Blog

Баланың қызыға оқуына қалай көмектесеміз?

3 days ago

9 2 minutes read

Қазіргі заманғы білім беру жүйесі баланың оқуына жоғары талап қояды. Бірақ әр бала оқу процесіне әртүрлі қарайды: кейбіреулері жаңа білім алуға құмар болса, басқалары сабаққа деген қызығушылығын тез жоғалтады. Ата-аналар мен мұғалімдердің басты міндеті – баланың білімге деген қызығушылығын арттыру. Бұл мақалада баланың оқуға деген ынтасын күшейту жолдарын қарастырамыз.

1. Балаға оқудың маңыздылығын түсіндіру

Балалар көбінесе не үшін оқып жүргенін түсінбейді. Егер олар сабақтың нақты өмірдегі пайдасын көрмесе, қызығушылық төмендейді. Сондықтан:

Білімнің өмірдегі рөлін көрсету. Мысалы, математика дүкенде сауда жасағанда, қазақ тілі мен әдебиеті дұрыс сөйлеу мен ойды жеткізуде маңызды екенін түсіндіріңіз.
Табысты адамдардың оқуға деген көзқарасын үлгі ету. Балалар сүйікті спортшылары, актерлері немесе кәсіпкерлері бала кезінен көп оқығанын білгенде, өздері де оқуға ұмтылуы мүмкін.
Баланың арманы мен оқу арасындағы байланысты көрсету. Егер бала болашақта дәрігер, инженер немесе дизайнер болғысы келсе, оған осы мамандықтарға қол жеткізу үшін қандай пәндер маңызды екенін түсіндіріңіз.

2. Баланың қызығушылығына сай әдістерді қолдану

Әр бала әртүрлі ақпаратты қабылдайды. Біреуі көру арқылы, біреуі тыңдау арқылы, ал енді бірі тәжірибе жасап үйренеді. Сондықтан:

Визуалды материалдарды қолданыңыз. Суреттер, видеолар, графиктер мен интерактивті құралдар баланың есте сақтау қабілетін арттырады.
Ойын арқылы оқыту. Қызықты викториналар, білім беру ойындары, логикалық тапсырмалар баланы оқуға тартады.
Тәжірибелік әдістерді пайдаланыңыз. Ғылыми тәжірибелер, жобалар жасау немесе экскурсиялар ұйымдастыру – оқуды қызықты етеді.

3. Оқу процесін еркін және ыңғайлы ету

Баланы қинап оқыту оның қызығушылығын мүлдем жояды. Сондықтан:

Сабақты мәжбүрлі емес, табиғи процеске айналдырыңыз. Мысалы, кітап оқуға міндеттеудің орнына, балаға қызықты әңгімелер айтып беріңіз немесе оған ұнайтын кітапты бірге таңдаңыз.
Ыңғайлы оқу ортасын жасаңыз. Жарық жақсы түсетін, тыныш және ыңғайлы жерде оқу баланың зейінін арттырады.
Баланың шаршауын ескеріңіз. Ұзақ уақыт бойы үздіксіз оқу емес, қысқа үзілістермен оқу тиімдірек.

4. Баланы марапаттау және қолдау

Қолдау мен мадақтау баланың мотивациясын арттырады. Бірақ бұл тек бағаға байланысты болмауы керек:

Үлкен жетістіктерді де, кіші қадамдарды да бағалаңыз. Бала бірінші рет дұрыс есеп шығарса да, оны мақтау – болашақта табысты болуға ынталандырады.
Процеске мән беріңіз, нәтиже емес. Егер бала тырысып жатса, бірақ сәтсіздікке ұшыраса, оған қолдау көрсету маңызды.
Оқудағы жетістікті өмірдің басқа аспектілерімен байланыстырыңыз. Мысалы, “Сен осындай қиын тапсырманы орындадың, демек, кез келген қиындықты еңсере аласың!” деп айту оның өзіне деген сенімділігін арттырады.

5. Баланың өз бетінше оқу дағдыларын дамыту

Кейбір ата-аналар баланы бақылауда ұстап, оның барлық оқу процесіне араласады. Бірақ бұл оның өз бетінше шешім қабылдау қабілетін шектейді. Баланы дербестікке үйрету үшін:

Өзіне жауапкершілік алуды үйретіңіз. Сабаққа дайындық, үй тапсырмасын орындау – баланың жеке жауапкершілігі екенін түсіндіру қажет.
Баланы өз оқу процесін басқаруға үйретіңіз. Оған оқу кестесін жасауға, уақытты дұрыс пайдалануға көмектесіңіз.
Қате жасаудан қорықпауға үйретіңіз. Егер бала бірдеңені дұрыс орындамаса, оны сынамаңыз, керісінше қателіктерден сабақ алуды үйретіңіз.