Депрессиядан қалай құтылуға болады – 10 тиімді әдіс

Адам өмірінде көңіл-күйдің құлдырауы, шаршау, шабыттың жоғалуы сияқты сәттер әрдайым кездесіп отырады. Көп жағдайда бұл уақытша құбылыстар болғанымен, кейде олар терең күйге еніп, адамның өмір сүру сапасына айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Бұл мақалада біз жан дүниені сауықтырып, ішкі күйзелістен арылудың табиғи, қауіпсіз әрі тиімді жолдарын қарастырамыз.

1. Өзіңізді қабылдаңыз

Алдымен түсіну керек нәрсе – өзіңізді кінәлауды доғарыңыз. Көңілсіздікті бастан өткеру – әлсіздік емес, бұл адам табиғатына тән жағдай. Өзіңізді тұйық сезінген кездерде «мен неге мұндай болдым» деп өзіңізді іштей кінәлап, өз-өзіңізге қысым көрсету сіздің жағдайыңызды одан сайын ушықтыра түседі. Оның орнына, бұл кезеңнің де өтпелі екенін қабылдап, сабырлықпен әрекет етуге тырысыңыз.

2. Күн тәртібін жүйелеу

Күйзеліс кезінде адамдардың көпшілігі уақытты қалай өткізіп жатқандарын ұмытады, кейбірі тіпті күн-түн циклін шатастырады. Белгілі бір режим орнату – санаға тәртіп енгізудің алғашқы қадамы. Таңертең белгілі уақытта тұрып, төсекті жинау, дене жаттығуын жасау, пайдалы таңғы ас ішу – міне, осындай ұсақ-түйек нәрселерден сіздің өмірге деген ықыласыңыз қайта ояна бастайды.

3. Дене белсенділігін арттыру

Физикалық қозғалыс – психикалық денсаулықтың серігі. Күнделікті серуенге шығу, үйде қарапайым жаттығулар жасау немесе би, йога сынды дене мен ақыл-ойды қатар дамытатын әрекеттер сіздің миыңызда эндорфин, дофамин сияқты “қуаныш гормондарының” бөлінуіне ықпал етеді. Бұл табиғи антидепрессанттар сіздің көңіл-күйіңізді көтеруге көмектеседі.

4. Қоршаған ортаны өзгертіңіз

Кейде тұйық шеңберден шығудың бір жолы – жаңа орын, жаңа адамдар, жаңа әсерлер. Үйіңіздегі интерьерді өзгертіп көріңіз, терезені жиі ашып, бөлмені желдетіңіз, жаңа кітап оқып көріңіз немесе бұрын-соңды бармаған жерге саяхаттаңыз. Жаңа әсерлер сіздің санаңызды жаңа бағытқа бұрып, ішкі мазасыздықты сейілтуге ықпал етеді.

5. Ашық сөйлесуден қорықпаңыз

Көңілсіздік жайлы ішіңізде сақтап жүре беру – оны күшейтумен тең. Жақын досыңызбен, отбасы мүшелерімен немесе маманмен ашық сөйлесу – ішкі жанайқайыңызды азат етудің тиімді жолы. Сізді шынайы тыңдап, қолдау білдіретін адам сізге жаңа көзқарас ұсынып, ойларыңызды реттеуге көмектесуі мүмкін.

6. Қол жетімді мақсаттар қойыңыз

Кейде адам өзін ештеңеге жарамайтындай сезінеді. Бұл – ішкі күйзелістің ең күрделі белгілерінің бірі. Мақсат қою – адамға бағыт береді. Алайда бірден үлкен жетістікке ұмтылу емес, керісінше күнделікті жеңіл әрі нақты істерден бастаған жөн. Мысалы, «бүгін 20 минут серуендеймін», «бір бет кітап оқимын» деген сынды қарапайым мақсаттар арқылы өзіңізге деген сенімділік қайта орныға бастайды.

7. Әлеуметтік желіден уақытша бас тартыңыз

Әлеуметтік желілер, әсіресе көңіл-күй төмендеген кезде, кері әсер етуі мүмкін. Басқалардың “бақытты өмірін” көріп, өзіңізді салыстыру ішкі көңілсіздікті тереңдете түседі. Уақытша болмаса да, әлеуметтік желілерден алыстау – өзіңізбен оңаша қалып, шынайы өмірге назар аударуға көмектеседі.

8. Жазу – жан айнасы

Көңіл-күйіңізді, ішкі ойларыңызды күнделікке жазу – эмоциямен жұмыс істеудің бір тәсілі. Жазу арқылы сіз өз сезімдеріңізді сыртқа шығарып, оларға объективті баға бере аласыз. Тіпті, болашақта бұл жазбалар сіздің қандай өзгерістерден өткеніңізді көруге де көмектеседі.

9. Рухани және шығармашылық істерге бет бұру

Қолөнермен айналысу, сурет салу, өлең жазу немесе ән тыңдау – жан мен жүректің тынығуына таптырмас амал. Бұл істер көңіл-күйді білдіріп, ішкі сезімді сыртқа шығаруға мүмкіндік береді. Рухани байлықты дамыту үшін табиғат аясында тыныш отыру немесе дұға-тілек айту да пайдалы.

10. Маманның көмегіне жүгінуден ұялмаңыз

Кейде жоғарыда аталған амалдардың барлығы көмектеспеуі мүмкін. Бұл кезде психолог немесе психиатр көмегіне жүгіну – әлсіздік емес, керісінше ақылды қадам. Мамандар сіздің жағдайыңызды нақты бағалап, тиімді терапия немесе ем-дом ұсына алады.