Бильярд таяғы қалай аталады: Түрлері, таңдау және күтім
Бильярд – бүкіл әлем бойынша танымал ойындардың бірі. Оның тарихы ғасырлар бойы қалыптасып, түрлі нұсқаларымен дамып келеді. Бұл ойынды ойнау үшін арнайы құрал-жабдықтар қажет, соның ішінде бильярд таяғы басты рөл атқарады.
Бильярд таяғының атауы және оның ерекшеліктері
Ойыншылар бильярд таяғы деп атайтын бұл құрал ағаштан немесе басқа материалдардан жасалған ұзын, жіңішке таяқ болып табылады. Алайда, кәсіби терминологияда оны кий деп атайды. Бұл атау француз тілінен келген, онда “queue” сөзі “құйрық” немесе “таяқ” деген мағына береді.
Кийдің сапасы мен ерекшеліктері ойын нәтижесіне үлкен әсер етеді. Оның дұрыс таңдалуы ойыншының дәлдігін, күшін және соққысының дәлме-дәл болуын қамтамасыз етеді. Сондықтан әр бильярд ойнаушысы өзіне ыңғайлы кий таңдайды.
Кийдің түрлері
Бильярд кийлері әртүрлі ойындарға байланысты өзгешеленеді. Ең танымал түрлеріне мыналар жатады:
- Пул кийі – негізінен американдық бильярд үшін қолданылады. Бұл кийлер салыстырмалы түрде қысқа және ұшы домалақтау келеді.
- Снукер кийі – бұл ағылшын бильярды үшін жасалған. Оның ұшы өте жіңішке және дәл соққылар жасауға арналған.
- Классикалық орыс бильярд кийі – орыс бильярды үшін қолданылатын бұл кийлер ауыр әрі ұзындау болады.
- Карамболь кийі – үш доппен ойналатын карамболь бильярдына арналған, бұл кийлердің ұзындығы орташа және ұшы арнайы материалмен жабдықталған.
Кийдің құрылымы
Кий бірнеше негізгі бөліктерден тұрады:
- Ұшы (наконечник) – бұл кийдің соққы жасайтын бөлігі. Ол былғарыдан немесе синтетикалық материалдан жасалады.
- Ферруль – ұштың астындағы шағын металл немесе пластик бөлшек, кийдің беріктігін арттырады.
- Таяқтың корпусы – негізгі бөлік, ағаштан немесе композиттік материалдан жасалады.
- Бітеу немесе қосалқы бөлшектері – кейбір кийлер бірнеше бөліктен тұрады, оларды бұрап жинауға болады. Бұл тасымалдауды жеңілдетеді.
Жақсы кийді қалай таңдау керек?
Кий таңдағанда келесі маңызды факторларға назар аудару қажет:
- Салмағы – орташа кийдің салмағы 500-600 грамм арасында болады. Ойыншының жеке стиліне байланысты жеңіл немесе ауыр кий таңдауға болады.
- Ұзындығы – стандартты кийлер 140-150 см аралығында болады. Ойыншының бойына сәйкес ұзындығын таңдаған дұрыс.
- Ұшының диаметрі – снукер ойыны үшін жіңішке, ал пул мен орыс бильярды үшін қалыңдау ұшы қажет.
- Материалы – көбіне ағаштан жасалады, бірақ көміртекті немесе шыны талшықты кийлер де кездеседі.
Кийге қалай күтім жасау керек?
Кийдің сапасын ұзақ уақыт сақтау үшін оған дұрыс күтім жасау қажет:
- Тік ұстау – кийді қисайып кетпеу үшін тік күйде сақтау керек.
- Ылғалдан қорғау – ағаш кийлер ылғалға өте сезімтал, сондықтан оларды құрғақ жерде сақтау керек.
- Ұшын ауыстыру – соққы сапасын сақтау үшін киюдің ұшын мезгіл-мезгіл жаңарту керек.
- Қаптамада сақтау – кийді арнайы қаптамада сақтау оны механикалық зақымдардан қорғайды.
