Геморрагиялық инсульт: себептері, белгілері және алдын алу жолдары
Геморрагиялық инсульт – бұл миға қан кетумен сипатталатын аса қауіпті жағдай. Бұл түрі ишемиялық инсульттан айырмашылығы – қан тамыры жарылып, ми тініне немесе ми айналасындағы кеңістікке қан құйылады. Мұндай жағдай жедел түрде медициналық көмек көрсетуді қажет етеді, себебі ол өмірге елеулі қауіп төндіреді.
Негізгі себептері
Геморрагиялық инсульттің ең жиі кездесетін себептері мыналар:
- Артериялық гипертензия (жоғары қан қысымы) – қан тамырларына үнемі жүктеме түсіп, олар бір сәтте жарылып кетуі мүмкін.
- Аневризма – мидағы қан тамырларының қабырғалары жұқарып, томпайып тұрады. Бұл аймақтар уақыт өте келе жарылуы мүмкін.
- Травмалар – бас сүйегіне соққы алу нәтижесінде қан кетуі мүмкін.
- Қан ұю жүйесінің бұзылыстары – мысалы, қан сұйылтатын дәрілерді бақылаусыз қолдану.
Белгілері қандай?
Ауру кенеттен басталады және белгілері тез күшейеді. Негізгі белгілеріне:
- Жүйке-бұлшықет әлсіздігі (әсіресе дененің бір жағында),
- Кенеттен болған күшті бас ауруы,
- Естен тану, сөйлеу немесе көру қабілетінің бұзылуы,
- Тепе-теңдік пен үйлестірудің нашарлауы,
- Жүрек айну мен құсу жатады.
Диагностика және емдеу
Диагноз қою үшін КТ (компьютерлік томография) немесе МРТ (магниттік-резонанстық томография) жасалады. Бұл зерттеулер қанның нақты қай жерде жиналғанын, оның көлемін және басқа құрылымдарға қаншалықты әсер еткенін анықтауға мүмкіндік береді.
Емдеу тәсілі қан кетудің орнына, көлеміне және науқастың жалпы жағдайына байланысты болады. Жағдай жеңіл болса – консервативті ем, яғни қан қысымын бақылау, ісікті азайту және тыныс алуды қалпына келтіру секілді шаралар қолданылады. Қажет жағдайда нейрохирургиялық ота жасалады.
Алдын алу
Аурудың алдын алу үшін:
- Қан қысымын үнемі бақылау және оны қалыпта ұстау;
- Темекі мен алкогольден бас тарту;
- Дұрыс тамақтану және дене белсенділігін арттыру;
- Стрессті басқаруды үйрену;
- Медициналық тексерістерден өтіп тұру ұсынылады.
Есте сақтаңыз: геморрагиялық инсульт – бұл шұғыл жағдай. Белгілері пайда болғанда тез арада жедел жәрдем шақыру өмірді құтқарып қалуы мүмкін. Уақытты жоғалту – ми жасушаларын жоғалту деген сөз.
