Blog

Доғал бұрышты сызу: Қарапайым әдістер

January 31, 2025

87 1 minute read

Геометрияда доғал бұрыш – 90°-тан үлкен, бірақ 180°-тан кіші кез келген бұрыш. Мұндай бұрыштарды сызу мектеп оқушылары мен студенттер үшін маңызды дағдылардың бірі болып табылады. Бұл мақалада доғал бұрыш қалай сызылады, оның қасиеттері және пайдалану әдістері туралы толық түсінік береміз.

1. Доғал бұрыш дегеніміз не?

Доғал бұрыш – екі түзу сызықтың немесе сәуленің түйіскен жерінде пайда болатын, өлшемі 90°-тан артық, бірақ 180°-тан кем болатын бұрыш. Бұл бұрышты күнделікті өмірде жиі кездестіруге болады, мысалы, орындықтардың арқалығы, үйдің шатыры, кітаптың ашылған қалпы және т.б.

2. Доғал бұрыштың негізгі қасиеттері

90°-тан үлкен, бірақ 180°-тан кіші
Кері бұрышқа (180°) қарағанда кішірек
Үшбұрыш құру үшін басқа бұрыштармен қосыла алады
Кейбір доғал бұрыштар айналу бұрыштары ретінде қолданылады

3. Доғал бұрышты сызу әдістері

Доғал бұрышты салу үшін қарапайым геометриялық құралдар қажет.

1-әдіс: Транспортир көмегімен

Нүкте белгілеу – қағаз бетінде А нүктесін қойыңыз. Бұл бұрыштың төбесі болады.
Түзу жүргізу – А нүктесінен оңға қарай түзу сызық сызыңыз. Бұл бастапқы негіз болады.
Транспортирді қолдану – транспортирді А нүктесіне қойып, 90°-тан үлкен бұрыш мәнін белгілеңіз (мысалы, 120° немесе 135°).
Екінші сәулені жүргізу – белгіленген нүктеден А нүктесіне дейін түзу сызық жүргізіңіз.
Бұрышты тексеру – бұрыш өлшегішпен өлшеп, оның 90°-тан үлкен екенін тексеріңіз.

2-әдіс: Сызғыш пен циркуль көмегімен

Негізгі сәулені сызу – қағаз бетінде түзу сызық сызыңыз. Бұл бұрыштың бір жағы болады.
Циркульмен доға сызу – А нүктесінен циркульді қойып, шеңбер доғасын сызу арқылы бағытты анықтаңыз.
Бұрыш жасау – доғаның үстінен 90°-тан үлкен мәнде екінші сызықты белгілеңіз.
Сәулені қосу – белгіленген нүктеден бастапқы нүктеге түзу сызық жүргізіңіз.