Алтынды қалай есептейді? Негізгі әдістер мен факторлар

Алтын – адамзат тарихындағы ең құнды металдардың бірі. Оның бағасы нарықтағы жағдайларға, сұраныс пен ұсынысқа байланысты өзгеріп отырады. Алтынның нақты құнын есептеу үшін бірнеше негізгі факторлар ескеріледі: алтынның салмағы, тазалығы, әлемдік нарықтағы бағасы және валюталық айырбас бағамдары.
Алтын салмағын өлшеу әдістері
Алтынды өлшеудің стандартты бірлігі – грамм немесе унция. Халықаралық нарықта алтынның бағасы трой унциясы бойынша белгіленеді. Бір трой унциясы шамамен 31,1 граммға тең. Қазақстанда алтынның бағасы граммен өлшеніп, теңгемен көрсетіледі.
Алтынның тазалығын анықтау
Алтынның тазалығын анықтау үшін проба жүйесі қолданылады. Жалпы қабылданған стандарттар бойынша алтынның мынадай пробалары бар:
- 999 проба – таза алтын (99,9%)
- 750 проба – 18 караттық алтын (75%)
- 585 проба – 14 караттық алтын (58,5%)
- 375 проба – 9 караттық алтын (37,5%)
Таза алтын өте жұмсақ болғандықтан, зергерлік бұйымдар жасау үшін оны басқа металдармен (мыс, күміс, палладий) араластырады. Сондықтан, алтын бұйымдарының бағасы олардың құрамындағы алтынның нақты үлесіне байланысты есептеледі.
Алтын құнын қалай есептеуге болады?
Алтын бағасын есептеу үшін келесі формуланы қолдануға болады:
Алтын бағасы = (Алтынның салмағы, г) × (Тазалық коэффициенті) × (Нарықтық баға, 1 г үшін)
Мысалы, егер сізде 10 грамм 585 пробалы алтын болса және алтынның 1 граммының нарықтық бағасы 30 000 теңге болса, онда:
10 г × 0.585 × 30 000 = 175 500 теңге
Бұл есептеу әдісі зергерлік бұйымдарды сатқыңыз келсе немесе алтынды инвестиция ретінде қарастырсаңыз, маңызды.
Әлемдік нарықтағы алтын бағасы
Алтын бағасы күн сайын өзгеріп отырады және оны бірнеше факторлар анықтайды:
- Жеткізу мен сұраныс – экономикалық тұрақсыздық кезінде алтынға деген сұраныс артады.
- Орталық банктердің саясаты – кейбір елдердің орталық банктері алтын қорын арттырып немесе азайтып, нарыққа әсер етеді.
- Валюталық айырбас бағамдары – алтын көбінесе АҚШ долларымен сатылатындықтан, оның бағасы валюта бағамдарына тәуелді.
Қазақстандағы алтын нарығы
Қазақстан алтын өндіру көлемі бойынша әлемдегі жетекші елдердің бірі. Елімізде Ұлттық банк алтын қорын тұрақты түрде толықтырып отырады, бұл ұлттық валютаның тұрақтылығына оң әсер етеді. Сондай-ақ, жеке инвесторлар да алтын құймаларын сатып алып, ұзақ мерзімді инвестиция ретінде сақтайды.
Алтын инвестиция ретінде
Алтын – инфляциядан қорғанудың тиімді құралы. Оны банктік депозиттермен салыстырғанда ұзақ мерзімді актив ретінде қарастыруға болады. Қазақстанда алтын құймаларын арнайы сертификатталған банктер мен айырбастау пункттерінен сатып алуға болады.