Аннотация жазу жолдары – Нұсқаулық пен кеңестер
Ғылыми және шығармашылық жұмыстарды жазу барысында аннотация маңызды рөл атқарады. Ол оқырманға материалдың мазмұнын қысқаша баяндап, негізгі ойды түсінуге көмектеседі. Дұрыс жазылған аннотация мәтіннің негізгі аспектілерін қамтиды және оқырманды толық мәтінді оқуға ынталандырады.
Аннотацияның маңызы
Аннотация мәтіннің мазмұнын қысқа әрі нұсқа жеткізуге арналған. Оның негізгі міндеттері:
- Оқырманға бағыт-бағдар беру – мәтіннің не туралы екенін жылдам түсінуге көмектеседі.
- Мазмұнды саралау – негізгі идеяларды бөліп көрсету арқылы оқырманға шешім қабылдауды жеңілдетеді.
- Уақыт үнемдеу – ғылыми жұмыстарды, кітаптарды немесе мақалаларды оқымас бұрын олардың өзекті екенін бағалауға мүмкіндік береді.
Жақсы аннотация қандай болуы керек?
Жақсы аннотация жазу үшін келесі қағидаларды сақтау қажет:
- Қысқалық пен нақтылық – мәтіннің негізгі идеясын 5-7 сөйлеммен жеткізу.
- Объективтілік – тек фактілер мен негізгі ойды беру, автордың пікірінсіз.
- Мәтін мазмұнына сәйкестік – аннотация түпнұсқа материалды дұрыс сипаттауы тиіс.
- Жанр ерекшелігін сақтау – ғылыми жұмысқа, мақалаға немесе кітапқа сәйкес стильді таңдау.
Аннотация жазу қадамдары
1. Мәтінді мұқият оқу
Алдымен негізгі материалды толық оқып шығып, оның басты ойларын анықтау қажет. Жұмыстың мақсаты, негізгі тұжырымдары мен нәтижелерін белгілеу керек.
2. Негізгі идеяларды бөліп көрсету
Мәтіндегі маңызды ұғымдарды, зерттеу нәтижелерін немесе автор ұсынған шешімдерді жинақтау қажет.
3. Қысқаша баяндау
Аннотация 5-7 сөйлемнен аспауы керек. Онда жұмыс атауы, мақсаты, негізгі ойлары және қорытындысы қамтылуы тиіс.
4. Артық сөздерден аулақ болу
Аннотацияда жалпылама сөздер мен мағынасыз толтырулар болмауы тиіс. Мысалы, «Бұл мақалада өте маңызды мәселелер қарастырылады» дегеннің орнына «Бұл мақалада экологиялық проблемаларды шешу жолдары қарастырылады» деп нақты жазу керек.
5. Қарапайым және түсінікті тіл қолдану
Оқырманға түсінікті болуы үшін күрделі сөйлемдерден аулақ болған жөн.
6. Дұрыс грамматика мен стильді сақтау
Грамматикалық қателер мен стилистикалық сәйкессіздіктер аннотацияның сапасын төмендетеді.
Аннотация мысалы
Мақала атауы: «Қоршаған ортаны қорғаудың заманауи тәсілдері»
Аннотация: Бұл мақалада экологиялық мәселелерді шешудің жаңа әдістері қарастырылады. Авторлар экожүйелердің тұрақтылығын сақтауға бағытталған инновациялық технологияларды талдайды. Сонымен қатар, халықтың экологиялық мәдениетін арттырудың маңыздылығы көрсетіледі. Зерттеу нәтижелері қоршаған ортаны қорғаудың тиімді тәсілдерін анықтауға мүмкіндік береді.
