Дуаланған адам қалай емделеді – Рухани және халықтық ем жолдары

Қазақ халқында дуалауға қатысты түсінік тереңде жатыр. Ежелгі дәуірден бері халық тылсым күштер, жын-шайтан әсері, не болмаса біреудің теріс ниеті арқылы жасалатын ықпалдарды байыппен қабылдап, оны емдеу жолдарын іздестіріп отырған. Бүгінде де адамдар арасында белгілі бір себепсізден-себепсіз мазасыздану, әлсіздік, ауру немесе сәтсіздіктерге жиі ұшырау сияқты жағдайларда дуаланған болуы мүмкін деген ойлар айтылады. Ендеше, егер адам шынымен де дуаның ықпалына ұшыраса, ол қалай емделеді?
Дуаланғанын қалай білуге болады?
Ең алдымен, адам шын мәнінде дуа жасалғанын нақты білуі тиіс. Бұл үшін төмендегі белгілерге назар аудару қажет:
- Түсініксіз қорқыныш, үрей немесе түнгі ұйқының бұзылуы.
- Дене ауырлығы, жиі бас ауруы, әлсіздік.
- Айналасындағы адамдармен арақатынастың кенеттен бұзылуы.
- Еш себепсіз ашулану немесе көзден жас ағу.
- Қасиетті жерлерде өз-өзін жайсыз сезіну (мешіт, зиярат орындары).
- Дәрігерлік тексеруден өтсе де, аурудың нақты себебінің анықталмауы.
Егер осындай жағдайлар қатар келсе, бұл жай ғана психологиялық шаршау емес, әлдебір рухани әсердің белгісі болуы мүмкін.
Емделудің рухани жолдары
1. Діни ем (Құран аяттары арқылы шипа іздеу)
Ислам дінінде Құран аяттары мен дұғалар арқылы ем жасау кең тараған. Әсіресе, Фатиха, Бақара, Ихлас, Фалақ, және Нас сүрелері дуа мен жаман көзден қорғануға арналған. Бұл сүрелер:
- Адамның жан дүниесін тыныштандырады;
- Жын-шайтанның әсерін әлсіретеді;
- Теріс ықпалдарды кетіруге көмектеседі.
Емші немесе молда адам рухани тазарту рәсімін арнайы аяттар мен дұғалар арқылы жүргізеді. Бұл кейде бірнеше күнге немесе аптаға созылуы мүмкін. Ең бастысы, емделушінің өзі де ниеттеніп, емделуге сеніп келуі қажет.
2. Салауат айту және зікір
Көп жағдайда адамның рухани әлемін күшейту арқылы дуа ықпалынан арылуға болады. Пайғамбарымызға салауат айту және Алланы еске алатын зікірлер айту жүректі тазартып, сана мен көңілді айықтырады.
3. Таза өмір салтын ұстану
Дуаның әсерінен айығу үшін адамның тек рухани ғана емес, физикалық та тазалығы маңызды. Тұрақты дәретте жүру, таза киім кию, шариғатқа сай өмір сүру – бұлардың бәрі дуаға қарсы қалқан бола алады.
Халық емінің орны
Қазақ халқының дәстүрлі емдеу әдістері арасында да дуалаудан арылу жолдары бар. Мысалы:
- Тұзбен аластау – жаман энергияны кетіреді деп есептеледі.
- Қара отқа май құю – теріс күштерді үркітудің бір жолы.
- Жеті шелпек тарату, жеті күн жеті мешітке садақа беру сияқты амалдар да ниеттің тазалығын білдіріп, рухани жеңілдік береді.
Халық емшілері белгілі бір шөптерден тұнба жасап, оны арнайы дұғамен оқып береді. Мұндай әдістердің әсері көбіне адамның сенімі мен емшінің рухани дайындығына байланысты.
Психологиялық көмек пен дәрігерлік бақылау
Кей жағдайларда дуаның белгілері психологиялық дертпен ұқсас болуы мүмкін. Сондықтан адам өзін мазасыз сезінсе, бірінші кезекте дәрігерге көрініп, барлық тексеруден өткен жөн. Егер денсаулығынан еш кінә табылмаса, әрі жоғарыда аталған белгілер анық байқалса, онда ғана рухани емге жүгіну орынды болады.
Кейде адамға жай ғана демалыс, тыныш орта мен жақсы көңіл-күй жеткілікті. Мұндайда рухани еммен қатар, психологтың кеңесі де көмектесе алады.
Дуаланбаудың алдын алу
Емделгеннен кейін немесе жалпы өмірде өзіңізді жаман ықпалдан сақтау үшін келесі амалдарды ескеріңіз:
- Күнделікті дұға оқу, таңертең және кешке қорғану сүрелерін оқу.
- Үйде Құран ашып қою немесе радиодан Құран тыңдату.
- Тұрақты түрде садақа беру, жақсы істер жасау.
- Күдікті адамдардан, теріс ниетті сөздерден бойды аулақ ұстау.
Ең бастысы – адамның жүрегі таза, ниеті түзу болуы керек. Себебі жақсылық пен жамандық алдымен ниеттен басталады.