Аллергиялық бөртпелер: белгілері мен емі
Аллергиялық бөртпе — бұл ағзаның қандай да бір затқа төзімсіздігінен туындайтын тері бетіндегі қызару, қышыну немесе бөртпе түріндегі реакция. Бұл жағдай балалар мен ересектерде жиі кездеседі. Әсіресе иммундық жүйесі әлсіз адамдарда белгілері тез пайда болады және күрделі түрде өтуі мүмкін.
Аллергиялық бөртпенің түрлері қандай?
Бөртпенің әртүрлі формалары бар, олардың кейбірі дереу пайда болса, кейбірі бірнеше сағаттан соң байқалады:
- Қызарып, қабынып тұрған бөртпелер (есекжем немесе уртикария)
- Құрғақ, жарылып кеткен немесе суланып тұрған тері
- Ұсақ дақтар немесе күлбіреген көпіршіктер
Аллергиялық бөртпелердің суреттері жиі интернетте таралған, сондықтан адамдар өз белгілерін салыстыру үшін аллергиялық бөртпелер фото деп іздейді. Дегенмен, өзін-өзі диагностикалау дұрыс шешім емес — себебі әр бөртпенің артында әртүрлі себептер болуы мүмкін.
Бөртпе неден пайда болады?
Аллергиялық реакциялар көбіне мына заттарға байланысты туындайды:
- Тағамдық аллергендер (сүт, жаңғақ, жұмыртқа)
- Дәрі-дәрмектер (антибиотиктер, вакциналар)
- Шаң, жануар терісі, өсімдік тозаңы
- Косметика және жуғыш заттар
- Металл немесе синтетикалық киім материалдары
Белгілері қандай?
Ең басты белгілері:
- Терінің қызаруы және қышынуы
- Ісіну немесе күлбіреу
- Дене қызуының көтерілуі (сирек жағдайларда)
- Тыныс алудың қиындауы (аса қауіпті белгі!)
Қалай емделеді?
Бөртпенің емі оның себебіне байланысты. Дегенмен жалпы ұсыныстар мыналар:
- Аллергенмен байланысты тоқтату — ең бірінші қадам.
- Антигистаминдік дәрілер (дәрігер тағайындауы бойынша).
- Қышынуға қарсы жергілікті жақпалар мен кремдер.
- Ауыр жағдайда — гормоналды препараттар немесе жүйелік емдеу қолданылады.
Қашан дәрігерге жүгіну керек?
Егер:
- Бөртпе бірнеше күн ішінде кетпесе
- Тез жайылып, тыныс алуды қиындатса
- Дене қызуы көтеріліп, жалпы жағдай нашарласа
онда дәрігерге дереу қаралу қажет. Себебі бұл жай ғана аллергия емес, анафилаксия немесе басқа да ауыр жағдай болуы мүмкін.
