Бала ұшынғанда не істеу керек: Ата-аналарға кеңес
Балалар өмірінде жарақат алу, құлау, немесе қорқып қалу сияқты жағдайлар жиі кездеседі. Мұндай кезде ата-ананың сабырлы әрі дұрыс әрекет жасауы өте маңызды. Бала ұшынғанда алғашқы көмек көрсету және оны эмоционалдық тұрғыдан қолдау – ата-ананың басты міндеттерінің бірі. Осы мақалада “бала ұшынғанда не істеу керек” деген сұраққа толық жауап беріп, ата-аналарға пайдалы кеңестер ұсынамыз.
1. Алғашқы қадам: Сабыр сақтаңыз
Бала ұшынғанда ең алдымен өзіңізді тыныштандыру маңызды. Сіз байсалды болсаңыз, балаңыз да өз-өзін жеңілдеу сезінеді. Сабырлылықты сақтау арқылы баланың көңіл-күйін тұрақтандыруға көмектесесіз.
Неге маңызды?
Балалар үлкендерден сезімдерді оңай қабылдайды. Егер сіз қорықсаңыз немесе абыржысаңыз, балаңыз да одан сайын қорқады. Сондықтан, алдымен терең тыныс алыңыз және байсалды қалыпқа келіңіз.
2. Балаңыздың қауіпсіздігін тексеріңіз
Бала ұшынғанда бірінші кезекте оның денсаулығына қауіп төндіретін факторларды анықтаңыз. Мысалы:
- Баланың құлау немесе жарақат алу қаупі бар ма?
- Қоршаған ортадағы қауіпті заттарды алып тастай аласыз ба?
- Бала өзін қалай сезінеді – тыныс алуы, есін білуі, немесе қозғалысы қалыпты ма?
Бұл не үшін қажет?
Мұндай қадам балаңыздың физикалық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге көмектеседі. Егер бала жарақат алған болса, тез арада дәрігер шақыру керек.
3. Балаңызды құшақтаңыз және тыныштандырыңыз
Балаңыз ұшынды ма, жылап жатыр ма, оның эмоцияларын қабылдап, түсіну өте маңызды. Оған қауіпсіздік сезімін беру үшін жылы сөздер айтыңыз, құшақтаңыз немесе жай ғана қасында болыңыз.
Не айту керек?
- “Сен қазір қауіпсіз жердесің.”
- “Мен осындамын, бәрі жақсы болады.”
- “Қорықпа, мен саған көмектесемін.”
Бұл әрекеттер балаға эмоционалдық қолдау көрсетіп, оның қорқынышын жеңілдетуге көмектеседі.
4. Балаңыздың жағдайын бақылаңыз
Бала ұшынғанда оның физикалық және эмоционалдық жағдайын мұқият бақылау керек. Егер бала тынышталған соң:
- Бас айналу немесе есінен тану белгілері болса;
- Бас жарақаты, қан кету немесе ауырсыну байқалса,
тез арада дәрігерге хабарласыңыз.
Мұндай жағдайда дәрігерге жүгініңіз:
Егер балаңыздың жағдайы нашарласа немесе оның мінез-құлқында әдеттен тыс өзгерістер болса, кәсіби көмек қажет.
5. Баламен бірге оқиғаны талдаңыз
Ұшыну немесе қорқып қалу жағдайын жеңу үшін балаңызбен оқиғаны бірге талдаңыз. Бұл оған жағдайды түсініп, қайта болдырмаудың жолдарын іздеуге көмектеседі.
Сұрақтар қою:
- “Не болды деп ойлайсың?”
- “Қалай өзіңді жақсы сезіне аласың?”
- “Келесі жолы не істеуге болады?”
Бұл баланың өзін түсініп, өзіндік бақылау қабілетін дамытуына мүмкіндік береді.
6. Баланы болашақта қауіпсіздікке үйретіңіз
Баланың ұшынуына жол бермеу үшін оны қауіпсіздік ережелерін сақтауға үйрету маңызды. Мысалы:
- Балалар ойын алаңында қалай дұрыс ойнау керек?
- Қауіпті заттардан қалай сақтану керек?
- Өрт немесе басқа төтенше жағдайларда қалай әрекет ету керек?
Бұл не береді?
Қауіпсіздік ережелерін үйрету арқылы сіз балаңызды өзіне сенімді және абай болуға тәрбиелейсіз.
7. Қайталанған қорқыныш немесе ұшынудан сақ болыңыз
Егер бала жиі ұшынатын болса, бұл оның психологиялық күйзелісінде немесе денсаулығында мәселе бар екенін білдіруі мүмкін. Мұндай жағдайда маманмен кеңесу артық болмайды.
8. Баланың эмоционалдық денсаулығын нығайтыңыз
Балаңыздың эмоционалдық денсаулығы үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:
- Онымен жиі әңгімелесіңіз.
- Оның сезімдерін тыңдап, қолдаңыз.
- Оған өзіндік сенімділік қалыптастыруға көмектесіңіз.
Қорытынды
Бала ұшынғанда ата-ананың сабырлы әрі дұрыс әрекет жасауы өте маңызды. Ең алдымен, оның қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, эмоциялық қолдау көрсету керек. Сондай-ақ, болашақта осындай жағдайларды болдырмау үшін қауіпсіздік ережелерін үйрету маңызды.
“Бала ұшынғанда не істеу керек” деген сұраққа жауап іздеген ата-аналар бұл кеңестер арқылы балаларының денсаулығы мен қауіпсіздігін сақтай алады. Бастысы – сабырлылық пен сүйіспеншілік таныту!
