Blog
Ауыз ашарда оқылатын дұға
Ораза – мұсылман өмірінде маңызды орын алатын парыз. Ауыз ашу (ифтар) – оразаның аяқталуының қуанышты сәті. Бұл мезет – тек тамақтану ғана емес, Аллаға шүкіршілік айтып, дұға етуге, рухани байланыс орнатуға тамаша мүмкіндік.
Ауыз ашарда оқылатын дұғаның толық мәтіні
Арабша мәтін:
اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ
Транскрипция:
Аллаһумма лакә сумту ва ‘ала ризқикә афтарту
Қазақша аудармасы:
«Әй Алла! Мен Сен үшін ораза ұстап, Сенің ризықтарыңмен ауыз аштым».
Бұл дұға Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) тарапынан ұсынылған және ауыз ашардың сүннеті болып саналады.
Дұғаның дереккөзі
Хадистерде ауыз ашарда оқылатын дұға төмендегідей көрсетілген:
- Сахих Бухари, Хадис № 1933: Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) былай деген:
«Ораза ұстаған адам ауыз ашқанда: “Аллаһумма лақа сумту ва ‘ала ризқикә афтарту” деп оқысын».
Бұл хадис дұғаның сенімді дереккөзі ретінде қабылданады.
Қашан және қалай дұға ету керек
- Уақыты: Күн батқан кезде, ауыз ашар алдында.
- Орны: Мешітте, үйде немесе тыныш жерде оқуға болады.
- Ниет: Дұғаны тек сөз ретінде емес, жүректен, шынайы ниетпен айту маңызды.
- Қосымша: Тамақты бірінші тағаммен бастау, судан немесе құрма (дат) жеу – сүннетке сай.
Дұғаның рухани мәні мен мағынасы
- Шүкіршілік білдіру: Аллаға ризашылық, берекелі ризық үшін алғыс айту.
- Оразаның қабыл болуын тілеу: Дұға арқылы ораза мен ниеттің қабыл болуына үміт арту.
- Жүректі тыныштандыру: Тамақтанудан бөлек, рухани тыныштық сыйлайды.
- Аллаға жақындау: Жан мен жүректі сенімге баулу арқылы Аллаға жақындауға мүмкіндік береді.
Қазақ мәдениетіндегі рөлі мен мәні
Қазақ халқы ауыз ашарға ерекше мән берген:
- Дәстүр: Ораза кезінде отбасымен бірге ауыз ашар, дұға ету, құран оқу.
- Әдет-ғұрып: Құрма немесе сүттен бастап ауыз ашу – халықтық дәстүр.
- Мақал-мәтел: «Ораза – ниетпен, ауыз ашар – шүкірмен» – деп халық даналығы мұны жеткізеді.
Практикалық кеңестер
- Дұғаны тамақты жеуден бұрын айту.
- Дұғаны жүрекпен, ниетпен оқу.
- Ауыз ашар алдында аздап тынығып, дұғаны ойланып қайталау пайдалы.
- Тамақтан соң да Аллаға шүкіршілік айтып, ризашылық білдіру.
Жиі кездесетін қателіктер мен түсініспеушіліктер
- Дұғаны тек сөз ретінде айту: Мағынасы мен ниеті жоқ болса, құндылығы азаяды.
- Тамаққа асығып оқу: Дұға көңілмен емес, әдет бойынша оқылады.
- Ниетсіз оқу: Жүрек қатысы болмаса, дұға рухани мәнін жоғалтады.
- Дұғаны тек өз пайдасы үшін қолдану: Ауыз ашар дұғасы – шүкіршілік пен берекеге арналған.
Халықтық нұсқалар мен дәстүрлер
- Қазақтар ауыз ашарда әдетте судан, құрмадан бастайды.
- Ораза ұстаған адам алдымен дұға айтып, содан кейін тамақты жеу дәстүрі бар.
- Ауыз ашар кезінде отбасымен бірге құран тыңдау, садақа беру – халықтық әдеттер қатарына кіреді.
