінде бекітілді.
1948 жылы Батыс Германияда неміс маркасы қайта енгізіліп, 2002 жылға дейін қолданылды.
2002 жылы Германия еуроға көшті.
Еуро Германияға экономикалық артықшылықтар беріп, халықаралық қаржы жүйесінде маңызды орынға ие болды.