Баланың тәбетін қалай ашуға болады – пайдалы кеңестер
Баланың тамаққа деген қызығушылығы кейде ата-аналар үшін үлкен мәселе болуы мүмкін. Көптеген ата-аналар «балам тамақ жемейді» деп алаңдайды және оны мәжбүрлеудің жолдарын іздейді. Бірақ баланың тәбетін ашудың табиғи және тиімді әдістері бар. Бұл мақалада баланың аппетитін қалай ашуға болады деген сұраққа жауап беріп, пайдалы кеңестермен бөлісеміз.
1. Тәбеттің төмендеу себептері
Баланың тәбеті әртүрлі себептерге байланысты төмендеуі мүмкін. Ең алдымен, бұл жағдайдың нақты себебін анықтау маңызды. Тәбеттің төмендеуінің негізгі факторлары:
- Физикалық факторлар:
- Тіс шығу процесі
- Витамин немесе темір тапшылығы
- Ішек паразиттері
- Созылмалы аурулар (тонзиллит, гастрит)
- Психологиялық факторлар:
- Стресс немесе мазасыздық
- Тамаққа мәжбүрлеу
- Тамақтану кезінде көңіл бөлетін факторлардың көптігі
- Өмір салты:
- Белсенді қозғалыстың жетіспеуі
- Күн тәртібінің бұзылуы
- Газдалған сусындар мен тәтті тағамдарды шамадан тыс тұтыну
2. Тамақтану режимін қалыптастыру
Тамақтану режимінің дұрыс ұйымдастырылуы баланың тәбетіне үлкен әсер етеді.
Белгілі бір уақытқа үйретіңіз
Балалар белгілі бір уақытта тамақтануға дағдыланса, ағза сол уақытта ас қабылдауға дайын тұрады. Сол себепті таңғы ас, түскі ас және кешкі асты бір уақытта берген дұрыс.
Тамақ арасында жеңіл-желпі нәрсе жегізбеңіз
Көптеген ата-аналар бала тамақтан бас тартқанда оған печенье, шоколад, немесе шырын ұсынып жатады. Бұл дұрыс емес, өйткені тәттілер мен газдалған сусындар тез тойғызады, бірақ пайдалы қоректік заттар бермейді.
Түнде ауыр тамақтан аулақ болыңыз
Бала кешкі асқа тым майлы немесе ауыр тамақ жесе, оның ас қорыту жүйесіне салмақ түседі және таңертеңгі тәбеті төмендейді.
3. Тамақтың көрінісі мен дәмі маңызды
Көптеген балалар алдымен тағамның сыртқы түріне қарайды. Егер ол түрлі-түсті және қызықты көрінсе, оны жеуге деген қызығушылығы артады.
Түрлі түсті көкөністер қосыңыз
Көкөністерді әртүрлі пішінде турап, қызықты формада ұсыныңыз. Мысалы, қызанақ пен қиярдан «көңілді бет» жасап беруге болады.
Жаңа тағамдарды аз-аздан енгізіңіз
Егер бала жаңа тағамдарды ұнатпаса, оларды бірден көп мөлшерде бермеңіз. Алдымен кішкене бөліктерде ұсыныңыз.
Тамақ әзірлеуге бірге қатысыңыз
Балаға тамақ дайындауға көмектесуге мүмкіндік беріңіз. Ол өз қолымен жасалған тағамды қызығып жейді.
4. Қозғалыс пен ашық ауада серуендеу
Физикалық белсенділік баланың тәбетін жақсартады. Егер бала күні бойы үйде отырып, гаджетке қарап отырса, оның ас қорыту жүйесі баяулайды.
Серуенге шығу
Күніне кем дегенде 1-2 сағат таза ауада серуендеңіз. Бұл метаболизмді жақсартады.
Спорттық ойындар ойнау
Доп тебу, жүгіру, секіру секілді ойындар баланың энергиясын жұмсап, тамаққа деген қажеттілігін арттырады.
5. Қысым жасамаңыз, дұрыс қарым-қатынас орнатыңыз
Балаларға тамақ жеу – тек қана физиологиялық процесс емес, ол эмоционалды факторларға да байланысты.
Тамақ жеуге мәжбүрлемеңіз
Көптеген ата-аналар баланы тамақ жеуге қинап, «Тағы бір қасық же!», «Жеп алмасаң, тәтті жоқ!» деп айтады. Бұл баланың тамақтану процесіне негативті көзқарас қалыптастыруы мүмкін.
Тамақтану уақытын жағымды ету
Бала тамақты көңілді атмосферада жесе, оны жеу оңай болады. Үстел басында ұрысу немесе ескерту айту баланың тәбетін одан сайын төмендетуі мүмкін.
6. Витаминдер мен пайдалы заттар
Кейде баланың тәбетінің төмендеуі ағзадағы белгілі бір элементтердің жетіспеуінен болуы мүмкін.
Темір жетіспеушілігін тексеріңіз
Егер бала әлсіз, тез шаршайтын болса, темір тапшылығы анемиясы болуы мүмкін. Бұл жағдайда дәрігерге қаралып, анализ тапсыру қажет.
Пробиотиктерді қолданыңыз
Асқазан-ішек жолының дұрыс жұмыс істеуі үшін йогурт, айран сияқты өнімдерді енгізіңіз.
Аскорбин қышқылы (С дәрумені)
Цитрусты жемістер, болгар бұрышы, қарақат сияқты өнімдер баланың иммунитетін көтеріп, тәбетін жақсартады.
