Бүйрек ауырса не істеу керек: Маңызды кеңестер
Бүйрек – ағзадағы маңызды мүшелердің бірі. Олар қанның тазалығын қамтамасыз етіп, артық сұйықтық пен қалдық заттарды шығару үшін қызмет етеді. Бірақ кейде денсаулыққа байланысты мәселелер туындап, бүйрек ауыруы сезіледі. Бұл жағдайды елемеу қауіпті болуы мүмкін. Сондықтан «бүйрек ауырса не істеу керек?» деген сұрақтың жауабын білу маңызды.
Бүйрек ауруының белгілері
Бүйрек ауырғанын қалай тануға болады? Оның бірнеше негізгі белгілері бар:
- Бел аймағындағы ауырсыну: Әдетте, ауырсыну бір жақта орналасады, бірақ кейде екі жаққа да таралуы мүмкін.
- Зәр шығару проблемалары: Зәр шығару жиілігінің өзгеруі, ауырсыну немесе қанның пайда болуы.
- Ісіну: Әсіресе, таңертеңгі уақытта бетте, аяқ-қолда ісіну байқалуы мүмкін.
- Шаршау және әлсіздік: Бүйрек жеткіліксіздігі кезінде қанға улы заттар жиналып, шаршау пайда болады.
- Тәбеттің төмендеуі: Бұл да бүйрек қызметінің бұзылуынан болуы мүмкін.
Бүйрек ауыруының себептері
Бүйрек ауыруының бірнеше негізгі себебі бар:
- Инфекциялар: Бүйректің қабынуы (пиелонефрит) ауырсыну мен қызбаны тудырады.
- Тас ауруы: Бүйрек тасынан туындаған ауырсыну өте қатты болуы мүмкін.
- Қант диабеті немесе гипертония: Бұл созылмалы аурулар бүйрекке кері әсер етеді.
- Дәрі-дәрмектердің шамадан тыс қолданылуы: Кейбір дәрілер, әсіресе ауырсынуды басатындар, бүйрекке зиян келтіруі мүмкін.
Бүйрек ауырса не істеу керек?
Егер бүйрегіңіз ауырса, мыналарды орындау керек:
- Дәрігерге қаралыңыз. Бұл – ең маңызды қадам. Бүйрек ауыруының нақты себебін анықтау үшін уролог немесе нефролог маманға жүгіну қажет. Диагноз қою үшін дәрігер қан мен зәр талдауын, ультрадыбыстық зерттеу (УДЗ) немесе басқа да тексерулерді тағайындайды.
- Дұрыс тамақтану. Бүйрек ауырғанда тамақтану ерекше рөл атқарады. Тұзды, майлы және ащы тағамдардан бас тартыңыз. Су балансын сақтау үшін көп мөлшерде таза су ішіңіз, бірақ сұйықтықты шамадан тыс қолдануға болмайды.
- Ауырсынуды басатын дәрілерге сақ болыңыз. Бүйрек ауруы кезінде өздігінен дәрі қабылдау қауіпті. Кейбір дәрілер бүйрекке қосымша жүктеме түсіреді, сондықтан оларды тек дәрігердің нұсқауымен қабылдаған дұрыс.
- Физикалық жүктемені азайтыңыз. Ауыр жұмыстар мен спорттан уақытша бас тарту керек. Денені шаршатпай, демалу маңызды.
- Шөп дәрілерін пайдаланыңыз. Кейбір шөптер бүйрекке пайдалы әсер етеді. Мысалы, мүкжидек шайы немесе жүгері ұлпаларының қайнатпасы зәр шығару жүйесін жақсартады. Дегенмен, мұндай емдеу әдістерін қолданар алдында дәрігерден кеңес алу қажет.
- Жылы киініңіз. Суық тию бүйрекке теріс әсер етуі мүмкін. Арқа мен бел аймағын жылы ұстау маңызды.
Бүйрек ауруларының алдын алу
Бүйрек ауруларын болдырмау үшін бірнеше қарапайым ережелерді сақтау қажет:
- Көп сұйықтық ішіңіз. Таза су бүйректің қалыпты жұмыс істеуіне көмектеседі.
- Тұзды тұтынуды азайтыңыз. Тұздың артық мөлшері бүйрекке ауыртпалық түсіреді.
- Дұрыс тамақтану: Жеміс-жидектер мен көкөністерді көбірек қолданыңыз, өңделген тағамдардан аулақ болыңыз.
- Инфекцияларды дер кезінде емдеңіз. Зәр шығару жолдарының инфекциялары бүйрекке таралуы мүмкін.
- Дене салмағын бақылауда ұстаңыз. Семіздік бүйрек ауруларының қаупін арттырады.
- Тұрақты тексерулерден өтіңіз. Әсіресе, егер қант диабеті немесе гипертония сияқты ауруларыңыз болса.
Бүйрек ауырғанда жіберілетін қателіктер
Кей адамдар бүйрек ауыруы кезінде дұрыс емес әрекеттер жасап, жағдайды нашарлатып алады. Мұндай қателіктерді болдырмау үшін мынаны есте сақтаңыз:
- Өзін-өзі емдеу. Дәрігердің кеңесінсіз дәрілер мен шөп дәрілерді қолдану қауіпті.
- Сұйықтықты шектеу. Кейбіреулер сұйықтық ішуді мүлдем тоқтатады, бұл дұрыс емес.
- Дәрігерге баруды кешіктіру. Ауырсыну ұзақ уақытқа созылса немесе қайталанса, уақыт жоғалтпай маманға жүгіну керек.
Қорытынды
Бүйрек ауыруы – елемеуге болмайтын маңызды мәселе. Ол ағзадағы басқа да жүйелерге әсер етіп, денсаулыққа үлкен зиян келтіруі мүмкін. «Бүйрек ауырса не істеу керек?» деген сұраққа басты жауап – уақытылы дәрігерге қаралу және дұрыс күтім жасау. Аурудың алдын алу үшін денсаулыққа назар аударып, қарапайым ережелерді сақтау жеткілікті. Деніңіз сау болсын!