Есектің баласы қалай аталады? Толық ақпарат

Есек – ғасырлар бойы адамзатқа қызмет етіп келе жатқан үй жануары. Ол ауыр жүктерді тасымалдауға, ауыл шаруашылығында жұмыс істеуге және кейбір аймақтарда көлік құралы ретінде пайдаланылған. Алайда, көпшілігіміз есектің төлін қалай атайтынын білмейміз. Есектің баласы құлын деп аталады.

Есектің табиғаты мен ерекшеліктері

Есектер жылқыға қарағанда шыдамды әрі күшті жануарлар. Олардың дене бітімі шағын, бірақ өте мықты болып келеді. Бұл жануарлар әсіресе ыстық климаттық жағдайларға жақсы бейімделген, себебі олар ұзақ уақыт сусыз жүре алады.

Есектердің тағы бір ерекшелігі – олардың қырсық мінезі. Көпшілік есектерді өте қыңыр жануарлар деп ойлайды, алайда шын мәнінде олар өз қауіпсіздігіне ерекше мән береді. Егер есек өзіне қауіпті жағдайды сезсе, ол орнынан қозғалмай қоюы мүмкін. Бұл олардың қорғаныс механизмі болып табылады.

Есектің көбеюі және төлдеу процесі

Есек те жылқы сияқты сүтқоректі жануарлар қатарына жатады. Аналық есек – бие, ал аталығы – айғыр деп аталады. Орташа алғанда, есектің буаздық кезеңі 12-14 айға созылады. Бұл жылқыға қарағанда сәл ұзағырақ. Буаздық мерзімі аяқталған соң, есек жалғыз құлын туады. Өте сирек жағдайларда егіз тууы мүмкін, бірақ бұл табиғатта өте аз кездеседі.

Жаңа туған құлын алғашқы күндері анасының жанынан ұзамайды. Ол туғаннан кейін бірнеше сағат ішінде аяққа тұрып, емін-еркін жүре алады. Бұл жабайы табиғатта тірі қалу үшін аса маңызды қасиет. Аналық есек құлынын бір жыл бойы емізеді, бірақ ол 4-5 айлығынан бастап шөп жей бастайды.

Есек пен жылқының айырмашылығы

Көп адамдар есек пен жылқыны ұқсас деп ойлайды, алайда олардың арасында елеулі айырмашылықтар бар:

• Құлақтары: Есектің құлағы жылқыға қарағанда әлдеқайда ұзын.
• Дауысы: Есектердің айғайы (ақырғаны) қатты әрі ерекше, ал жылқылар көбінесе пысқырып, кісінейді.
• Жүру ерекшелігі: Есек ауыр жүкті ұзақ қашықтыққа тасуға қабілетті, ал жылқы жылдам жүгіруге бейім.
• Мінезі: Есектер сақ әрі байыпты, ал жылқылар көбіне үркек болып келеді.

Есектердің адам өміріндегі маңызы

Көптеген елдерде есектер адамға үлкен көмек көрсетеді. Әсіресе, Африка мен Азияның ауылдық аймақтарында олар ауыр жүктерді тасымалдау, жер жырту, су тасу сияқты жұмыстарда кеңінен қолданылады. Кейбір елдерде есектерді сүт үшін өсіреді, себебі есек сүті өте пайдалы деп есептеледі. Ол иммунитетті күшейтетін қасиеттерімен танымал.

Есектердің күтімі мен тамақтануы

Есектер өте шыдамды болғанымен, дұрыс күтімді қажет етеді. Олардың тазалыққа өте сезімтал екенін білу маңызды. Егер есек тұратын жер лас болса, ол түрлі ауруларға шалдығуы мүмкін. Сондықтан оларды таза әрі құрғақ жерде ұстау керек.

Есек негізінен шөппен, сабанмен, көкөністермен және арпа сияқты дәнді дақылдармен қоректенеді. Бірақ олардың рационын тым майлы немесе тәтті тағамдармен бұзуға болмайды, себебі бұл асқазан ауруларына әкелуі мүмкін. Сондай-ақ, есектерге үнемі таза су беру қажет.