Корь қалай шығады: белгілері, себептері және алдын алу жолдары

Корь – өте жұқпалы вирустық инфекция, ол көбінесе балаларда кездеседі. Бұл ауру иммунитеті әлсіз адамдарға тез жұғады және ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін. Сондықтан корьдің қалай шығатынын, оның белгілері мен алдын алу шараларын білу маңызды.

Корьдің пайда болу себептері

Корьді Morbillivirus вирусы тудырады. Бұл вирус ауа арқылы таралады және науқас адам түшкіргенде немесе жөтелгенде вирустың бөлшектері айналаға шашырайды. Вирус ауада бірнеше сағатқа дейін сақталып, сол бөлмеге кірген кез келген адамға жұғуы мүмкін. Корьдің таралу жолдары:

• Ауа-тамшы арқылы (жөтелгенде, түшкіргенде);
• Науқас адаммен жақын қарым-қатынас кезінде;
• Жеке заттар арқылы (сирек кездеседі, бірақ мүмкін).

Вирус ағзаға енген соң, 7-14 күн ішінде инкубациялық кезең өтеді. Осы уақыт ішінде адам ешқандай белгілерді сезбейді, бірақ вирусты айналасындағы адамдарға жұқтыруы мүмкін.

Корьдің негізгі белгілері

Корьдің алғашқы белгілері суық тиюге ұқсас болуы мүмкін. Аурудың негізгі белгілері:

• Дене қызуының 38-40°C-қа дейін көтерілуі;
• Көздің қызарып, жасаурауы;
• Қатты құрғақ жөтел;
• Мұрыннан су ағу, тамақтың ауырсынуы;
• Шаршау, әлсіздік, тәбеттің төмендеуі.

Бірнеше күннен кейін корьге тән ерекше бөртпелер пайда болады. Алдымен олар бетте және құлақтың айналасында көрініп, кейін бүкіл денеге таралады. Корьдің белгілері келесідей кезеңдерге бөлінеді:

1. Катаральдық кезең (3-4 күн): Науқаста жоғары температура, мұрын бітелуі, құрғақ жөтел және конъюнктивит байқалады.
2. Бөртпе кезеңі (4-5 күн): Денеде алдымен бетте, содан кейін төмен қарай бүкіл денеге таралатын қызыл дақтар пайда болады.
3. Сауығу кезеңі: Бөртпелер біртіндеп жоғалып, дененің қабыршақтануы байқалады. Осы кезде иммунитет әлсіреп, қосымша инфекциялар пайда болуы мүмкін.

Корьдің асқынулары

Корь дұрыс емделмесе немесе ағзаның қорғаныс жүйесі әлсіз болса, ауыр асқынулар туындауы мүмкін. Ең жиі кездесетін асқынулар:

• Отит (құлақ инфекциясы);
• Пневмония (өкпе қабынуы);
• Менингит (ми қабығының қабынуы);
• Көру қабілетінің нашарлауы немесе соқырлық.

Бұл асқынулар әсіресе иммунитеті әлсіз балаларда немесе егде жастағы адамдарда жиі кездеседі.

Корьден қалай қорғануға болады?

Корьдің алдын алудың ең тиімді жолы – вакцинация. Корьге қарсы вакцина бала 1 жасқа толғанда және 6 жаста қайта егіледі. Вакцинация мынандай артықшылықтар береді:

• Аурудың алдын алады;
• Асқыну қаупін төмендетеді;
• Ұжымдық иммунитет қалыптастырады.

Корьге шалдыққан жағдайда не істеу керек?

Егер адам корь жұқтырса, төмендегідей шараларды орындау қажет:

• Төсек режимін сақтау;
• Сұйықтықты көп ішу (шай, су, компот);
• Температураны түсіретін дәрілер қабылдау (дәрігер кеңесімен);
• Көзді шайып, жөтелді жеңілдететін ем қолдану;
• Бөлмені жиі желдетіп, ылғалды тазалау жасау